Masakra w Ballymurphy

Masakra w Ballymurphy
Państwo

 Wielka Brytania

Prowincja

 Irlandia Północna

Miejsce

Ballymurphy, Belfast

Data

9–11 sierpnia 1971

Liczba zabitych

11 osób

Sprawca

Parachute Regiment, British Army

Położenie na mapie Irlandii Północnej
Mapa konturowa Irlandii Północnej, po prawej znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Ziemia54°34′30″N 5°58′26″W/54,575000 -5,973889

Masakra w Ballymurphy – seria incydentów w Ballymurphy (dzielnica Belfastu), będących jednymi z wydarzeń konfliktu w Irlandii Północnej, podczas których doszło do śmierci 11 osób cywilnych. Wydarzenia miały miejsce pomiędzy 9 a 11 sierpnia 1971 podczas operacji Demetrius prowadzonej przez 1 Regiment Spadochroniarzy (1st Battalion, Parachute Regiment) armii brytyjskiej. Celem batalionu było aresztowanie i internowanie osób podejrzanych o powiązania z Irlandzką Armią Republikańską.

Wydarzenie bywa nazywane również Belfast's Bloody Sunday, jako odniesienie do krwawej niedzieli, wydarzeń, które miały miejsce kilka miesięcy później i w których brał udział ten sam batalion[1].

Pośród ofiar były m.in. zabite przez snajpera osoby (w tym ksiądz katolicki) udzielające pierwszej pomocy innym rannym[2]. Według brytyjskiej armii otwarcie ognia było odpowiedzią na ostrzał ze strony republikańskich bojówek paramilitarnych[3].

Ofiarami masakry padli[2][4]:

  • 9 sierpnia:
    • Francis Quinn (19 lat) zabity przez snajpera podczas udzielania pomocy rannemu
    • Hugh Mullan (38 lat) ksiądz katolicki zabity przez snajpera podczas udzielania pomocy rannemu
    • Joan Connolly (50 lat) zmarła w wyniku wykrwawienia od ran postrzałowych
    • Daniel Teggart (44 lata) otrzymał 14 postrzeleń, z czego większość w plecy w pozycji leżącej (dobity)
    • Noel Phillips (20 lat) zastrzelony
    • Joseph Murphy (41 lat) ranny i aresztowany, a następnie zastrzelony w areszcie
  • 10 sierpnia
    • Edward Doherty (28 lat) przypadkowa ofiara, zastrzelona podczas spaceru
  • 11 sierpnia:
    • John Laverty (20 lat) postrzelony w nogi i plecy
    • Joseph Corr (43 lata) kilkakrotnie postrzelony, zmarł od poniesionych ran kilka dni później
    • John McKerr (49 lat) postrzelony w głowę przez snajpera, zmarł kilka dni później
    • Paddy McCarthy (44 lata) aresztowany, zmarł na atak serca podczas przesłuchania

Dochodzenie

Pierwotne śledztwo, rozpoczęte w 1972, było krótkie. Prowadzone oddzielnie w odniesieniu do każdej z ofiar, nie przyniosło jednoznacznych rezultatów[5][6]. Rodziny ofiar nie otrzymały żadnego zadośćuczynienia finansowego i moralnego. W 2002 roku rodziny ofiar rozpoczęły kampanię, w której domagały się wszczęcia niezależnego, międzynarodowego dochodzenia dotyczącego okoliczności każdego zgonu, wydania przez brytyjski rząd oświadczenia o niewinności ofiar oraz publicznych przeprosin[7]. W 2014 roku rząd Wielkiej Brytanii odrzucił ponowne rozpatrzenie sprawy[8].

W listopadzie 2018 roku rozpoczęto kolejne dochodzenie. Trwało ono prawie 3 lata. Tym razem rozpatrywano wszystkie zabójstwa i powiązane z nimi wątki jako całość. W ciągu prawie 100 dni śledczy przesłuchali ponad 150 świadków i ekspertów, spośród których ponad 60 stanowili byli brytyjscy żołnierze. Pozostali to cywile oraz eksperci sądowi. 11 maja 2021 roku, w zaprezentowanych oficjalnie jego rezultatach ogłoszono, że żadna z ofiar nie była uzbrojona, a za śmierć co najmniej 9 z nich ponoszą odpowiedzialność żołnierze 1. Regimentu Spadochronowego. Prowadząca dochodzenie sędzia Siobhan Keegan przyznała, że do opisywanych wydarzeń doszło w "wysoce naładowanym emocjami i trudnym środowisku", jednak jak podkreśliła: "To co jest bardzo jasne, to fakt, że wszyscy objęci dochodzeniem zabici byli całkowicie niewinni jakiegokolwiek wykroczenia w dniu, o którym mowa". Stwierdzenie to zostało z aplauzem przyjęte przez obecne podczas prezentowania wyników dochodzenia członków rodzin ofiar masakry[5].

"Przyjmujemy do wiadomości ustalenia koronera, które były długo oczekiwane przez pogrążone w żałobie rodziny zmarłych, personel wojskowy i ich krewnych. Zdajemy sobie sprawę z tego, jak trudny był to proces dla wszystkich, których dotknęły wydarzenia z sierpnia 1971 r. i śledztwo. Poświęcimy teraz czas na zapoznanie się z raportem i starannie rozważymy wyciągnięte wnioski" – oświadczył w reakcji na wyniki dochodzenia brytyjski rząd[5].

W przedstawionej dzień wcześniej (10 maja 2021) mowie tronowej Elżbiety II, w planach legislacyjnych na najbliższy rok znalazła się zapowiedź ustawy "która zajmie się dziedzictwem przeszłości". Według niepotwierdzonych informacji, zgodnie z nią, sprawcy przestępstw popełnionych w czasie konfliktu w Irlandii północnej (zarówno z jednej jak i z drugiej strony) do czasu zawarcia porozumienia wielkopiątkowego z 1998 roku nie będą podlegać odpowiedzialności karnej[5].

Galeria

  • Belfast. Pomnik ofiar masakry

    Belfast. Pomnik ofiar masakry

  • Belfast. Mural upamiętniający ofiary masakry.

    Belfast. Mural upamiętniający ofiary masakry.

  • Belfast 2012. Ofiary masakry w Ballymurphy na transparencie marszu związkowców.

    Belfast 2012. Ofiary masakry w Ballymurphy na transparencie marszu związkowców.

Przypisy

  1. ↑ Henry McDonald: Were Bloody Sunday soldiers involved in 'Ballymurphy massacre'?. The Guardian, 20 czerwca 2010. (ang.).
  2. ↑ a b CAIN - Index of Deaths - 9 August 1971. University of Ulster. (ang.).
  3. ↑ Ballymurphy families meet First Minister Peter Robinson. BBC, 18 lutego 2011. (ang.).
  4. ↑ Sudden deaths due to a heart problem during an incident related to the conflict. University of Ulster. (ang.).
  5. ↑ a b c d Bartłomiej Niedziński / Agata C.: Śledztwo: Brytyjska armia zabiła w Belfaście "10 niewinnych ludzi". [w:] londynek.net [on-line]. 2021-05-12. [dostęp 2021-06-05]. (pol.).
  6. ↑ Ian Cobain: Ballymurphy shootings: 36 hours in Belfast that left 10 dead. The Guardian, 26 czerwca 2014. (ang.).
  7. ↑ The Campaign. ballymurphymassacre.com. (ang.).
  8. ↑ Cathal Barry: Calls for ‘full disclosure’ inquiry into the Ballymurphy massacre. irishcatholic.ie, 2 kwietnia 2015. (ang.).

Media użyte na tej stronie

United Kingdom adm location map.svg
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of the United Kingdom
Ulster Banner.svg
Ulster Banner is a heraldic banner taken from the former coat of arms of Northern Ireland. It was used by the Northern Ireland government in 1953-1973 with Edwardian crown since coronation of Queen Elizabeth II, based earlier design with Tudor Crown from 1924. Otherwise known as the Ulster Flag, Red Hand of Ulster Flag, Red Hand Flag.
Flag of Northern Ireland (1953–1972).svg
Ulster Banner is a heraldic banner taken from the former coat of arms of Northern Ireland. It was used by the Northern Ireland government in 1953-1973 with Edwardian crown since coronation of Queen Elizabeth II, based earlier design with Tudor Crown from 1924. Otherwise known as the Ulster Flag, Red Hand of Ulster Flag, Red Hand Flag.
BallymurphyMassacre.jpg
Autor: Flickr user "PPCC Antifa", photograph of work by public artist R. Ó Murchú, Licencja: CC BY 2.0
A mural in Belfast, Ireland, commemorating the victims of the Ballymurphy Massacre in 1971, when 11 unarmed civilians were killed by British soldiers.
Ballymurphymemorial.jpg
Memorial, Ballymurphy - This memorial is in Ballymurphy to commemorate all the people of Ballymurphy that were killed during the troubles
Anti-Austerity March, Belfast, October 2012 (023).JPG
Autor: Ardfern, Licencja: CC BY-SA 3.0
Trade Unions Anti-Austerity march, Royal Avenue, Belfast, Northern Ireland, October 2012