Masakra w dolinie Wyoming

Masakra w dolinie Wyoming
Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych
Ilustracja
Alonzo Chappel: Bitwa w dolinie Wyoming
Czas

3 lipca 1778

Miejsce

Dolina Wyoming

Terytorium

Prowincja Nowy Jork

Wynik

rzeź amerykańskich milicjantów

Strony konfliktu
Stany ZjednoczoneWielka Brytania
Irokezi
Dowódcy
Zebulon ButlerJohn Butler
Cornplanter
Siły
360 milicjantów900 (rangerzy i Indianie)
Straty
ponad 300 zabitych i wziętych do niewoli3 zabitych
8 rannych
Położenie na mapie Pensylwanii
Mapa konturowa Pensylwanii, po prawej znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia41°19′14″N 75°49′08″W/41,320556 -75,818889
Wyoming Monument

Bitwa w dolinie Wyoming (także Masakra w dolinie Wyoming) – bitwa wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, pomiędzy amerykańskimi milicjantami a lojalistami i wspierającymi ich Irokezami. Starcie to miało miejsce w dolinie Wyoming (obecnie w stanie Pensylwania) 3 lipca 1778. W samej bitwie zginęło ponad 300 patriotów, ci którzy uciekli zostali złapani i zabici. Źródła podają, że od 30 do 40 jeńców zostało zamęczonych na śmierć.

Przed bitwą

W 1777, po tym jak armia brytyjska poddała się pod Saratogą w regionie zwanym Upstate New York, przebywający w tym rejonie lojaliści i sprzymierzeni z nimi Irokezi zaczęli stosować taktykę wojny podjazdowej. Napadali siedziby patriotów a także sprzymierzonych z nimi Indian. Swoją bazę wypadową mieli w Forcie Niagara i stamtąd wypuszczali się na wypady prowadzeni przez swoich dowódców: majora Johna Butlera, kapitana i wodza Mohawków Josepha Branta oraz wodza Seneków Cornplantera.

Potyczka

Bitwa w dolinie Wyoming odbyła się gdy rangerzy prowadzeni przez Butlera oraz oddział Indian Kajugów i Seneka dowodzony przez Cornplantera przeprowadzili niespodziewany atak na 360 obrońców z Fortu Forty niedaleko rzeki Susquehanna (w pobliżu dzisiejszego Wilkes-Barre). Patrioci zostali praktycznie całkowicie zniszczeni i spalono także około 1000 domów.

Po bitwie, część lojalistów i Irokezów zaczęli znęcać się i zabijać więźniów oraz uciekających osadników. Wszyscy Amerykanie, którzy zostali złapani w czasie walki zostali zabici. Butler w swoim raporcie napisał, że zdjęto 227 skalpów[1]. Twierdził także, że żaden cywil nie zginął, mimo iż istniało wiele dowodów przeciwko takim twierdzeniom.

Świadectwa ocalałych wskazują, że bitwa trwała około 45 minut. Jednak przegrupowanie oddziałów niedoświadczonej w boju milicji patriotów przerodziło się w paniczną ucieczkę. To był koniec bitwy i od tego momentu wojsko lojalistów oraz Irokezi rozpoczęli rzeź ocalałych, które wyglądało jak polowanie na zwierzęta, które trwało do późnych godzin nocnych. W masakrze brali udział zarówno Indianie jak i żołnierze lojalistów.

Świadkowie wspominają, że Butler nie był w stanie zapobiec rzezi gdyż „mogłoby to doprowadzić do dezercji a nawet do zwrócenia się żołnierzy przeciwko swojemu dowódcy”[2].

Następstwa

Doniesienia o masakrze jeńców w dolinie Wyoming (oraz kolejnej w dolinie Cherry) rozwścieczyła amerykańską opinię publiczną, która zażądała zemsty. Latem 1779 wyruszyła Ekspedycja Sullivana (zwana także Ekspedycją Sullivana-Clintona), której zadaniem była pacyfikacja lojalistów oraz czterech plemion Irokezów. W Upstate New York zniszczono przynajmniej 40 wiosek Indian.

Wspomnienie

Masakra została opisana przez szkockiego poetę Thomasa Campbella w 1809 w wierszu Gertrude of Wyoming. Ze względu na ogrom okrucieństwa, Campbell opisał wodza Mohawków, Josepha Branta, jako „potwora Branta”, chociaż ustalono, że wódz nie uczestniczył w zdarzeniu.

Stan Wyoming przystąpił do Unii w 1890 i swą nazwę otrzymał właśnie na cześć miejsca, w którym odbyła się masakra.

W hołdzie ofiar od 1878 przy Wyoming Monument odbywa się ceremonia organizowana przez Towarzystwo Pamięci Wyoming. Pierwszą taką ceremonię, w 100-lecie masakry, prowadził prezydent Rutherford Hayes. Na pomniku znajduje się 178 nazwisk rozpoznanych ofiar.

Przypisy

  1. Battle and Massacre af Wyoming (ang.). [dostęp 2020-07-27].
  2. Hugh Bicheno: Rebels & Redcoats The American Revolutionary War. HarperCollinsPublishers, 2004, s. 121. ISBN 0-00-715626-X.

Bibliografia

  • Mark M. Boatner (1966). Encyclopedia of the American Revolution. New York: D. McKay Co.
  • Barbara Graymont (1972). The Iroquois in the American Revolution. Syracuse, N.Y.: Syracuse University Press. ISBN 0-8156-0083-6.
  • Glenn F. Williams (2005). Year of the Hangman: George Washington’s Campaign Against the Iroquois. Yardley, Pa.: Westholme. ISBN 1-59416-013-9.
  • Joseph A. Altsheler (1911). The Scouts of the Valley: A Story of Wyoming and the Chemung. New York: D. Appleton.

Media użyte na tej stronie

Usa edcp relief location map.png
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief location map of the USA (without Hawaii and Alaska).

EquiDistantConicProjection : Central parallel :

* N: 37.0° N

Central meridian :

* E: 96.0° W

Standard parallels:

* 1: 32.0° N
* 2: 42.0° N

Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.

Formulas for x and y:

x = 50.0 + 124.03149777329222 * ((1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180))
      * sin(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
y = 50.0 + 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * 0.02613325650382181
      - 1.6155950752393982  * 124.03149777329222 *
     (1.3236744353715044  - (1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180)) 
      * cos(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
Legenda miejsce bitwy.svg
Symbol miejsca bitwy do legendy mapy
Wyoming Monument 2 LuzCo PA.JPG
Autor: Smallbones, Licencja: CC0
Wyoming Monument, on the NRHP since May 13, 2002. On U.S. Route 11, Wyoming Avenue and Susquehanna Street, Wyoming, Luzerne County, Pennsylvania. Commemorates a Revolutionary War battle where the "Americans" were pretty much wiped out by the British, "Indians" and Tories.
ChappelWyomingMassacre.jpg
Oil on canvas painting depicting the Wyoming Massacre, July 3, 1778.