Masakra w dolinie Wyoming
Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych | |||
Alonzo Chappel: Bitwa w dolinie Wyoming | |||
Czas | |||
---|---|---|---|
Miejsce | Dolina Wyoming | ||
Terytorium | |||
Wynik | rzeź amerykańskich milicjantów | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
| |||
41°19′14″N 75°49′08″W/41,320556 -75,818889 |
Bitwa w dolinie Wyoming (także Masakra w dolinie Wyoming) – bitwa wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, pomiędzy amerykańskimi milicjantami a lojalistami i wspierającymi ich Irokezami. Starcie to miało miejsce w dolinie Wyoming (obecnie w stanie Pensylwania) 3 lipca 1778. W samej bitwie zginęło ponad 300 patriotów, ci którzy uciekli zostali złapani i zabici. Źródła podają, że od 30 do 40 jeńców zostało zamęczonych na śmierć.
Przed bitwą
W 1777, po tym jak armia brytyjska poddała się pod Saratogą w regionie zwanym Upstate New York, przebywający w tym rejonie lojaliści i sprzymierzeni z nimi Irokezi zaczęli stosować taktykę wojny podjazdowej. Napadali siedziby patriotów a także sprzymierzonych z nimi Indian. Swoją bazę wypadową mieli w Forcie Niagara i stamtąd wypuszczali się na wypady prowadzeni przez swoich dowódców: majora Johna Butlera, kapitana i wodza Mohawków Josepha Branta oraz wodza Seneków Cornplantera.
Potyczka
Bitwa w dolinie Wyoming odbyła się gdy rangerzy prowadzeni przez Butlera oraz oddział Indian Kajugów i Seneka dowodzony przez Cornplantera przeprowadzili niespodziewany atak na 360 obrońców z Fortu Forty niedaleko rzeki Susquehanna (w pobliżu dzisiejszego Wilkes-Barre). Patrioci zostali praktycznie całkowicie zniszczeni i spalono także około 1000 domów.
Po bitwie, część lojalistów i Irokezów zaczęli znęcać się i zabijać więźniów oraz uciekających osadników. Wszyscy Amerykanie, którzy zostali złapani w czasie walki zostali zabici. Butler w swoim raporcie napisał, że zdjęto 227 skalpów[1]. Twierdził także, że żaden cywil nie zginął, mimo iż istniało wiele dowodów przeciwko takim twierdzeniom.
Świadectwa ocalałych wskazują, że bitwa trwała około 45 minut. Jednak przegrupowanie oddziałów niedoświadczonej w boju milicji patriotów przerodziło się w paniczną ucieczkę. To był koniec bitwy i od tego momentu wojsko lojalistów oraz Irokezi rozpoczęli rzeź ocalałych, które wyglądało jak polowanie na zwierzęta, które trwało do późnych godzin nocnych. W masakrze brali udział zarówno Indianie jak i żołnierze lojalistów.
Świadkowie wspominają, że Butler nie był w stanie zapobiec rzezi gdyż „mogłoby to doprowadzić do dezercji a nawet do zwrócenia się żołnierzy przeciwko swojemu dowódcy”[2].
Następstwa
Doniesienia o masakrze jeńców w dolinie Wyoming (oraz kolejnej w dolinie Cherry) rozwścieczyła amerykańską opinię publiczną, która zażądała zemsty. Latem 1779 wyruszyła Ekspedycja Sullivana (zwana także Ekspedycją Sullivana-Clintona), której zadaniem była pacyfikacja lojalistów oraz czterech plemion Irokezów. W Upstate New York zniszczono przynajmniej 40 wiosek Indian.
Wspomnienie
Masakra została opisana przez szkockiego poetę Thomasa Campbella w 1809 w wierszu Gertrude of Wyoming. Ze względu na ogrom okrucieństwa, Campbell opisał wodza Mohawków, Josepha Branta, jako „potwora Branta”, chociaż ustalono, że wódz nie uczestniczył w zdarzeniu.
Stan Wyoming przystąpił do Unii w 1890 i swą nazwę otrzymał właśnie na cześć miejsca, w którym odbyła się masakra.
W hołdzie ofiar od 1878 przy Wyoming Monument odbywa się ceremonia organizowana przez Towarzystwo Pamięci Wyoming. Pierwszą taką ceremonię, w 100-lecie masakry, prowadził prezydent Rutherford Hayes. Na pomniku znajduje się 178 nazwisk rozpoznanych ofiar.
Przypisy
- ↑ Battle and Massacre af Wyoming (ang.). [dostęp 2020-07-27].
- ↑ Hugh Bicheno: Rebels & Redcoats The American Revolutionary War. HarperCollinsPublishers, 2004, s. 121. ISBN 0-00-715626-X.
Bibliografia
- Mark M. Boatner (1966). Encyclopedia of the American Revolution. New York: D. McKay Co.
- Barbara Graymont (1972). The Iroquois in the American Revolution. Syracuse, N.Y.: Syracuse University Press. ISBN 0-8156-0083-6.
- Glenn F. Williams (2005). Year of the Hangman: George Washington’s Campaign Against the Iroquois. Yardley, Pa.: Westholme. ISBN 1-59416-013-9.
- Joseph A. Altsheler (1911). The Scouts of the Valley: A Story of Wyoming and the Chemung. New York: D. Appleton.
Media użyte na tej stronie
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief location map of the USA (without Hawaii and Alaska).
EquiDistantConicProjection : Central parallel :
* N: 37.0° N
Central meridian :
* E: 96.0° W
Standard parallels:
* 1: 32.0° N * 2: 42.0° N
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Formulas for x and y:
x = 50.0 + 124.03149777329222 * ((1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180)) * sin(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180)) y = 50.0 + 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * 0.02613325650382181 - 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * (1.3236744353715044 - (1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180)) * cos(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
Symbol miejsca bitwy do legendy mapy
Autor: Smallbones, Licencja: CC0
Wyoming Monument, on the NRHP since May 13, 2002. On U.S. Route 11, Wyoming Avenue and Susquehanna Street, Wyoming, Luzerne County, Pennsylvania. Commemorates a Revolutionary War battle where the "Americans" were pretty much wiped out by the British, "Indians" and Tories.
Autor: Alexrk2, Licencja: CC BY 3.0
Location map of Pennsylvania, USA