Masza i Niedźwiedź

Masza i Niedźwiedź
Маша и Медведь
Ilustracja
Gatunek

animowany dla dzieci

Kraj produkcji

Rosja

Oryginalny język

rosyjski

Twórcy

Oleg Kuzowkow

Liczba odcinków

91

Liczba serii

4 (5 w produkcji)

Produkcja
Produkcja

Animaccord

Reżyseria

Oleg Kuzowkow, Oleg Użynow, Denis Czerwiacow, Marina Niefiodowa, Olga Baulina, Roman Kozicz, Ilja Trusow, Władisław Bajramgułow, Gieorgij Orłow, Natalija Malgina, Andriej Bielajew, Wiktor Murias

Muzyka

Wasilij Bogatyriow

Czas trwania odcinka

około 7-8 minut

Pierwsza emisja
Kraj oryginalnej emisji

Rosja

Data premiery

18 grudnia 2008 (pilotażowy) 7 stycznia 2009 (regularna emisja)

Stacja telewizyjna

Rossija 1

Lata emisji

od 2009

Chronologia
Powiązane

Masza i niedźwiedź (1960)
Dziewczynka i niedźwiedź (1980)
Maszeńka (1992)

Strona internetowa

Masza i Niedźwiedź (ros. Маша и Медведь) – rosyjski serial animowany dla dzieci stworzony przez Andrieja Dobrunowa, Olega Kuzowkowa oraz Dmitrija Łowejka. Wyprodukowany przez Animaccord.

Premiera serialu miała miejsce 18 grudnia 2008 roku jako odcinek pilotażowy na rosyjskim kanale Rossija 1, a 7 stycznia 2009 miała premierę regularna seria na tym samym kanale, której emisja trwa do dziś. Polska premiera serialu miała mieć miejsce 15 lutego 2014 roku na antenach TVP ABC i Puls 2[1], ale ostatecznie serial jest emitowany od 1 września 2014 roku w TVP ABC. Dodatkowo, w lutym 2018 roku, odcinki dostępne są w polskich serwisach HBO GO[2], ipla[3] oraz vod.tvp.pl[4]. Idea i nazwa serialu nawiązują do popularnej rosyjskiej bajki ludowej opowiadającej o wspólnym bytowaniu w lesie niesfornej dziewczynki Maszy (zdrobnienie imienia Maria) i niedźwiedzia w jego leśnym domku.

Fabuła

Serial opowiada o losach małej dziewczynki Maszy oraz dawnego zasłużonego niedźwiedzia cyrkowego, Niedźwiedzia[a], którzy wspólnie przeżywają przygody.

Spis odcinków wersji polskiej

Polska premieraNrPolski tytułRosyjski tytuł
SERIA PIERWSZA (2009-2012)
01.09.20141Pierwsze spotkanieПервая встреча (Pierwaja wstriecza)
02.09.20142Nie budzić do wiosnyДо весны не будить! (Do wiesny nie budit´!)
24.12.20143Idą Święta[b]Раз, два, три! Ёлочка, гори! (Raz, dwa, tri! Jołoczka, gori!)
01.12.20144Ślady zwierząt niewidzianych[c]Следы невиданных зверей (Sledy niewidannych zwieriej)
07.09.20145W razie czego dzwoń[d]Позвони мне, позвони! (Pozwoni mnie, pozwoni!)
05.09.20146Konfiturki[e]День варенья (Dień warieńja)
07.09.20147Wiosna przyszła![f]Весна пришла! (Wiesna priszła)
06.09.20148Na ryby[g]Ловись, рыбка! (Łowis´, rybka!)
05.09.20149Sama wśród wilków[h]С волками жить... (S wołkami żyt´...)
 02.12.201410Święto na lodzie[i]Праздник на льду (Prazdnik na ldu)
02.09.201411Pierwsza klasa[j]Первый раз в первый класс (Pierwyj raz w pierwyj kłass)
08.09.201412Obrona granic[k]Граница на замке (Granica na zamkie)
09.09.201413Kto się nie schował ten gapaКто не спрятался, я не виноват! (Kto nie spriatałsia, ja nie winowat!)
03.12.201414Uwaga, jadę![l]Лыжню! (Łyżniu!)
01.09.201415Daleki krewnyДальний родственник (Dalnij rodstwiennik)
02.09.201416Bądź zdrówБудьте здоровы! (Bud´te zdorowy!)
03.09.201417Masza i kasza[m]Маша + каша (Masza + kasza)
04.09.201418Wielkie pranie[n]Большая стирка (Bolszaja stirka)
05.09.201419Próba orkiestry[o]Репетиция оркестра (Riepieticija orkiestra)
06.09.201420Pasiasty przyjaciel[p]Усатый-полосатый (Usatyj-połosatyj)
25.12.201421Sam w domu[q]Один дома (Odin doma)
13.09.201422Oddychać, nie oddychać!Дышите! Не дышите! (Dyszytie! Nie dyszytie!)
14.09.201423Podrzutek[r]Подкидыш (Podkidysz)
15.09.201424Smacznego!Приятного аппетита (Prijatnogo appietita)
16.09.201425Hokus-pokus!Фокус-покус (Fokus-pokus)
01.10.201426Uwaga, remont![s]Осторожно, ремонт! (Ostorożno, riemont!)
SERIA DRUGA (2012-2015)
28.12.201527Obraz[t]Картина маслом (Kartina masłom)
01.01.201628Ruch koniem[u]Ход конём (Chod koniom)
01.01.201629Hit sezonuХит сезона (Chit siezona)
02.01.201630Eliksir wzrostu[v]Витамин роста (Witamin rosta)
02.01.201631Nowa miotła[w]Новая метла (Nowaja mietła)
27.12.201532Wszyscy w domu[x]Когда все дома (Kogda wsie doma)
03.01.201633Słodkie życie[y]Сладкая жизнь (Sładkaja żyzń)
22.01.201634Uśmiech proszę[z]Фотография 9×12 (Fotografija 9×12)
04.01.201635Niełatwo być dzieckiem[aa]Трудно быть маленьким (Trudno byt maleńkim)
04.01.201636Dwie na jednego[ab]Двое на одного (Dwoje na odnogo)
05.01.201637Wielka podróż[ac]Большое путешествие (Bolszoje putieszestwije)
05.01.201638Wszystko na opak[ad]Нынче всё наоборот (Nyncze wsio naoborot)
07.01.201639Bajka na dobranocСказка на ночь (Skazka na nocz)
08.01.201640Uroda ma wielką moc[ae]Красота – страшная сила (Krasota — strasznaja siła)
09.01.201641Czapka niewidka[af]Дело в шляпе (Dieło w szlapie)
10.01.201642Wieczór filmowy[ag]День кино (Dień kino)
14.01.201643Bohaterowie są wśród nas[ah]Героями не рождаются (Gierojami nie rożdajutsia)
15.01.201644Raz w roku[ai]Раз в году (Raz w godu)
16.01.201645Sprawa dla detektywa[aj]Запутанная история (Zaputannaja istorija)
17.01.201646Nauczyciel tańca[ak]Учитель танцев (Uczitiel tancew)
18.01.201647Okrzyk zwycięstwaКрик победы (Krik pobiedy)
19.01.201648Moje drzewo genealogiczne[al]Пещерный медведь (Pieszcziernyj miedwied´)
20.01.201649Gwiazdy małego ekranu[am]Дорогая передача (Dorogaja pieriedacza)
26.01.201650Święto urodzaju[an]Праздник урожая (Prazdnik urożaja)
27.01.201651Nieuchwytni mściciele Ninja[ao]Неуловимые мстители (Nieułowimyje mstitieli)
28.01.201652Do zobaczenia[ap]До новых встреч! (Do nowych wstriecz!)
SERIA TRZECIA (2015-2019)
01.02.201853Niełatwo wracać do domu[aq]На круги своя (Na krugi swoja)
02.02.201854Bajeczna bajka[ar]В Гостях у Сказки (W Gostiach u Skazki)
03.02.201855Lekcje jazdy[as]Эх, прокачу! (Ech, prokaczu!)
04.02.201856Historia o duchu[at]Страшно, аж жуть! (Straszno, aż żut´!)
05.02.201857Kłamca, kłamca[au]На привале (Na priwale)
06.02.201858Jak kot i mysz[av]Кошки-мышки (Koszki-myszki)
07.02.201859Game Over[aw]Game Over
08.02.201860Do usługК вашим услугам! (K waszym usługam!)
26.12.201861Świąteczna opowieść[ax]С любимыми не расставайтесь (S lubimymi nie rasstawajties´)
09.02.201862Śpij, kochanie, śpij[ay]Спи, моя радость, усни! (Spi, moja radost´, usni)
10.02.201863Niespodzianka![az]Сюрприз! Сюрприз! (Siurpriz! Siurpriz!)
11.02.201864Trzej maszkieterowie[ba]Три машкетёра! (Tri maszkietiora!)
12.02.201865Przybywamy w pokoju[bb]Есть контакт! (Jest´ kontakt!)
31.08.201966Spokojne, tylko spokojnie![bc]Спокойствие, только спокойствие! (Spokojstwije, tolko spokojstwije!)
01.09.201967Najlepsze lekarstwo[bd]Цирк, да и только (Cyrk, da i tolko)
02.09.201968Kwartet plus ona[be]Квартет плюс (Kwartiet plus)
03.09.201969Nie ma jak u Maszy[bf]Сколько волка ни корми… (Skolko wołka ni kormi...)
04.09.201970Gwiazdka z niebaЗвезда с неба (Zwiezda s nieba)
05.09.201971Ten hokej jest h'okej!Вот такой хоккей! (Wot takoj chokkiej!)
06.09.201972Kulki i kostkiШарики и кубики (Szariki i kubiki)
07.09.201973Rybia historiaСлучай на рыбалке (Słuczaj na rybałkie)
08.09.201974Małpi interesВот как бывает! (Wot kak bywajet!)
09.09.201975Boże, chroń królowąНе царское дело! (Nie carskoje dieło)
10.09.201976Świat jest sceną[bg]Вся жизнь - театр (Wsia żyzn´ - tieatr)
11.09.201977Dookoła świata w jeden dzieńВокруг света за один час (Wokrug swieta za odin czas)
12.09.201978Kim jestem?Кем быть? (Kiem byt´?)
SERIA CZWARTA (2019-2020)[bh]
31.08.20201Wszyscy lubią śpiewaćПро Италию. Там все любят петь! (Pro Italiju. Tam wsie lubiat piet´!)
01.09.20202Cierpliwość - das ist gut!Про Германию. Терпение и труд — Das ist gut! (Pro Giermaniju. Tierpienije i trud — Das ist gut!)
02.09.20203Modna modaПро Францию. Последний писк моды (Pro Franciju. Poslednij pisk mody)
03.09.20204Zero pracy – tylko karnawałПро Бразилию. Делу время, а карнавал раз в год! (Pro Braziliju. Diełu wriemia, a karnawał raz w god!)
04.09.20205Sekret MashukoПро Японию. Секрет Машуко (Pro Japoniju. Siekriet Maszuko)
05.09.20206Pozdrowienia z AngliiПро Англию. Из Англии с любовью (Pro Angliju. Iz Anglii s lubowju)
06.09.20207Szczęśliwego nowego roku... znowu!Про Китай. Опять Новый год! (Pro Kitaj. Opjat´ Nowyj god)
07.09.20208Gdzie kwitną kaktusyПро Мексику. Когда цветут кактусы (Pro Meksiku. Kogda cwietut kaktusy)
08.09.20209Hiszpańskie melodieПро Испанию. Испанские мотивы (Pro Ispaniju. Ispanskije motiwy)
09.09.202010Pewnego razu na Dzikim Zachodzie!Однажды на Диком Западе! (Odnażdy na Dikom Zapadie)
10.09.202011Wschodnie bajkiВосточные Сказки (Wostocznyje skazki)
11.09.202012Nie całkiem starogrecka historiaПро Грецию. Почти древнегреческая история (Про Грецию. Poczti driewniegrieczeskaja istorija)
12.09.202013Herbata ze słoniemПро Индию. Чай со слоном (Pro Indiju. Czaj so słonom)
SERIA PIĄTA (2020-)[bi]
04.02.202279Coś pysznegoЧто-нибудь вкусненькое (Czto-nibud´ wkusnien´koje)
05.02.202280Wielka wycieczka!Большой поход (Bolszoj pochod)
06.02.202281Co jest w środku?Что внутри? (Czto wnutri?)
07.02.202282Pierwsza jaskółkaПервая ласточка (Pierwaja łastoczka)
08.02.202283Miodny dzieńМедовый день (Miedowyj dien´)
09.02.202284Deszcz grzybówГрибной дождь (Gribnoj dożd´)
10.02.202285Tour de BórКрути педали (Kruti piedali)
11.02.202286Znalezione nie kradzioneЖивая шляпа
12.02.202287Malinowa pułapkaКалинка-малинка
13.02.202288Dzień dobrych manierДень хороших манер
14.02.202289Wyspa skarbówОстров сокровищ
15.02.202290Najlepsza nianiaЛучшая няня на свете
16.02.202291Kto tu rządzi?Кто за старшего?

Spin-offy

Studio Animaccord (produkujące serial „Masza i Niedźwiedź”) wydało również dwa odgałęzienia („spin-offy”): „Bajeczki Maszy” (ros. Машины сказки) oraz „Straszne historie Maszy” (ros. Машкины страшилки).

Bajeczki Maszy

To serial złożony z 26 odcinków, każdy ma czas trwania 6 minut. W każdym odcinku Masza, znana z serialu „Masza i Niedźwiedź”, opowiada swoim lalkom (jedna z tych lalek jest dziewczynką, druga - niedźwiadkiem, co wyraźnie nawiązuje do Maszy i Niedźwiedzia) słynne bajki różnych narodów świata, ale robi to w manierze dziecięcej - myli bohaterów i wątki fabuły, co powoduje, że każda bajka Maszy zawiera treść oryginalną oraz każda bajka zaopatrzona jest w oryginalne zakończenie i motto.

Z punktu widzenia animacji serial ten w każdym odcinku zawiera treść wykreowaną w technologii 3D CGI (gdzie występują Masza i jej lalki w znanym otoczeniu domku w pobliżu przystanku kolejowego) oraz treść bajki w technologii 2D Flash. W każdym odcinku bajka jest przedstawiona w nieco innym stylu graficznym, który nie powtarza się w innych odcinkach.

W „Bajeczkach” głosu Maszy użyczyła Joanna Pach.

Straszne historie Maszy

Jest to serial złożony z 26 odcinków, każdy ma czas trwania 6 minut. Tzw. straszyłki („straszne historyjki”) są gatunkiem współczesnego folkloru dziecięcego - są to krótkie opowiadania, których celem jest zastraszenie słuchaczy. W nich łączone są tradycje bajki z aktualnymi problemami życia dziecka; można doszukać się wątków i motywów tradycyjnych dla folkloru archaicznego, postaci demonologicznych, zapożyczonych z opowieści ludowych, ale przeważają wątki, w których postaciami demonologicznymi są zjawiska i przedmioty otaczającego świata. W serialu postać Maszy, która jest narratorem strasznych historyjek, za każdym razem sugeruje, że straszyłki istnieją wyłącznie w wyobraźni dziecka. Bawiąc się i opowiadając straszyłki Masza uczy widzów, aby nie bać się niczego, co jest tematem straszyłek, tłumaczy skąd pochodzą najbardziej pospolite strachy dziecięce i pokazuje, jak je pokonać.

W „Strasznych historiach” głosu Maszy użyczyła Zuzanna Jaźwińska.

Podobnie jak w „Bajeczkach Maszy” serial ten w każdym odcinku zawiera treść stworzoną w technologii 3D CGI (gdzie występuje Masza) oraz treść straszyłki w technologii 2D Flash.

Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2018

W związku z Mistrzostwami Świata w Piłce Nożnej 2018 stworzono miniserial z 5 odcinków (czas trwania każdego od 82 do 90 sekund) poświęcony piłce nożnej. Pierwszy odcinek opublikowano w Internecie 11 czerwca, ostatni 14 lipca 2018 roku. Bohaterowie, sceneria oraz wszystkie technologie produkcji pochodzą z serialu "Masza i Niedźwiedź".

W „Mistrzostwach Świata w Piłce Nożnej 2018” głosu Maszy użyczyła Zuzanna Jaźwińska.

Uwagi

  1. ↑ Bohaterka filmu, Masza, mówi do Niedźwiedzia Misza lub Miszka, co jest rosyjskim zdrobnieniem imienia Michał, co nie koniecznie świadczy o tym, że Niedźwiedź nazywa się Michał, bo w tradycji rosyjskiej niedźwiedzie często są nazywane z uszanowaniem „Michaił Potapowicz” (Potapowicz nie jest nazwiskiem, to jest patronimik wskazujący na to, że ojcem Michaiła jest Potap); to imię jest zdrabniane do Potapowicz, Misza, Miszka. Stosowanie w tradycji rosyjskiej niby patronimika Potapowicz, jak też niby nazwiska Toptygin w stosunku do niedźwiedzi jest onomatopeją tupania przez cztery stopy, charakterystycznego dla sposobu poruszania się niedźwiedzi.
  2. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska nawiązuje do rosyjskiej sylwestrowej tradycji rodzinnej kiedy cała rodzina przy stole biesiadnym i wyciszonym świetle rytmicznie oklaskując chórem deklamuje „Raz, dwa, trzy! Choinko, zapal się!” („Raz, dwa, tri – jołoczka gori!”) po czym na choince zapalają światełka.
  3. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska nawiązuje do wersetu z poematu baśniowego największego poety rosyjskiego Aleksandra Puszkina „Rusłan i Ludmiła” (1817–1820): Jest nad zatoką dąb zielony,/ Na dębie złoty łańcuch lśni;/ I całe noce, całe dni/ Wędruje po nim kot uczony;/ Zwróci się w prawo – śpiewa pieśni,/ A w lewo – bajki opowiada./ Tam dziwy są: jest upiór leśny,/ Siedzi wśród drzew rusałka blada;/ Tam zwierz, widziany tylko z rzadka,/ Wyciska ślady ciężkim krokiem;/ Na kurzych nóżkach stoi chatka,/ Co nie ma wcale drzwi ni okien... (tłumaczenie J. Brzechwy), literalnie rosyjskie „Sledy niewidannych zwieriej” znaczy „Ślady zwierząt niebywałych”.
  4. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska („Zadzwoń mi, zadzwoń!”) to nazwa i refren przeboju w wykonaniu Żanny Rożdiestwieńskiej z filmu radzieckiego „Karnawał” (1981).
  5. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska („Dzień konfitura”) nawiązuje do określenia (w zasadzie – przejęzyczenia, kiedy zamiast „dień rożdieńja” tzn. „urodziny” powiedział „dień warieńja” tzn. „dzień konfitura”) jakie dał urodzinom Karlsson – bohater radzieckiego filmu animowanego „Małysz i Karlson” (na podstawie powieści Astrid Lindgren „Braciszek i Karlsson z Dachu”); brak tego określenia w książce bo zostało wykreowane przez stwórców kreskówki (scenariusz Borisa Łarina). Obecnie w Rosji „dniem konfitura” żartobliwie określają urodziny.
  6. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska nawiązuje do cyklu utworów chórowych o tej samej nazwie autorstwa kompozytora radzieckiego Siergieja Słonimskiego (1958) lub cyklu utworów autorstwa kompozytora radzieckiego, który tworzył muzykę dla dzieci, Nikołaja Rakowa (1962); jednocześnie nazwę „Wiosna przyszła” nosił odcinek 38. pierwszego sezonu serialu animowanego (1975) Pszczółka Maja.
  7. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska („Łów się rybko!”) to pierwsze słowa z niby to magicznej formułki „Łów się rybko, duża i mała”, którą powtarzał głupy wilk w rosyjskiej bajce ludowej „Lis i wilk” kiedy lis podstępem namówił wilka na łapanie ryby zimą przy pomocy ogona opuszczonego do przerębla co spowodowało wmarznięcie wilczego ogona do lodu. Tej bajce poświęcona jest klasyczna radziecka kreskówka Lis i wilk (1958).
  8. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska („Z wilkami żyć...”) nawiązuje do przysłowia rosyjskiego „Z wilkami żyć – po wilczy wyć”, tzn. trzeba przystosować się do wrogiego otoczenia kiedy nie da się go zmienić.
  9. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska nawiązuje do amerykańskiego show na lodzie Holiday on Ice (wersja amerykańska 1943–1985, od 1950 istnieje wersja europejska), które w 1959 gościło w ZSRR, co było wydarzeniem dla publiczności radzieckiej epoki postalinowskiej.
  10. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „W pierwszy raz do pierwszej klasy” („W pierwyj raz w pierwyj kłas”) nawiązuje do licznych wierszyków i piosenek dla dzieci o pierwszym w życiu dniu nauki szkolnej.
  11. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska nawiązuje do popularnego czasie międzywojennym radzieckiego sloganu „Granica zamknięta na zamek” („Granica na zamkie”), jest tytułem filmu radzieckiego z 1937 roku (w filmie dywersanci niemieccy przenikają do Związku Radzieckiego przez granicę polsko-radziecką przy pomocy niejakiego „pana Kazimierza”, ale są schwytani przez straż graniczną przy pomocy rolników z kołchozu); obecnie ten slogan to dewiza rosyjskiej straży granicznej.
  12. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska to tradycyjne zawołanie narciarskie „Łyżniu!” co oznacza że narciarz musi dać drogę, ustąpić tor narciarski (tzn „łyżniu”) temu, kto z tyłu go wyprzedza.
  13. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska swoją formą („Masza + kasza”) sugeruje nagminne graffiti w postaci „imię + imię = miłość”. Jednak fabuła odcinka nawiązuje do opowiadania „Miszkina kasza” (1938) radzieckiego pisarza dla dzieci Nikołaja Nosowa. Jednak, w odróżnieniu od pierwowzoru Nosowa, Masza produkuje nienaturalnie duże ilości kaszy, które nie da się ani spożyć ani przechować, co jest aluzją do powieści fantastyczno-naukowej „Wieczny chleb” (1928) słynnego radzieckiego fantasty Aleksandra Bielajewa (zmarł z głodu w 1942), w tej powieści podobna do kaszy smaczna spożywcza maź była produkowana przez specjalne drobnoustroje, ale niekontrolowany rozrost ciastopodobnego „chlebu wiecznego”, kiedy ten wypełniał sobą domy, ulice a nawet oceany, doprowadził ludzkość na skraj zagłady.
  14. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska nawiązuje do nazwy słynnej komedii francuskiej La Grande Lessive (1968) z Bourvilem w roli głównej; w latach 2001–2004 w telewizji rosyjskiej było emitowane talk-show pod tym tytułem.
  15. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska nawiązuje do nazwy włoskiego filmu Felliniego Prova D'Orchestra (1978).
  16. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska to nazwa wierszyku (i książki wierszyków z 1930 roku) dla dzieci „Wąsaty-pasiasty” („Usatyj-połosatyj”) autorstwa poety rosyjskiego Samuiła Marszaka.
  17. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska nawiązuje do rosyjskiej nazwy amerykańskiej komedii filmowej Home Alone (w wersji polskiej „Kevin sam w domu”) z 1990 roku.
  18. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska nawiązuje do klasycznej radzieckiej komedii filmowej pod tym samym tytułem („Podkidysz”) z 1939 roku.
  19. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska nawiązuje do nazwy radzieckiej komedii oraz spektaklu telewizyjnego (1979) autorstwa Leonida Fiłatowa.
  20. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska („Obraz olejem malowany”) nawiązuje do powiedzonka bohatera (naczelnika milicji kryminalnej powojennej Odessy Dawida Gocmana, zagrał go Władimir Maszkow) rosyjskiego serialu kryminalnego „Likwidacja” (2007).
  21. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska („Ruch skoczkiem”) to popularny rosyjski związek frazeologiczny (obecny jest również w innych językach europejskich: niem. Rösselsprung, ang. Knight's move, fran. Saut du cavalier), który znaczy znalezienie niespodziewanego ale efektywnego sposobu rozwiązania problemu. Właśnie w tym sensie ten frazeologizm został wykorzystany jako nazwa radzieckiego filmu dla dzieci i nastolatków (1962).
  22. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska („Witamin wzrostu”) nawiązuje do radzieckiego filmu rysunkowego (1988) o tej samej nazwie, który został ekranizacją wiersza dla dzieci z książki dla dzieci (1981) o tej samej nazwie autorstwa radzieckiego poety underground Olega Grigorjewa, fabuła wiersza i odpowiedniego filmu animowanego jest bardziej skomplikowana niż to jest w odcinku „Masza i Niedźwiedź”. Temat wykorzystania wynalezionych przez naukowców środków powodujących ogromny rozrost zwierząt i ludzi jest fabułą powieści „Pokarm bogów” (1904) angielskiego pisarza Herberta Wellsa, natomiast gwałtowne zmiany wzrostu dziewczynki wskutek spożywania cudownych środków odnaleźć można w książce „Alicja w Krainie Czarów” (1865) innego pisarza angielskiego Lewisa Carrolla.
  23. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska nawiązuje do popularnego przysłowia „Nowa miotła po nowemu zamiata” co zwykle znaczy że nowa osoba w danej pozycji zawodowej lub rodzinnej działa w inny sposób.
  24. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska nawiązuje do rosyjskiej niedzielnej porannej audycji telewizyjnej o tej samej nazwie („Póki wszyscy są w domu”) o życiu rodzinnym znanych osób. Natomiast w języku rosyjskim istnieje związek frazeologiczny „nie wsie doma” („nie wszyscy są w domu”), co oznacza że osoba u której „nie wszyscy są w domu” jest niespełna rozumu.
  25. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska nawiązuje do filmu Felliniego La Dolce Vita (1960).
  26. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „Fotos 9x12” nawiązuje do przeboju o tej samej nazwie (1991, wykonawca Irina Allegrowa). Nazwa przeboju (i refren) wymienia w centymetrach format najmniejszy (i najtańszy) odbitek fotograficznych, robionych w studiach fotograficznych z negatywów klienta.
  27. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska („Trudno być maleńkim”) nawiązuje do radzieckiego filmu dokumentalnego „Czy łatwo być młodym?” (Vai viegli būt jaunam?, 1987) autorstwa reżysera łotewskiego Jurisa Podnijeksa. Jednocześnie w nazwie odcinku jest aluzja do tytułu powieści fantastycznej „Trudno być bogiem” (1964) autorstwa braci Arkadjusza i Borysa Strugackich.
  28. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „Dwoje na odnogo” literalnie oznacza „Dwóch na jednego”.
  29. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska sugeruje radziecki lalkowy film animowany o tej samej nazwie (1987) o podróży małego hipopotama Topa oraz kocięta Tutti. Jednocześnie „Wielka podróż” to nazwa wersji rosyjskiej amerykańskiego filmu animowanego The Wild (2006), którego wersja polska nazywa się „Dżungla”.
  30. ↑ Oryginalna rosyjska nazwa nawiązuje do nazwy opowieści dla dzieci „Dziś wszystko jest wprost przeciwnie” (Nyńcze wsio naoborot, 1968) radzieckiego pisarza dla dzieci Jurijego Tomina (1929-1997).
  31. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska („Uroda – straszną mocą”) nawiązuje do powiedzenia bohaterki radzieckiej komedii filmowej „Wiosna” (1947) którą zagrała Faina Raniewska (powiedzenie ma zabarwienie ironiczne, bo bohaterka komedii filmowej będąc w wieku i nie uroczą wygłasza tę formułkę patrząc w swoje odbicie); jednocześnie to ostatni werset z wierszu rosyjskiego poety Siemiona Nadsona (1862–1887) „Brzydula” o brzydkiej dziewczynce nękanej przez koleżanek z klasy.
  32. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „Dieło w szlapie” („Sprawa w kapieluszu”) to rosyjskie powiedzenie które oznacza „sprawa załatwiona”. Istnieje radziecki film rysunkowy dla dzieci o prawie takiej samej nazwie „Wsio dieło w szlapie” („Cała sprawa w kapeluszu”) nakręcony w 1980 na podstawie powieści dla dzieci autorstwa Tove Jansson „W Dolinie Muminków”, trzeciej książki o przygodach Muminków.
  33. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „Dzień Kina” („Dień kino”) to nazwa święta zawodowego rosyjskiej branży kinematograficznej obchodzone corocznie 27 sierpnia, właśnie w tym dniu 1919 roku rząd Rosji Radzieckiej dokonał nacjonalizacji całości zakładów produkcji kinematograficznej oraz wszystkich kin.
  34. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska brzmi „Bohaterem nikt się nie rodzi” co jest pierwszą częścią powiedzenia „Nikt nie rodzi się bohaterem, ale się nim staje” (lub w wersji angielskiej heroes aren't born they're made).
  35. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska odwołuje się do słów refrenu piosenki (muzyka Władimira Szainskiego, tekst Aleksandra Timofiejewskiego), którą wykonuje Krokodyl Giena (głosem Wasilija Liwanowa) – postać radzieckiego lalkowego filmu animacyjnego „Kiwaczek” (1971). Ten refren („Urodziny są, niestety, w roku tylko raz”), jak i całość piosenki, już od lat jest tradycyjnym elementem obchodów urodzin w Rosji.
  36. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „Zawikłana historia” sugeruje nazwę wersji rosyjskiej („Roszpunka: Zawikłana historia”) amerykańskiego filmu animowanego Tangled (2010), w wersji polskiej „Zaplątani”.
  37. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska sugeruję nazwę sztuki hiszpańskiego dramatopisarza Lope de Vega El maestro de danzar (1594), radziecką ekranizację tej sztuki „Nauczyciel tańca” (1952) tylko w 1952 roku obejrzało 27,9 mln widzów.
  38. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „Niedźwiedź jaskiniowy” to nazwa gatunku niedźwiedzi (Ursus spelaeus) wymarłego pod koniec ostatniej epoki lodowcowej – zlodowacenia północnopolskiego.
  39. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „Droga audycjo” to nagminny zwrot z listów pisanych do redakcji radiowych lub telewizyjnych. Jednocześnie to pierwsze słowa ballady satyrycznej rosyjskiego poety Władimira Wysockiego „List do adycji „Oczywiste – niewiarygodne” (1977). Utwór ten jest niesłychanie popularny, doczekał się licznych tłumaczeń w tym polskich pióra Jerzego Szperkowicza (2015), Waldemara Bajaka (2009), Ziemowita Fedeckiego (1986), Andrzeja Kołakowskiego, Henryka Rejmera, Wojciecha Młynarskiego.
  40. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska („Święto Plonów”) to nazwa eufemistyczna stosowana w czasach socjalistycznych dla oficjalnych uroczystych obchodów ludowego i jednocześnie prawosławnego święta Zaśnięcia Bogurodzicy podobnego do polskich Dożynek.
  41. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „Nieułowimyje mstitieli” („Nieuchwytni mściciele”) to nazwa klasycznego radzieckiego filmu przygodowego dla dzieci (1966, reż. Edmond Kieosajan), film wzorowany był na westernach tyle że fabułę przeniesiono do Ukrainy czasów wojny domowej, to jak dzieci radzieckie emocjonalnie odbierały ten film stało się podstawą treści humorystycznej noweli filmowej „Mściciele z klasy 2-b” w klasycznej radzieckiej komedii filmowej „Czarodziejska moc sztuki” (1970, reż. Naum Birman, scenariusz Wiktor Dragunski).
  42. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „Do nowych wstriecz!” literalnie oznacza „Do nowych spotkań!”; nie jest pospolitą formułką pożegnalną stosowaną na co dzień, najczęściej można ten wyraz usłyszeć adresowany do widzów na zakończeniu m.in. koncertów i audycji
  43. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska jest cytatem ze Starego Testamentu, Księga Koheleta (Ekklesiastes) w liturgicznym w Rosyjskim Kościele Prawosławnym języku cerkiewnosłowiańskiem: rozdział 1, ostatnie słowa wersetu 6 ...in circulos suos regreditur (Wulgata) „...na drogę swojego krążenia” (według Biblii Tysiąclecia) lub „...do okręgów swoich” według Biblii Wujka; ostatnie tłumaczenie jest najbliższe ku tłumaczeniu cerkiewnosłowiańskiemu użytemu w nazwie odcinku.
  44. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska („W odwiedzinach u bajki”) sugeruje nazwę niedzielnej prawie dwugodzinnej audycji dla dzieci emitowanej na pierwszym kanale telewizji radzieckie 1976–1992, w czasie której wyświetlano filmy dla dzieci (filmy były wyłącznie produkcji radzieckiej lub europejskich krajów obozu socjalistycznego). Od 2016 w Rosji funkcjonuje kanał telewizyjny dla dzieci o tej samej nazwie.
  45. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska („Hej, przewiozę!”) pochodzi ze słynnej powieści satyrycznej „Złote cielę” (1931) autorstwa pisarzy radzieckich Ilfa i Pietrowa. Jeden z bohaterów utworu Polak Adam Kozlewicz (pochodzący z powiatu częstochowskiego) będąc właścicielem starego pokracznego pojazdu nieznanego pochodzenia w celu wykorzystania go jako taksówki umieścił na nim napis „Hej, przewiozę!” (ros. „Ech, prokaczu!”).
  46. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska sugeruje refren i jednocześnie nazwę potoczną („Straszno aż żut”, literalnie „Okropnie aż strach”) piosenki poety i artysty radzieckiego Władimira Wysockiego „Piosenka-bajka o siłach piekielnych” (1966), fragment piosenki zabrzmiał w filmie radzieckim „Krótkie spotkania (1967)” reżyserii Kiry Muratowej. W tłumaczeniu polskim piosenka ta znana jak „Strach jak diabli”. W 1992 w Rosji nakręcono odcinek o tej samej nazwie humorystycznego magazynu filmowego dla dzieci „Jerałasz” (produkowany jest od 1974).
  47. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska („Na priwale”, lit. „na postoju”) nawiązuje do nazwy obrazu malarza rosyjskiego Wasilija Pierowa „Myśliwi na postoju” (1871), nazwa obrazu tradycyjne jest tłumaczona na język polski „Myśliwi odpoczywają”. Na płótnie są trzy postacie myśliwych: starszy wiekiem opowiada bajkę myśliwską, młodszy jest zafascynowany tą opowieścią, trzeci myśliwy uśmiecha się sceptycznie.
  48. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska („Koszki-myszki”) nawiązuje do nazwy zabawy dla dzieci znanej w Polsce jako zabawa w kotka i myszkę.
  49. ↑ Pierwszy odcinek, który nosi nazwę w języku angielskim.
  50. ↑ Pierwszy odcinek bez udziału postaci Niedźwiedzia oraz innych zwierząt. Oryginalna nazwa rosyjska „S lubimymi nie rasstawajties” („Z ukochanymi nie rozstawajcie się”) to pierwsze słowa wierszu autorstwa poety rosyjskiego Aleksandra Koczietkowa „Ballada o zadymionym wagonie”; utwór ten nabrał popularności kiedy zabrzmiał w komedii radzieckiej „Szczęśliwego Nowego Roku” (1975) mimo że jego tematem była realna katastrofa kolejowa.
  51. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „Spi, moja radost´, usni!” („Śpij, radości ma, zaśnij!”) odwołuje się do pierwszych słów wersji rosyjskiej (autor Sofija Swiridowa) kołysanki na muzykę Mozarta, natomiast polska nazwa - do utworu z płyty Kayah i Bregović duetu Kayah i Gorana Bregovića.
  52. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „Siurpriz! Siurpriz!” („Niespodzianka! Niespodzianka!”) odwołuje się do pierwszych słów refrenu piosenki dla dzieci (tekst Jurij Entin, muzyka Mark Minkow) która zabrzmiała w radzieckim filmie telewizyjnym dla dzieci „Nieznajka s naszego dwora” („Nieumiałek z naszego podwórka”), film z kolei odwołuje się do książki dla dzieci autorstwa radzieckiego pisarza Nikołaja Nosowa „Przygody Nieumiałka i jego przyjaciół”.
  53. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „Три машкетёра!” („Trzej maszkieterowie”) nawiązuje do nazwy klasycznej francuskiej powieści płaszcza i szpady autorstwa Aleksandra Dumasa „Trzej muszkieterowie” (fr. Les Trois Mousquetaires, 1844). Tytuł jest grą słów "Masza" i "muszkieterowie", stąd "maszkieterowie".
  54. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „Есть контакт!” („Jest kontakt!”) nawiązuje do nagminnej komendy w czasie próby uruchomienia śmigła jednomotorowego samolotu, co powoduje start silnika: „Kontakt!” - „Jest kontakt!”, ale w kontekście fabuły tego odcinku przygód Maszy i Niedźwiedzia rosyjska formuła „Есть контакт!” nabiera znaczenia „Mamy kontakt” (z kosmitami).
  55. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „Спокойствие, только спокойствие!” („Spokój, tylko spokój!”) nawiązuje do powiedzonka Karlssona (bohatera radzieckiego filmu rysunkowego Małysz i Karlson na podstawie trylogii szwedzkiej pisarki dla dzieci Astrid Lindgren).
  56. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „Цирк, да и только” („Ależ cyrk”) jest rosyjskim związkiem frazeologicznym, który ma sens nieco ironiczny „Co za bałagan”.
  57. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „Kwartiet plus” jest nazwą rosyjskiego zespołu muzycznego (1987-1990).
  58. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska „Сколько волка ни корми…” („Ileż wilka nie karmić”) jest pierwszą częścią przysłowia rosyjskiego, które brzmi „Ileż wilka nie karmić, ten do lasu patrzy” i ma taki sens że dobry lub przyjazny stosunek do pewnej osoby nie zawsze potrafi zmienić jej cechy negatywne.
  59. ↑ Oryginalna nazwa rosyjska odcinku Życie całe - teatrem (Вся жизнь - театр) nawiązuje do sztuki Williama Shakespeare'a Jak wam się podoba gdzie zawarta jest myśl (w tłumaczeniu Leona Ulricha) "Świat jest teatrem, aktorami ludzie" (All the world's a stage,//And all the men and women merely players); jednocześnie w nazwie odcinku zawarta jest aluzja do klasycznej opery rosyjskiej Dama pikowa (Piotra Czajkowskiego z librettem Modesta Czajkowskiego (brata kompozytora), na podstawie opowiadania Aleksandra Puszkina) gdzie jest słynne powiedzenie "czym życie nasze - grą" (Что наша жизнь - игра).
  60. ↑ W latach 2019-2020 powstała osobna seria pt. "Piosenki Maszy", która w 13 odcinkach przedstawia opowieści z różnych stron świata nawiązujące do ich obyczajów i sztuki, zwłaszcza muzyki. Rosyjska Wikipedia numeruje je osobno (1 - 13), a odcinki następnej serii otrzymały numery będące kontynuacją serii trzeciej; dlatego dla zgodności zachowano oryginalną numerację.
  61. ↑ Seria ta kontynuuje numerację serii 3.

Przypisy

  1. ↑ Anita Kaźmierska: Co w ramówce kanału dla dzieci TVP ABC i PULS2?. SATKurier.pl, 2014-01-27. [dostęp 2014-01-27].
  2. ↑ Masza i niedźwiedź / Masha and the Bear, „hbogo.pl” [dostęp 2018-02-10] (pol.).
  3. ↑ Masza i Niedźwiedź - Najmłodsi - DZIECI, „ipla.tv” [dostęp 2018-02-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-07] (pol.).
  4. ↑ Telewizja Polska S.A., Masza i Niedźwiedź - vod.tv.pl, „vod.tv.pl” [dostęp 2018-02-10] (pol.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Masha and the Bear 2019 stamp of Russia 3.jpg
№ 2557-2559. Современный российский кинематограф. Мультфильм «Маша и Медведь»