Matarnia

Matarnia
Dzielnica Gdańska
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Miasto

Gdańsk

W granicach Gdańska

1 stycznia 1973

Zarządzający

Łukasz Richert, Przewodniczący Zarządu Dzielnicy

Powierzchnia

14,48 km²

Populacja (2019)
• liczba ludności


5 939[1]

• gęstość

410 os./km²

Plan
Plan
Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, po lewej znajduje się punkt z opisem „Matarnia”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Matarnia”
Ziemia54°22′19″N 18°30′39″E/54,371944 18,510833
Strona internetowa
Portal Polska
Matarnia i Port lotniczy im. Lecha Wałęsy

Matarnia (dawniej Maternia lub Materna, kaszb. Matarniô, niem. Mattern[2]) – dzielnica administracyjna Gdańska, położona w zachodniej części miasta.

Wieś Opactwa Cystersów w Oliwie w województwie pomorskim w II połowie XVI wieku[3].

Położenie

Matarnia leży w części miasta położonej na Pojezierzu Kaszubskim. Od północy graniczy z Osową i Oliwą, od wschodu z Brętowem, od południa z Jasieniem i Kokoszkami a od zachodu z gminą miejsko-wiejską Żukowo.

Należy do okręgu historycznego Wyżyny.

Obszarem dzielnicy prowadzi turystyczny Szlak Wzgórz Szymbarskich.

Zasięg terytorialny

Matarnia, dawne osiedle 40-lecia PRL-u[4]
Zabytkowy dwór w Matarni

Do dzielnicy Matarnia należą następujące jednostki terytorialne:

Historia

Pierwotnie wieś nosiła nazwę Chojno Wielkie i należała do cystersów. Po jej zniszczeniu i odbudowie w XV w. otrzymała nazwę Sant Matherna[5]. Nazwa wywodzi się od imienia biskupa Materna z Kolonii. Teren ten (tzw. Stara Matarnia) znajduje się na południowo-wschodnim krańcu obecnej dzielnicy.

W 1890 r. został założony cmentarz, po zamknięciu i częściowej likwidacji starego cmentarza przykościelnego[6].

W latach 1920-1939 przez Matarnię przebiegała granica polsko-gdańska.

Matarnia została przyłączona w granice administracyjne miasta w 1973.

Zabytki[7]

  • Kościół św. Walentego (XV wiek, XIX wiek)
  • Zespół dworski: dwór, park z aleją dojazdową, obora, chlewnia (2 poł. XVIII wieku, k. XIX wieku)

Pomniki przyrody

Przy ul. Astronautów znajduje się grupowy pomnik przyrody w postaci 4 lip drobnolistnych o obwodach od 292 do 385 cm. Drzewa noszą nazwę „Klukowskie lipy” i zostały objęte ochroną w 2007 roku[8].

Transport i komunikacja

W obrębie dzielnicy znajduje się Port lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy.

Przez dzielnicę przebiega obwodnica Trójmiasta wraz z węzłem Lotnisko, będąca częścią drogi ekspresowej S6. Na tym węźle obwodnicę przecina prostopadle Trasa Słowackiego.

W roku 2015 zostały oddane do użytku trzy przystanki Pomorskiej Kolei Metropolitalnej: Gdańsk Matarnia, Gdańsk Port Lotniczy oraz Gdańsk Rębiechowo. Ten ostatni położony jest blisko granicy miasta ze wsiami Banino i Rębiechowo.

W planach jest wybudowanie nowego przystanku PKM na osiedlu Firoga. Planowana data oddania do użytku to 2023 rok. Przystanek ma mieć nazwę Gdańsk Firoga[9].

Rada Dzielnicy

W Radzie Dzielnicy zasiada 15 radnych. W kadencji 2019–2024[10][11]:

  • Przewodniczący Zarządu Dzielnicy – Łukasz Richert
  • Przewodniczący Rady Dzielnicy – Piotr Karpiński

Przypisy

  1. BIP - Urząd Miejski w Gdańsku, bip.gdansk.pl [dostęp 2020-04-19].
  2. Dr F. Lorentz „Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem” (ISBN 83-60437-22-X) (ISBN 978-83-60437-22-3)
  3. Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 92.
  4. Osiedle 40-lecia PRL w Gdańsku - skansen czy relikt minionej epoki. warszawa.naszemiasto.pl, 2 maja 2009.
  5. Zobacz średniowieczny kościół w Matarni. trojmiasto.pl, 25 sierpnia 2013. [dostęp 2014-04-30].
  6. Cmentarz Parafialny na Matarni. zdiz.gda.pl.
  7. Rejestr zabytków nieruchomych 2011 woj. pomorskie. kobidz.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-07)].
  8. Wykaz i mapa lokalizacji pomników przyrody na terenie miasta Gdańska. [dostęp 2019-09-01].
  9. Tak będzie wyglądać zelektryfikowana PKM i nowy przystanek, trojmiasto.pl, 18 maja 2020 [dostęp 2021-01-22] (pol.).
  10. Rada Dzielnicy Matarnia, gdansk.pl [dostęp 2019-07-10] (pol.).
  11. Rada Dzielnicy Matarnia, dzielnicamatarnia.pl [dostęp 2020-09-06] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Gdańsk location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Gdańsk, Polska
Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Gdańsk osiedle XL–lecia PRLu.JPG
Autor: Artur Andrzej, Licencja: CC0
Gdańsk Matarnia, dawne osiedle "40-lecia PRLu".
Port Lotniczy im Lecha Walesy Terminal 2.jpg
Autor: Mariusz Nasieniewski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Port lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy, Terminal 2
Gdansk matarnia.svg
Autor: Oruniak, Licencja: CC BY-SA 3.0
Położenie dzielnicy na mapie Gdańska.
Gdańsk ulica Agrarna 2.JPG
Autor: Artur Andrzej, Licencja: CC0
Gdańsk Matarnia. Zabytkowy dwór, ul. Agrarna 2 (zabytek nr rejestr. 1053)
Gdańsk Church of Saint Valentine.JPG
Autor: Tomasz Przechlewski from Sopot, Poland, Licencja: CC BY 2.0
Gdańsk Matarnia, kościół św. Walentego.