Materializm wulgarny

Materializm wulgarny – ogólna nazwa redukcjonistycznych poglądów XIX-wiecznych przyrodników, którzy w sposób prymitywny sprowadzali zjawiska psychiczne do chemicznych i biologicznych. Najbardziej znanymi przedstawicielami tego kierunku byli: Ludwig Büchner, Karl Vogt i Jakob Moleschott[1].

Poglądy filozoficzne

Wulgarni materialiści twierdzili, że mózg wydziela myśl na tej samej zasadzie, jak wątroba wydziela żółć, zaś nerki urynę. Stanowisko takie było krokiem wstecz w porównaniu nie tylko z materializmem dialektycznym, ale również z francuskim materializmem XVIII w.[1] Fryderyk Engels w swej pracy Ludwig Feuerbach i zmierzch klasycznej filozofii niemieckiej nazywał materializm wulgarny

spłyconą, zwulgaryzowaną postacią, w której materializm XVIII stulecia trwa dziś w głowach przyrodników i lekarzy i w której głoszony był w latach pięćdziesiątych przez swych wędrownych kaznodziejów: Buechnera, Kogla i Moleschotta. ... Wulgaryzujący domokrążcy, którzy w Niemczech lat pięćdziesiątych zajmowali się materializmem, ani na krok nie wyszli poza granice osiągnięte przez ich mistrzów.

Fryderyk Engels, Ludwig Feuerbach i zmierzch klasycznej filozofii niemieckiej[2].

Poglądy społeczne

Interpretując w sposób swoisty teorię Karola Darwina, wulgarni materialiści, w szczególności Büchner, przenosili prawa biologii na życie społeczne: prawo dziedziczności, twierdzi Büchner, działa z nieubłaganą konsekwencją, toteż żadne środki wychowawcze nie przeobrażą syna dzikusa w kulturalnego Europejczyka[3]. Tak samo w zasadzie traktuje Büchner robotników; robotnicy nie są w stanie wznieść się na taki poziom, by mogli rządzić państwem: muszą służyć państwu, a nie rządzić nim[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b Materializm wulgarny. W: Krótki słownik filozoficzny. Mark Rozental, Pawieł Judin (red.). Warszawa: Książka i Wiedza, 1955, s. 403–404. (pol.)
  2. ↑ Ludwik Feuerbach i zmierzch klasycznej filozofii niemieckiej Rozdział II
  3. ↑ a b Bakradze 1964 ↓, s. 23.

Bibliografia

Linki zewnętrzne