Mathura

Mathura
Świątynia Kryszny w Mathurze
Państwo	Indie
Stan	Uttar Pradesh
Region	Agra
Dystrykt	Mathura
Populacja (2001) • liczba ludności	298 827
Nr kierunkowy	565
Kod pocztowy	281001
Położenie na mapie Uttar Pradesh Mathura
Położenie na mapie Indii (c) Uwe Dedering z niemieckiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0 Mathura
27°27′N 77°43′E/27,450000 77,716667
Strona internetowa

Mathura (czytaj: Mathura) (w jęz. hindi: मथुरा, w jęz. urdu: متھرا) – święte miasto (miejsce urodzenia boga Kryszny) w stanie Uttar Pradesh w Indiach, położone ok. 50 km na północ do Agry i 150 km na południe od Delhi. Jest siedzibą władz dystryktu Mathura. Liczy 298 827 mieszkańców (2001)^[1].

Mitologia

Miasto obecne w mitologii indyjskiej, mieszkańcy mieli być nękani wielokrotnie przez demona Dżarasanhę i jego dwie armie. Kryszna miał nakazać mieszkańcom przeprowadzenie się do Dwaraki, miasto spalono, demon zdobył tylko zgliszcza^[2]. Wymieniona w Mahabharacie jako stolica królestwa Surasena, rządzonego przez Kansę - wuja boga Kryszny. Uznana za miejsce narodzin Kryszny; tu 3,5 tys. lat temu miał się urodzić w celi więziennej, nad celą zbudowano świątynię - cel licznych pielgrzymek.

Historia

Powstała jako ośrodek handlowy na skrzyżowaniu dróg karawanowych. W VI w. p.n.e. została stolicą republiki Śursen. Od IV do II w. p.n.e. w granicach imperium Maurjów. W III w. p.n.e. wymieniona w źródłach greckich jako wielkie miasto Methora. W I w. p.n.e. opanowana przez Saków. Ośrodek dźinizmu i później buddyzmu. Od I do III w. n.e. jedna z dwóch stolic królestwa Kuszanów. W 1018 zniszczona przez afgańskiego władcę Mahmuda z Ghazni. Świątynia Narodzin Kryszny (Keshav Dev) została całkowicie zburzona przez fanatycznego muzułmanina- władcę mogolskiego Aurangzeba, a na jej fundamentach zbudował on tzw. Meczet Piątkowy (Katra Masdżid) (do dziś miejsce ostrych konfliktów między wyznawcami hinduizmu i islamu, pod ścisłym nadzorem wojska i policji). W 1815 Seth Gokuldas Parikh ufundował nową świątynię Kryszny (Dwarikadheesh) tuż obok meczetu, połączoną podziemnym przejściem z kaplicą narodzin Kryszny, znajdującą się pod meczetem.

Po 1947 roku Mathura stała się ważnym ośrodkiem przemysłowym (m.in. jedna z największych w Azji rafineria ropy naftowej, jubilerstwo i fabryki odzieżowe).

Zabytki

• Krishnajanmabhoomi
• świątynia Dwarikadheesh
• fort Kans Kila
• Vishram Ghat (miejsce kąpieli i kremacji nad Jamuną)

Ok. 15 km na północ znajduje się Vrindavan - mityczne miejsce, w którym Kryszna spędził dzieciństwo, obecnie miasto święte i cel pielgrzymek.

Przypisy