Matka Boska Włodzimierska (ikona Andrieja Rublowa)
.jpg) | |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania | ok. 1408 |
| Medium | tempera na desce |
| Wymiary | 101 × 69 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | Muzeum Włodzimierskie |
Matka Boska Włodzimierska – ikona Andrieja Rublowa z ok. 1408 roku, obecnie znajdująca się w Muzeum Włodzimierskim we Włodzimierzu.
Jest to kopia Włodzimierskiej Ikony Matki Bożej, która znajdowała się w soborze Zaśnięcia Matki Boskiej w Kremlu moskiewskim. Ikona ta przywieziona z Bizancjum w XII wieku parokrotnie podróżowała do Moskwy i w związku z tym zamówiono wykonanie repliki, aby zastępowała w świątyni podróżujący obraz. Było to m.in. przyczyną rozpowszechniania się kultu ikony, ponieważ wierzono, iż kopia posiada część cudownej mocy oryginału.
Ikona reprezentuje typ Eleusa, czyli miłująca - Matka Boża obejmująca i przytulająca do policzka Syna. Rublow, wykonując ikonę, nadał jej więcej czułości poprzez mocniejsze pochylenie Matki ku Synowi. Artysta wprowadził cechy charakterystyczne dla swojej twórczości, malując bardziej miękko i łagodnie. Osiągnął to dzięki brakowi sztywnych linii i powolnemu przechodzeniu światła w cień, co przywodzi na myśl włoskie sfumato, albo - jak określają to malarze ruscy - „malowanie dymem”. Sylwety silnie odcinają się od jasnego tła, co powoduje wrażenie kameralności sceny w czułym, niemym porozumieniu Matki i Syna.
Zobacz też
Bibliografia
Media użyte na tej stronie
Богоматерь Владимирская. 1395 – сер. 1410-х гг. ВСИХМЗ. Инв. В-2971. 101×69 см. На обороте — изображение Голгофского креста — живопись XIX в. Происходит из Успенского собора во Владимире, откуда в 1921 или в 1923 г. была передана во Владимирский музей. Раскрыта в 1918 г. владимирской экспедицией Всероссийской комиссии по сохранению и раскрытию памятников древней живописи И. Э. Грабаря (Г. О. Чириков, Ф. А. Модоров, И. А. Баранов).
Одна из самых древних копий считавшейся чудотворной византийской иконы «Богоматерь Владимирская» н. XII в., сделанная в размер оригинала.
Рублеву икону приписывают И. Э. Грабарь, А. И. Анисимов, В. Н. Лазарев, Г. И. Вздорнов, В. Н. Сергеев, Э. К. Гусева, В. Г. Брюсова, В. А. Плугин, в то время как М. В. Алпатов и Э. С. Смирнова решительно отвергают его авторство.
Икону часто датируют 1408 г., исходя из факта работы Рублева и Даниила во Владимире. (В. Г. Брюсова датирует ее 1409–1411 гг.) Однако в написании иконы в 1408 г. не было необходимости, так как древний образ, кажется, находился тогда во Владимире. Во всяком случае, он был там в 1410 г., см.: ПСРЛ. Т. 6. СПб., 1897:216. Можно предположить, что произведение исполнено в Москве в связи с событиями 1395 г., когда сюда временно привезли древнюю «Богоматерь Владимирскую».