Matlary

Matlary Tatranské Matliare
Tablica przy wjeździe do Matlar
Herb
Państwo	Słowacja
Kraj	preszowski
Powiat	Poprad
Wysokość	885–920 m n.p.m.
Populacja (2016) • liczba ludności	100[1]
Kod pocztowy	059 60
Położenie na mapie kraju preszowskiego Matlary
Położenie na mapie Słowacji Matlary
49,2°N 20,3°E/49,176100 20,293300

Nad Matlarami Łomnica i Kieżmarski Szczyt

Wojskowy ośrodek wypoczynkowy

Matlary lub Tatrzańskie Matlary^[2] (słow. Tatranské Matliare, niem. Matlarenau, węg. Matlárháza) – osiedle położone przy Drodze Wolności u wschodniego podnóża Tatr Wysokich. Administracyjnie należy ono do Tatrzańskiej Łomnicy w mieście Wysokie Tatry.

Osada znajduje się przy wylocie Doliny Huncowskiej, pomiędzy Kieżmarskimi Żłobami a Tatrzańską Łomnicą, na wysokości ok. 885–920 m n.p.m. W obrębie miejscowości do potoku Łomnica (Skalnaty potok) wpływa Huncowski Potok (Huncovský potok) i połączone wody opuszczają teren TANAP-u. Na Niżniej Huncowskiej Uboczy, nieco na północny zachód od zabudowań, znajdują się dwa znane źródła: Źródło Jana (Jánov prameň, na wysokości 964 m) i Źródło Loischa (Loischov prameň).

Osiedle Matlary ma charakter uzdrowiskowy – położonych tu jest kilka większych budynków wczasowo-sanatoryjnych (w tym wojskowy ośrodek wypoczynkowy) oraz mniejsze zabudowania. W okolicy już w średniowieczu znajdował się folwark właściciela ziemskiego z Wielkiej Łomnicy, zniszczony najprawdopodobniej w pożarze na początku XV wieku. Jako datę powstania osady przyjmuje się rok 1863^[3]. Uzdrowisko zostało założone w 1884 r. przez Mathiasa (Mateja) Loischa, na którego cześć nazwano i omurowano w 1910 i 1934 r. źródełko, tworząc pomnik z pamiątkową tablicą. W miejscowości przy Drodze Wolności znajduje się przystanek autobusowy. Matlary znajdują się około 2 km na północ od Tatrzańskiej Łomnicy i zamieszkane są przez ok. 200 osób. Zaczyna się tu jeden ze szlaków turystycznych do Doliny Kieżmarskiej.

Szlaki turystyczne

– niebieski szlak od przystanku przy Drodze Wolności w Matlarach przez Rzeżuchową Polanę dnem Doliny Kieżmarskiej i dalej do Doliny Białych Stawów i na Przełęcz pod Kopą. Czas przejścia z Matlar nad Wielki Biały Staw: 3:30 h, ↓ 2:30 h

– żółty szlak z Matlar do Tatrzańskiej Łomnicy. Czas przejścia: 45 min w obie strony

Przypisy

Bibliografia

• Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5.
• Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.
• Wielka encyklopedia tatrzańska, hasło "Matlary". [dostęp 2012-09-04].
• Tatrzańskie Matlary na vysoketatry.com. [dostęp 2012-09-04].