Matt Urban
podpułkownik | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | 60 Pułk Piechoty |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
|
Matt Louis Urban, właśc. Mateusz Urbanowicz (ur. 25 sierpnia 1919 w Buffalo w stanie Nowy Jork, zm. 4 marca 1995 w Holland w stanie Michigan) – amerykański wojskowy polskiego pochodzenia, podpułkownik armii amerykańskiej, uczestnik II wojny światowej.
Życiorys
Urodził się w Buffalo w rodzinie polskich imigrantów. Uzyskał licencjat z historii na Uniwersytecie Cornell w Nowym Jorku. 2 lipca 1941 wstąpił do Korpusu Oficerów Rezerwy (ROTC) armii amerykańskiej i, po odbyciu przeszkolenia w Fort Bragg w Karolinie Północnej, został skierowany do 60 Pułku Piechoty 9 Dywizji Piechoty, z którym odbył sześć kampanii bojowych na froncie II wojny światowej. Walczył w Algierii, Tunezji, na Sycylii, we Francji i w Belgii. Z czasem doszedł do stopnia kapitana i stanowiska dowódcy batalionu.
W 1944, po odniesieniu poważnej rany karku i uszkodzeniu strun głosowych (lekarze nie rokowali szans na przeżycie), został odesłany do USA, a w lutym 1946 przeniesiony w stan spoczynku. Podczas 20-miesięcznej służby na froncie wykazał się nadzwyczajną odwagą osobistą, umiejętnością dowodzenia i pozytywnego wpływania na morale żołnierzy. Za swą postawę uznany za najwaleczniejszego żołnierza amerykańskiego w II wojnie światowej.
Otrzymał łącznie 29 amerykańskich, francuskich i belgijskich odznaczeń wojskowych, a wśród nich Medal Honoru (otrzymało go około 400 uczestników II wojny światowej), Legię Honorową, dwukrotnie Srebrną Gwiazdę, trzykrotnie Brązową Gwiazdę i siedmiokrotnie Purpurowe Serce za odniesione rany.
Odznaczenia
- Combat Infantry Badge
- Medal Honoru (Medal of Honor)
- Srebrna Gwiazda (Silver Star) – dwukrotnie
- Legia Zasługi (Legion of Merit)
- Brązowa Gwiazda (Bronze Star) – trzykrotnie
- Purpurowe Serce (Purple Heart)
- Presidential Unit Citation
- American Defense Service Medal
- Medal Kampanii Amerykańskiej
- Medal Kampanii Europy-Afryki-Bliskiego Wschodu
- Medal Zwycięstwa w II Wojnie Światowej
- Kawaler Legii Honorowej (Chevalier Légion d'honneur, Francja)
- Krzyż Wojenny (Croix de Guerre, Francja)
- I inne
W związku z bałaganem biurokratycznym wniosek o nadanie mu Medalu Honoru przeleżał w archiwach Pentagonu 35 lat, by wreszcie, 19 lipca 1980 prezydent USA Jimmy Carter udekorował Matta Urbana tym najwyższym odznaczeniem amerykańskim.
A oto końcowy fragment uzasadnienia nominacji do Congressional Medal of Honor:
Sposób, w jaki dowodził kapitan Urban, jego bezgraniczna odwaga, śmiałość i powtarzane wystawianie się na ryzyko w polu ostrzału, były przykładem dla całego batalionu. Walecznością i zdecydowaniem kapitan Urban podtrzymał chwalebne tradycje Armii Stanów Zjednoczonych i zasłużył na najwyższą nagrodę.
Według Księgi Rekordów Guinnessa Matt Urban jest najbardziej udekorowanym żołnierzem w historii[1].
Zmarł 4 marca 1995 w Holland w stanie Michigan. Został pochowany na Narodowym Cmentarzu w Arlington w stanie Wirginia.
Związki z Polonią
Urban był blisko związany ze środowiskami polonijnymi, m.in. dwukrotnie był marszałkiem polskiej parady w Hamtramck, należał do Polskiego Legionu Weteranów Amerykańskich (ang. The Polish Legion of American Veterans – PLAV). O swych przeżyciach napisał książkę The Matt Urban’s Story. Polonia amerykańska od lat zabiega o to, by poczta (US Postal Service) wydała znaczek z jego podobizną. Jak dotąd bezskutecznie, głównie za sprawą hollywoodzkiego lobby, które na czołowego bohatera USA kreowały Audiego Murphy'ego (również 29 odznaczeń, ale bez Legii Honorowej), dzielnego żołnierza, a następnie aktora filmowego, szczególnie znanego z autobiograficznego filmu Do piekła i z powrotem[2].
Przypisy
- ↑ "Matt Louis Urban" biografia
- ↑ Wojciech Jażdżewski: Bohater nieznany. Dziennik Związkowy, 25.05.2007. [dostęp 2022-02-11].
Linki zewnętrzne
- Biografia (ang.) Narodowy Cmentarz w Arlington
- Informacje ze strony o polonicach Uniwersytetu w Buffalo. info-poland.buffalo.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-21)]. (ang.)
Media użyte na tej stronie
Baretka amerykańskiego odznaczenia Purple Heart.
Bronze (or brass matte) valor device awarded by the United States Department of Defense to be worn as an add-on device on various awards and decorations for valor in combat. Bronzes denotes first awarding.
Ribbon for the Presidential Unit Citation awarded by the United States Army.
Lt Col. Matt Louis Urban after receiving Medal of Honor from President Jimmy Carter
Vector illustration based on photo of a Silver Oak leaf cluster awarded by the United States Department of Defense to be worn as an add-on device on various awards and decorations to denote more than one bestowal of the decoration.
Ribbon for the American Defense Service Medal awarded by the United States Department of Defense.
Lieutenant colonel shoulder strap rank insignia for the United States Army from September 28, 1959 to October 1, 2014.
Ribbon for the European-African-Middle Eastern Campaign Medal awarded by the United States Department of Defense.
Autor: Boroduntalk, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: Croix de Guerre 1914-1918 (France)
Ribbon bar: Bronze Star
Ribbon for the American Campaign Medal awarded by the United States Department of Defense.
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Vector illustration based on photo of a Bronze Oak leaf cluster awarded by the United States Department of Defense to be worn as an add-on device on various awards and decorations to denote more than one bestowal of the decoration.
Ribbon from the Legion of Merit awarded by the United States Department of Defense.
Ribbon for the World War II Victory Medal awarded by the United States Department of Defense.