Matwiej Szaposznikow

Matwiej Szaposznikow
Матвей Кузьмич Шапошников
generał porucznik generał porucznik
Data i miejsce urodzenia

29 listopada 1906
Aleksiejewka, gubernia woroneska

Data i miejsce śmierci

25 czerwca 1994
Rostów nad Donem

Przebieg służby
Lata służby

19281966

Siły zbrojne

Red star.svg Armia Czerwona
Communist star with golden border and red rims.svg Armia Radziecka

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego
Order Lenina Order Lenina Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Bohdana Chmielnickiego II klasy Order Wojny Ojczyźnianej I klasyOrder Czerwonej Gwiazdy Order Czerwonej Gwiazdy Order Czerwonej Gwiazdy

Matwiej Kuźmicz Szaposznikow (ros. Матвей Кузьмич Шапошников, ur. 16 listopada?/ 29 listopada 1906 we wsi Aleksiejewka w guberni woroneskiej, zm. 25 czerwca 1994 w Rostowie nad Donem) – radziecki dowódca wojskowy, generał porucznik, Bohater Związku Radzieckiego (1944).

Życiorys

Urodził się w ukraińskiej rodzinie chłopskiej. Do 1920 uczył się w szkole średniej, pracował w kopalni "Kommunar" w Krzywym Rogu, we wrześniu 1928 wstąpił do Armii Czerwonej, w kwietniu 1931 ukończył szkołę piechoty w Odessie i został dowódcą plutonu w Ukraińskim Okręgu Wojskowym. Od 1930 należał do WKP(b), w listopadzie 1932 został dowódcą kompanii, 1940 ukończył Wojskową Akademię im. Frunzego i w lutym 1940 został starszym pomocnikiem szefa wydziału operacyjnego sztabu 9 Armii, na tym stanowisku wziął udział w wojnie z Finlandią. Od kwietnia 1940 był pomocnikiem szefa Wydziału I Informacyjno-Operacyjnego, później starszym pomocnikiem szefa oddziału Wydziału Operacyjnego Sztabu Generalnego Armii Czerwonej, a w czerwcu 1941 szefem Wydziału Operacyjnego 37 Dywizji Piechoty 15 Korpusu Zmechanizowanego Kijowskiego Specjalnego Okręgu Wojskowego. Po ataku Niemiec na ZSRR brał udział w walkach na Froncie Południowo-Zachodnim, m.in. na linii Dubno – Łuck – Brody, w kijowskiej operacji obronnej i humańskiej operacji obronnej, w sierpniu 1941 został szefem wydziału operacyjnego sztabu 10 Dywizji Pancernej, a od października 1941 do kwietnia 1942 był szefem sztabu 133 Brygady Pancernej Frontu Południowo-Zachodniego. Następnie był szefem wydziału operacyjnego sztabu 22 Korpusu Pancernego 38 Armii Frontu Południowego i 5 Armii Pancernej Frontu Stalingradzkiego, uczestniczył w walkach obronnych w Donbasie i w bitwie pod Stalingradem, w październiku 1942 został szefem sztabu 5 Korpusu Zmechanizowanego 5 Armii Pancernej Frontu Południowo-Zachodniego. Od kwietnia do listopada 1943 dowodził 178 Brygadą Pancerną 10 Korpusu Pancernego 49 Armii Frontu Woroneskiego, brał udział w bitwie pod Kurskiem i operacji biełgorodzko-charkowskiej, w której dowodzona przez niego brygada wraz z innymi jednostkami wyzwoliła miasta Sławhorod i Trościaniec, a 21 września 1943 zajęła Perejasław.

W nocy na 24 września 1943 wyróżnił się w bitwie o Dniepr. W listopadzie 1943 został zastępcą dowódcy, a w lutym 1944 dowódcą 10 Korpusu Pancernego 3 Frontu Nadbałtyckiego, 2 lipca 1944 otrzymał stopień generała majora wojsk pancernych, uczestniczył w wielu operacjach nad Bałtykiem, w listopadzie 1944 został zastępcą dowódcy 1 Korpusu Zmechanizowanego Gwardii 3 Frontu Ukraińskiego. Brał udział w operacji budapesztańskiej i w walkach nad Balatonem oraz operacji wiedeńskiej, kończąc swój udział w wojnie w austriackich Alpach, gdzie spotkał się z oddziałami aliantów zachodnich. Uczestniczył w Paradzie Zwycięstwa na Placu Czerwonym 24 czerwca 1945. Od lutego do grudnia 1946 dowodził 26 Dywizją Zmechanizowaną, w 1949 ukończył Wyższą Akademię Wojskową im. Woroszyłowa, od stycznia 1949 do marca 1950 był zastępcą dowódcy 3 Samodzielnej Dywizji Pancernej Gwardii w Grupie Wojsk Radzieckich w Niemczech, od marca do grudnia 1950 był pomocnikiem dowódcy 3 Armii Zmechanizowanej Gwardii, następnie szefem sztabu 2 Armii Zmechanizowanej Gwardii tamże. Od grudnia 1952 do stycznia 1955 był zastępcą szefa sztabu wojsk pancernych i zmechanizowanych Armii Radzieckiej, od stycznia 1955 do maja 1956 I zastępcą dowódcy 3 Armii Zmechanizowanej, następnie dowódcą 2 Armii Zmechanizowanej w Północnokaukaskim Okręgu Wojskowym, w 1955 otrzymał rangę generała porucznika. Podczas protestu robotniczego w Nowoczerkasku w czerwcu 1962 odmówił wykonania rozkazu strzelania do protestujących robotników, później próbował nagłośnić sprawę tego protestu, który władze ZSRR usiłowały zatuszować. W czerwcu 1966 został przeniesiony do rezerwy, a w styczniu 1967 wykluczony z partii. Później KGB prowadził przeciw niemu sprawę o prowadzenie "antyradzieckiej propagandy"; został zrehabilitowany i przywrócony w prawach członka partii w 1988. Został pochowany na cmentarzu północnym w Rostowie nad Donem.

Odznaczenia

I medale.

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Red star.svg
A red star. 1922-1943. Used as a symbol of communism in some occasions. The symbol can also represent socialism. Also seen on Soviet aircraft.
Communist star with golden border and red rims.svg
A red star and a hammer and sickle with golden border and red rims.
Золотая Звезда Героя Советского Союза.svg
Medal “Gold Star” of a “Hero of the Soviet Union”
Order of Lenin Ribbon Bar.svg
Ribbon bar for the Soviet decoration Order of Lenin. Drawn by Zscout370.
SU Order of the Red Banner ribbon.svg
Ribbon bar of the Order of the Red Banner. The Soviet Union (USSR).
CCCP army Rank general-lejtnant infobox.svg
Autor: , Licencja: CC BY 3.0
Rank insignia of the Soviet Union/Russian Federation (1955-1991), here Army "Lieutenant general" (OF7) – shoulder strap dress uniform.
SU Order of the Red Star ribbon.svg
Ribbon bar of the Order of the Red Star‎. The Soviet Union (USSR).
POL Order Wojny Ojczyźnianej 1kl BAR.svg
Baretka: Order Wojny Ojczyźnianej I klasy