Mauzoleum rodziny Dietlów w Sosnowcu
![]() | |
![]() Mauzoleum rodziny Dietlów w Sosnowcu | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Miejsce | |
Typ pomnika | |
Styl architektoniczny | |
Projektant | Józef Pomian-Pomianowski |
Data odsłonięcia | |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
50,28702°N 19,11996°E/50,287020 19,119960 |
Mauzoleum rodziny Dietlów – mauzoleum na cmentarzu ewangelickim w Sosnowcu przy ul. Smutnej, zbudowane w 1912 r. według projektu Józefa Pomian-Pomianowskiego. Jest to jedno z największych dzieł architektury cmentarnej na świecie i żywy dowód świadczący o wielowyznaniowości i wielokulturowaści miasta Sosnowiec.
Heinrich Dietel (1839-1911) był twórcą pierwszej w Królestwie Kongresowym przędzalni czesankowej, oraz zabudowań biegnących wzdłuż obecnej ul. Żeromskiego.
Po śmierci Heinricha Dietla, wybudowano dla niego (oraz jego rodziny) okazałe mauzoleum. Jest ono budowlą murowaną, wolno stojącą, usytuowaną centralnie pośrodku cmentarza. Wybudowane na rzucie koła z potężnych bloków kamiennych z detalem rzeźbiarskim. Zostało wzniesione z tufu wulkanicznego. Wnętrze rotundy podzielone jest na dwa poziomy. Część górna pełni rolę kaplicy cmentarnej. Mauzoleum otoczone jest niskim murem, na rzucie prostokąta. Autorem projektu, wzorowanego na antycznych rzymskich grobowcach, jest architekt Józef Pomian-Pomianowski.
W krypcie kaplicy, w centralnym miejscu spoczęły doczesne szczątki Heinricha Dietla i jego żony Klary z domu Jacob. Usytuowano tutaj również dwadzieścia dwie nisze grobowe, przeznaczone dla potomków Dietla. W dwóch z nich pochowano brata Klary Dietel, Richarda Jacoba wraz z małżonką Heleną z domu Schroter[1].
Pod koniec II wojny światowej, radziecki żołnierz wchodząc do podziemi mauzoleum, przewrócił stojące tam popiersie Heinricha Dietla pozbawiając go nosa. Obiekt i teren cmentarza ewangelickiego w Sosnowcu, był dewastowany i rozkradany. Na początku XXI wieku, z mauzoleum wykradziono lichtarze, skradziono mosiężne detale z drzwi oraz zerwano miedziane obróbki blacharskie i pokrycie dachowe.
Pierwszym konkretnym przedsięwzięciem renowacyjnym było dokonanie przez parafię w 2008 r. wpisanie obiektu do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego. Rok później (2009) udało się dokonać naprawy pokrycia dachu. Parafia opracowała plany renowacji obiektu, a w 2. połowie 2009 rozpoczął się remont elewacji mauzoleum. Prace zostały ukończone w listopadzie. Mauzoleum jest udostępniane corocznie 1 i 2 listopada.
Przypisy
Zobacz też
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Symbol pomnika do legendy mapy
Autor: Andrzej Stempa, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mauzoleum rodziny Dietlów na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Sosnowcu. Obecnie kaplica cmentarna.