Maxime Weygand

Maxime Weygand

generał armii
Data i miejsce urodzenia	21 stycznia 1867 Bruksela
Data i miejsce śmierci	28 stycznia 1965 Paryż
Przebieg służby
Lata służby	1885–1942
Siły zbrojne	Armée française
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, wojna polsko-bolszewicka, II wojna światowa • kampania francuska 1940
Odznaczenia

Maxime Weygand w składzie delegacji podpisującej zawieszenie broni z Niemcami 11 listopada 1918 w Compiègne (drugi od lewej w furażerce)

Misja Międzysojusznicza do Polski, sierpień 1920. W pierwszym rzędzie od lewej: Edgar Vincent D’Abernon, Jean Jules Jusserand, gen. Maxime Weygand, Maurice Hankey

Tablica pamiątkowa na pałacu przy Krakowskim Przedmieściu 5 (budynek ASP), upamiętniająca pobyt generała w Warszawie

Maxime Weygand (ur. 21 stycznia 1867 w Brukseli, zm. 28 stycznia 1965 w Paryżu) − generał armii (fr. Général d'armée) Francuskich Sił Zbrojnych, prawicowy polityk, rzecznik kolonializmu Francji, członek Francuskiej Akademii Nauk od 1931.

Życiorys

Ukończył oficerską szkołę w 1887 roku. Uczestnik I wojny światowej. Od listopada 1917 roku członek Wyższej Rady Wojskowej, od marca następnego roku szef Sztabu Generalnego. Był członkiem Komisji Ministerstwa Spraw Zagranicznych Francji do określenia granic państwa polskiego^[1]. W 1920 członek Misji Międzysojuszniczej do Polski. Od 1923 roku dowódca wojsk francuskich na Bliskim Wschodzie i wysoki komisarz Francji w Syrii i Libanie. W latach 1930−1935 szef Sztabu Generalnego, wiceprezydent Wyższej Rady Wojskowej Republiki i Inspektor Armii.

Od 1935 roku w stanie spoczynku, w 1939 roku powołany do armii ponownie, dowódca Armii „Lewant”. 19 maja 1940 roku mianowany Naczelnym Wodzem Sił Zbrojnych Francji (zastąpił niewiele młodszego gen. Maurice'a Gamelina) i sił alianckich we Francji. Współodpowiedzialny za klęskę Francji w tym samym roku. W okresie czerwiec – wrzesień 1940 roku minister obrony w rządzie Vichy, od jesieni delegat Philippe’a Pétaina i Naczelny Dowódca wojsk francuskich w Afryce Północnej. Podpisał układ z USA w 1941 roku. Po zajęciu przez Wehrmacht w listopadzie 1942 roku nieokupowanej strefy Francji aresztowany przez Niemców i deportowany do Rzeszy, przebywał w obozie jenieckim. Zwolniony w 1945 roku. Po wojnie sądzony, zrehabilitowany w 1948 roku.

Honorowy Obywatel miasta stołecznego Warszawy.

Publikacje

• Turenne (1928)
• Le 11 Novembre (1932)
• Foch (1947)
• Memoires (1950-1957)
• L'Armee a l'Akademie (1962)

Odznaczenia

• Kawaler Legii Honorowej (Francja, 1913)
• Oficer Legii Honorowej (Francja, 1914)
• Komandor Legii Honorowej (Francja, 1918)
• Wielki Oficer Legii Honorowej (Francja, 1924)
• Krzyż Wielki Legii Honorowej (Francja, 1930)
• Médaille militaire (Francja, 1930)
• Krzyż Wojenny 1914–1918 z brązową palmą (Francja)
• Krzyż Wojenny Teatrów Operacji Zamorskich (Francja)
• Médaille Interalliée (Francja)
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1914-1918 (Francja)
• Komandor Orderu Korony (Belgia)
• Krzyż Wojenny 1914–1918 (Belgia)
• Krzyż Wolności I klasy (Estonia)
• Order Pogromcy Niedźwiedzia II klasy (Łotwa)
• Wielka Wstęga Orderu Alawitów (Maroko)
• Krzyż Komandorski Orderu Virtuti Militari (Polska)
• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (Polska, 1921)^[2]
• Krzyż Walecznych (Polska, 1921)^[3]
• Medal Sił Lądowych za Wybitną Służbę (Stany Zjednoczone)
• Honorowy Towarzysz Orderu Łaźni (Wielka Brytania)
• Honorowy Rycerz Komandor Orderu św. Michała i św. Jerzego (Wielka Brytania)

Film

W 2000 powstał fabularyzowany film dokumentalny pt. Niewypowiedziana wojna, opowiadający o wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1921 z punktu widzenia gen. Maxime'a Weyganda. Reżyserował go Mariusz Malinowski.

Przypisy

Bibliografia

• Mała Encyklopedia Wojskowa, t. 3, MON 1971
• Bolszaja Sowietskaja Encykłopedia, t. 4, Moskwa 1971