Maya Angelou

Maya Angelou
Ilustracja
Maya Angelou (2013)
Imię i nazwisko

Marguerite Ann Johnson

Data i miejsce urodzenia

4 kwietnia 1928
Saint Louis

Data i miejsce śmierci

28 maja 2014
Winston-Salem

Narodowość

amerykańska

Język

angielski

Dziedzina sztuki

poezja, proza

Odznaczenia
Prezydencki Medal Wolności (Stany Zjednoczone) Narodowy Medal Sztuki (USA)
Strona internetowa

Maya Angelou, z domu: Marguerite Ann Johnson (ur. 4 kwietnia 1928 w St. Louis, zm. 28 maja 2014 w Winston-Salem)[1]afroamerykańska poetka, pisarka i aktorka odznaczona Narodowym Medalem Sztuk oraz Prezydenckim Medalem Wolności.

Dzieciństwo

Marguerite Annie Johnson urodziła się 4 kwietnia 1928 r. w St. Louis (w stanie Missouri), jako drugie dziecko Bailey'a Johnsona i Vivian (Baxter) Johnson. Kiedy Angelou miała trzy lata, a jej brat cztery, małżeństwo ich rodziców zakończyło się, a ojciec wysłał ich do Stamps w Arkansas, samotnie pociągiem, aby zamieszkali z jego matką – Annie Henderson[2].

Cztery lata później ojciec oddał ją pod opiekę matki w St. Louis. W wieku ośmiu lat, mieszkając z matką, Angelou była molestowana seksualnie i gwałcona przez chłopaka matki, mężczyznę o imieniu Freeman. Powiedziała swojemu bratu, który poinformował o tym resztę rodziny. Freeman został uznany za winnego, ale zatrzymano go tylko na jeden dzień. Cztery dni po zwolnieniu Freeman został zamordowany, prawdopodobnie przez wujka Angelou. Marguerite milczała przez prawie pięć lat.

Według Marci Ann Gillespie i jej współpracowników, którzy napisali biografię o Angelou, to właśnie w tym okresie ciszy Angelou rozwinęła swoją niezwykłą pamięć, miłość do książek i literatury oraz jej zdolność do słuchania i obserwowania otaczającego ją świata.

Kiedy Angelou miała 14 lat, ona i jej brat przeprowadzili się ponownie do matki, która zamieszkała w Oakland w Kalifornii. Podczas II wojny światowej Angelou uczęszczała do California Labor School. W wieku 16 lat została pierwszą czarnoskórą kobietą prowadzącą kolejkę linową w San Francisco.

Trzy tygodnie po ukończeniu szkoły, w wieku 17 lat, urodziła syna Clyde'a (który później zmienił nazwisko na Guy Johnson).

Życiorys

Jedna z największych poetek aktywistek na rzecz praw obywatelskich dla czarnoskórej ludności w Stanach Zjednoczonych. Najbardziej znana z utworów autobiograficznych: I Know Why the Caged Bird Sings (1969) i All God's Children Need Traveling Shoes (1986). Jej tom poezji, Just Give Me a Cool Drink of Water 'Fore I Die (1971), był nominowany do Nagrody Pulitzera. Oprócz tego wydała wiele innych zbiorów wierszy.

Pod koniec lat 50. współpracowała z Martinem Lutherem Kingiem. W latach 60. współwydawała gazety w Afryce. W latach 70. wróciła do Stanów Zjednoczonych, ciesząc się uznaniem polityków i naukowców. Na życzenie Billa Clintona odczytała swój wiersz On the Pulse of Morning na jego inauguracji prezydenckiej w 1993.

Obok kariery literackiej i społeczno-politycznej Angelou osiągała także sukcesy jako reżyserka, producentka filmowa i telewizyjna oraz aktorka. Jej scenariusz do filmu Georgia, Georgia z 1971 był nominowany do Nagrody Pulitzera. W 1973 otrzymała nominację do Nagrody Tony jako aktorka za Look Away (rola debiutancka). Była pierwszą czarnoskórą kobietą dopuszczoną do Amerykańskiej Gildii Reżyserów. W 1992 wprowadzona do St. Louis Walk of Fame.

Przypisy

  1. Margalit Fox, Maya Angelou, Lyrical Witness of the Jim Crow South, Dies at 86, nytimes.com, 28 maja 2014 [dostęp 2014-05-29] (ang.).
  2. History com Editors, Maya Angelou is born, HISTORY [dostęp 2020-07-08] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Chevalier Ordre de Leopold.png
Baretka Krzyża Kawalerskiego Orderu Leopolda (Belgia)
Maya Angelou visits YCP Feb 2013 (cropped).jpg
Autor: York College ISLGP, Licencja: CC BY 2.0
Maya Angelou visits York College Feb 2013
Presidential Medal of Freedom (ribbon).svg
Autor: SaluteVII, Licencja: CC BY-SA 4.0
Presidential Medal of Freedom (ribbon)