McLaren M2B

McLaren M2B
McLaren M2B na wystawie Donington Grand Prix w Leicestershire
Kategoria	Formuła 1
Konstruktor	McLaren
Projektant	Robin Herd
Dane techniczne
Nadwozie	nadwozie samonośne z aluminium
Silnik	Ford 3.0 l V8 Serenissima 3.0 l V8
Skrzynia biegów	ZF, manualna, 4-5 biegów
Opony	Firestone
Historia
Debiut	Grand Prix Monako 1966
Kierowcy	Bruce McLaren Chris Amon
Używany	1966
Wyścigi	4
Wygrane	0
Pole position	0
Najszybsze okrążenie	0
brak McLaren M4B

McLaren M2B – samochód Formuły 1, pierwszy bolid zespołu McLaren, zaprojektowany przez Robina Herda, używany w sezonie 1966. Został stworzony w 1965 na podstawie prototypowego modelu McLaren M2A. Do stworzenia samochodu użyto innowacyjnego laminatu Mallite. Bolid był napędzany silnikami Ford i Serenissima, które miały jednak niewystarczającą moc. M2B miały też problemy z niezawodnością.

Kierowany przez założyciela zespołu Bruce'a McLarena, M2B zgłaszany był do sześciu Grand Prix, startując w czterech. Pierwszy punkt zdobył podczas Grand Prix Wielkiej Brytanii, a kolejne dwa w Grand Prix Stanów Zjednoczonych.

Powstanie bolidu

Bruce McLaren Motor Racing został założony w 1963 przez Bruce'a McLarena, który był kierowcą fabrycznego zespołu Cooper w Formule 1^[1]. Przez dwa lata zespół McLaren startował w Tasman Series i innych seriach wyścigowych^[2]. Bruce McLaren występował w Formule 1 w zespole Coopera, jednak w sezonie 1965 jego wyniki uległy pogorszeniu i postanowił stworzyć swój własny bolid^[3] Mimo że sam był wykwalifikowanym inżynierem, zatrudnił Robina Herda do zaprojektowania pojazdu^[4]. Robin Herd był inżynierem lotniczym, pracującym w Royal Aircraft Establishment, gdzie był zaangażowany w projekt Concorde'a^[5]. McLaren zatrudnił go do zrealizowania swojego planu – we wrześniu 1965 została ukończona budowa prototypowego samochodu M2A. Był on napędzany silnikiem Oldsmobile V8 i służył do testowania opon Firestone oraz pomysłów Herda^[6]. McLaren jeździł wówczas w Cooperze, więc zaprzeczał temu, że buduje konkurencyjny bolid, twierdząc, że jest on jedynie podłożem do badań opon^[7].

W fabryce w Colnbrook rozpoczęła się budowa dwóch podwozi M2B, natomiast budowa trzeciego prawdopodobnie nie została ukończona^[a]. W grudniu 1965 roku zakończyły się testy M2A na Goodwood Circuit, w trakcie których bolid przejechał ponad 3000 kilometrów, a dwa silniki były gotowe do montażu w M2B^[4][10]. W ostatnich dniach grudnia do zespołu konstrukcyjnego dołączył były kolega Herda z RAE – Gordon Coppuck, który później został szefem konstruktorów w McLarenie^[11]. W lutym 1966 kolejne testy zostały przeprowadzone w Kalifornii, w oczekiwaniu na początek sezonu 1966 w maju^[8].

Charakterystyka

Skrzynia biegów bolidu

M2B był napędzany centralnie umieszczonym silnikiem, z napędem tylnym. W bolidzie zastosowano nadwozie samonośne, spopularyzowane przez Lotusa 25 z 1962^[12]. Herd, korzystając ze swojego doświadczenia lotniczego, użył do budowy podwozia Mallite, materiału używanego pierwotnie do tworzenia wewnętrznych paneli w samolocie. Jest to materiał produkowany z włókien ogorzałki wełnistej pokrytej warstwami duraluminium, przez co jest przydatniejszy w budowie bolidów niż zwykły stop aluminium. Okazało się jednak, że Mallite jest trudny do wygięcia na krągłych elementach pojazdu i, podczas gdy M2A został wykonany w całości z niego (z wyjątkiem grodzi stalowych), w M2B został wykorzystany jedynie do wewnętrznych i górnych części pojazdu, a do pozostałej części użyto aluminium^[4]. Mallite było też trudne do naprawienia po stłuczce^[3], jego sztywność skrętna wynosiła prawie 3600 N·m na stopień^[13]. Paliwo było przechowywane w gumowych zbiornikach w obrębie nadwozia^[9].

Wiedza Herda z dziedziny aerodynamiki pomogła zespołowi w eksperymentowaniu z aerodynamicznym nadwoziem. M2A został wyposażony w tylne skrzydło, które dociskało samochód do nawierzchni i pozwalało na szybsze pokonywanie zakrętów, a także skróciło czas okrążenia o trzy sekundy (na torze Zandvoort). Było to dwa i pół roku przed zastosowaniem tylnych skrzydeł u Brabhama i zespołów korzystających z samochodów Ferrari w Formule 1^[14][15][16] Zespół zamierzał wykorzystać skrzydło w M2B, ale nie udało się to, ze względu na specyfikę silnika^[15].

Zawieszenie zostało oparte na konwencjonalnych wahaczach z amortyzatorami wewnętrznymi z przodu i zewnętrznymi resorami i amortyzatorami z tyłu^[10][17]. Hamowanie było możliwe dzięki hamulcom tarczowym Girling o rozmiarze 33 cm, ze stopu magnezu^[17]. Rozstaw osi samochodu wynosił 2438 mm, zaś sam kokpit miał 1473 mm z przodu i 1492 mm z tyłu^[4].

Silniki Forda używane podczas wyścigów Indianapolis 500 okazały się nieodpowiednie dla Formuły 1

W sezonie 1966 limit pojemności silnika został zwiększony z 1,5 litra w poprzednich sezonach do 3,0 litra^[18]. McLaren testował silniki British Racing Motors (BRM), Maserati, Coventry Climax i Oldsmobile, zanim wybrał V8 Forda. Ten silnik był pierwotnie zaprojektowany do amerykańskiego wyścigu Indianapolis 500 i wymagał zmniejszenia pojemności z 4,2 litra do 3 litrów. Wybór ten był częściowo motywowany przez to, że wierzono w możliwość uzyskania pomocy finansowej od Forda (nigdy się jednak nie pojawiła). Inżynier Klaus von Rucker pracujący wcześniej w BMW i Daimler-Benz został wybrany do przekształcenia silnika w Anglii^[19]. Prace postępowały wolno, więc projekt powierzono firmie Traco Engineering w Kalifornii, gdzie wprowadzono wiele modyfikacji pod nadzorem Knutsona Gary'ego z McLarena^[19][9]. W pierwotnej wersji silnik Forda miał moc 470 KM i zespół konstrukcyjny spodziewał się, że przerobiona wersja będzie mogła osiągnąć 335 KM.^[19]. W rzeczywistości, osiągał on 300 KM. Osiągnięcie tej mocy było dodatkowo utrudnione przez duże wymiary i masę samochodu (skrzynia biegów ważyła niemal tyle co cały bolid Brabhama)^[4][20]. McLaren postanowił więc używać także silnika V8 Serenissima M166 o pojemności 3 litrów do niektórych wyścigów. Był to rozwinięty przez Alfa Francisa dziewięćdziesięciostopniowy silnik V8 z podwójnym wałkiem rozrządu napędzanym łańcuchem. Średnica i skok tłoka wynosiły 85 mm x 66 mm, a pojemność wynosiła 2996 cm². Moc maksymalna silnika Serennisima wynosiła 305-307 KM przy 8500 obrotach na minutę^[21]. Używane były cztero- i pięciobiegowe skrzynie biegów zintegrowane z mechanizmem różnicowym ZF i sprzęgło marki Borg&Beck^[17][22].

M2B ścigał się w zielono-srebrnym malowaniu zaprojektowanym przez Michaela Turnera. W filmie Grand Prix, w którym zagrał bolid, samochód został przemalowany na biało, z zielonymi paskami – w barwy fikcyjnego japońskiego zespołu „Yamura”^[23][24].

Występy w Formule 1

M2B zdobył tylko trzy punkty w swoim debiutanckim sezonie

Bolid M2B napędzany silnikiem Forda zaliczył swój debiut 22 maja 1966 podczas pierwszej rundy mistrzostw – Grand Prix Monako, gdzie był kierowany przez Bruce'a McLarena. Wystartował z dziesiątego miejsca^[25], jednak po dziewięciu okrążeniach musiał przerwać wyścig ze względu na wyciek oleju^[26]. Po tym wyścigu McLaren postanowił, że w Grand Prix Belgii zostanie użyty silnik Serenissima. Przez problemy z łożyskiem McLaren nie mógł wystartować w tym wyścigu^[27]. Zespół nie wziął udziału również w Grand Prix Francji^[28]. 16 lipca do Grand Prix Wielkiej Brytanii rozgrywanego na torze Brands Hatch wystartował z 13. pozycji^[29], a ukończył go na szóstej^[30], zdobywając pierwszy punkt dla swojegp zespołu^[31]. Serenissima zawiodła ponownie przed Grand Prix Holandii i zapisy do Grand Prix Niemiec i Włoch zostały wycofane w oczekiwaniu na gotowość silnika Forda do startu^[32][33]. Serenissima zaoferowała nowy silnik 91,5 x 57 mm z pojemnością 2998,46 cm² lecz McLaren zdecydował się na powrót do silnika Forda^[21]. Wyposażony ponownie w tę jednostkę bolid wystartował w Grand Prix USA. W kwalifikacjach Bruce McLaren zajął 11. pozycję^[34], zaś w wyścig ukończył na piątym miejscu^[35], zdobywając dwa punkty dla zespołu^[31]. Podczas Grand Prix Meksyku w tyle nadwozia zastosowano wycięcie, zapobiegające przegrzaniu silnika, jednak maszyna nie działała poprawnie i McLaren nie dojechał do mety^[33][36]. McLaren chciał zatrudnić jako drugiego kierowcę Chrisa Amona, który jeździł już dla zespołu w innych seriach, jednak jego samochód miał problemy z silnikiem i nie wystartował w żadnym z wyścigów^[37].

Wyniki w Formule 1

Sezon	Zespół	Silnik	Kierowcy	Wyniki w poszczególnych eliminacjach									Wyniki kierowców		Wyniki konstruktora
													Pkt.	Msc.	Pkt.	Msc.
1966	Bruce McLaren Motor Racing	Ford	Bruce McLaren	NU	–	–	–	–	–	–	5	NU	3	16	2	9
			Chris Amon	NW	–	–	–	–	–	–	–	–	0	23
		Serenissima	Bruce McLaren	–	NW	NW	6	NW	WD	WD	–	–	3	16	1	11
			Chris Amon	–	NW	–	NW	NW	–	WD	–	–	0	23
Źródło	[31][38]												[38][31]

Po sezonie

Pomimo braku sukcesów M2B Herd powiedział: „każdy jest dziesięć razy bardziej zdeterminowany, by w przyszłym roku było lepiej”^[39], zauważył też, że większy nacisk położony był na elegancję karoserii, niż na aerodynamikę pojazdu, a zespół koncentrował się bardziej na technicznej pomysłowości niż inżynierii pozwalającej na wygrywanie wyścigów^[5]. Członek zespołu, a później dyrektor McLarena Teddy Mayer powiedział, że głównym problemem był wybór silnika Forda^[40]. Tego samego zdania był osobisty sekretarz Bruce'a McLarena Eoin Young^[41].

Przy późniejszych bolidach zespołu porzucono Mallite na rzecz tradycyjnych konstrukcji aluminiowych^[42]. Herd uczestniczył przy projektowaniu wszystkich tych samochodów do czasu jego odejścia do Coswortha w 1967^[43], a McLaren stał się jednym z najbardziej utytułowanych zespołów w Formule 1.

M2A krążył wśród różnych prywatnych właścicieli w Wielkiej Brytanii, dopóki nie został zniszczony przez pożar w 1969^[44]. Źródła wskazują, że trzy egzemplarze M2B były w obiegu: jeden oczekuje renowacji w Stanach Zjednoczonych, a inny jest na wystawie Donington Grand Prix^[9][44].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Alan Henry: McLaren: Formula 1 Racing Team. Haynes, 1999. ISBN 1-85960-425-0.
• Doug Nye: McLaren: The Grand Prix, Can-Am and Indy Cars. Wyd. New. Guild Publishing, 1988. ISBN 0-905138-54-6.
• Anthony Pritchard: Directory of Formula One Cars 1966-1986. Aston Publications, 1986.
• William Taylor: McLaren – The Cars 1964–2008. Wyd. Second. Coterie Press, 2009. ISBN 978-1-902351-34-6.
• David Tremayne, Mark Hughes: The Concise Encyclopedia of Formula One. Dempsey Parr, 1998. ISBN 1-84084-037-4.
• Geoffrey Williams: McLaren: A Racing History. The Crowood Press, 1991. ISBN 1-85223-603-5.
• Eoin Young: Bruce McLaren: The Man and His Racing Team. Patrick Stephens, 1995. ISBN 1-85260-511-1.

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona zespołu (ang.). mclaren.com. [dostęp 2011-08-14].