Mechitaryści

Mechitaryści

Pełna nazwa	Zakon Mechitarystów[1]
Nazwa łacińska	Ordo Mechitaristarum
Skrót zakonny	O. Mech.
Wyznanie	katolickie
Kościół	ormiańskokatolicki
Założyciel	Mechitar z Sebasty
Data założenia	1701
Data zatwierdzenia	1712
Liczba członków	26 (2007)
Strona internetowa

Wyspa Świętego Łazarza koło Wenecji z klasztorem i kościołem mechitarystów

Mechitaryści (mechitarzyści, benedyktyni ormiańscy, benedyktyni obrządku ormiańskiego; orm.: Մխիթարեան) – ormiański zakon o regule benedyktyńskiej, będący jedynym ormiańskokatolickim zakonem mniszym na świecie.

Historia

Zakon został założony 8 września 1701 w Konstantynopolu (obecnym Stambule) przez Mechitara z Sebasty. Wraz ze swoimi dziewięcioma pierwszymi uczniami opuścił on wkrótce imperium osmańskie i założył wzorowany na benedyktyńskiej regule klasztor w Modon (dzisiejszym Methoni), weneckim mieście na Peloponezie. W 1712^[2] zgromadzenie otrzymuje oficjalną akceptację papieża Klemensa XI, który mianuje jednocześnie Mechitara opatem.

Klasztor mechitarystów na Wyspie Świętego Łazarza

W 1715 Mechitar wraz z grupą 16 mnichów udał się do Wenecji, aby założyć drugi klasztor zgromadzenia. W tym czasie Modon zostało zdobyte przez Turków, klasztor zniszczony, a 17 obecnych tam mnichów rozproszyło się. W takiej sytuacji misja w Wenecji, dzięki staraniom opata, uzyskała nadanie w postaci niezamieszkanej wysepki San Lazzaro (Wyspy Świętego Łazarza), na południowy wschód od Wenecji. Mnisi przejęli oficjalnie wyspę 8 września 1717, zakładając tam nowy dom macierzysty zgromadzenia.

Podział

W 1773 część mnichów oddzieliła się, zakładając klasztor w Trieście. Trwająca do 1805 francuska okupacja tego miasta zmusiła zakonników do ucieczki do Wiednia, gdzie na mocy dekretu cesarza Franciszka I z dnia 5 listopada 1810 znaleźli ostateczne schronienie. Utrwalił się wtedy podział na dwa gałęzie zakonne: Zakon Mechitarystów Weneckich (łac. Ordo Mechitaristarum Venetiarum - OMechVen) i Zakon Mechitarystów Wiedeńskich (Ordo Mechitaristarum Vindobonensis - OMechVind).

Ponowne zjednoczenie

W czerwcu 2000 na nadzwyczajnym zgromadzeniu mnichów z obu gałęzi zakonu – weneckiej i wiedeńskiej – ustalono zasady ponownego połączenia obu gałęzi zakonu w jedną całość pod jednym zwierzchnictwem. W wyniku tego powstał ponownie jeden zakon na czele z opatem generalnym i wspólną radą administracyjną, przy czym za dom macierzysty zakonu uznano klasztor wenecki, a konwent wiedeński, z własnym opatem, za drugi główny klasztor.

Działalność bieżąca

Kościół mechitarystów w Wiedniu

Oprócz działalności ściśle konfesyjnej, w regułę zakonu wbudowana jest troska o podtrzymywanie tożsamości narodowej rozsianych po świecie Ormian. Temu celowi służy działalność edukacyjna, muzealna, kulturalna, wydawnicza rozwijana i popierana przez zakon. Do mechitarystów należą szkoły w Stambule, Bejrucie, Aleppo, Los Angeles, Sèvres pod Paryżem, Buenos Aires. Zakon organizuje letnie obozy w East Falmouth (USA). Mechitaryści mają własne parafie w Budapeszcie, Bostonie i Los Angeles. Przy wiedeńskim klasztorze działa seminarium duchowne, muzeum (m.in. z kolekcją numizmatyczną obejmującą 30 tys. cennych monet) oraz biblioteka bogato zaopatrzona w zabytki piśmiennictwa ormiańskiego (ponad 170 tys. woluminów). W posiadaniu zakonu znajduje się zbiór ponad 5 tys. cennych manuskryptów. Drukarnia zakonna wydaje zarówno periodyczne, jak i zwarte prace filologiczne, filozoficzne, historyczne. Zakon posiada również, od 1889, niewielką wytwórnię alkoholi w Wiedniu, produkującą szczególny zakonny likier, którego recepturę przywiózł z Konstantynopola ponoć sam założyciel zakonu. W chwili obecnej (2007) zgromadzenie liczy 26 członków, w tym 3 biskupów.

Bibliografia

• publikacje:
  • Lanczkowski J., Życie monastyczne i zakonne, Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum, Warszawa 2003, s. 96, ISBN 83-7192-208-6.
  • Pisowicz A., Mechitar z Sebastii i Mechitaryści, "Tygodnik Powszechny" nr 7/1986, s. 4.
  • Marciniak T., Rola kapłana w kształtowaniu tożsamości etnicznej Ormian w Polsce i na Ukrainie, "Kultura i Historia" nr 8/2005, za pośrednictwem wortalu wydawnictwa.
• strony WWW:
  • Strona Ormiańskiego Kościoła Katolickiego dotycząca zakonu mechitarystów (ang.).
  • Encyklopedia Katolicka o Mechitarze i jego braciach (ang.).
  • O mechitarystach na stronie Konferencji Wyższych Przełożonych Męskich Zgromadzeń Zakonnych w Austrii (Superiorenkonferenz der männlichen Ordensgemeinschaften Österreichs) (niem.).

Przypisy

Zobacz też

• Benedyktynki ormiańskie
• Ormianie

Linki zewnętrzne

• Strona klasztoru mechitarystów na Wyspie św. Łazarza koło Wenecji (wł.)
• Konwent wenecki (zdjęcia). mekhitarian.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-07-01)]. (fr.)
• Konwent wiedeński – szkoła, muzeum, biblioteka (zdjęcia). mekhitarian.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-07-01)]. (fr.)
• Biblioteka i muzeum konwentu wiedeńskiego. mekhitarian.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-07-01)]. (niem.)
• List Ojca Świętego Jana Pawła II do zakonu mechitarystów z okazji 300 rocznicy założenia zakonu. vatican.va. [zarchiwizowane z tego adresu (2002-02-13)]. (ang.)