Meczet Lali Mustafy Paszy

Meczet Lali Mustafy Paszy
Ilustracja
Widok na fasadę budowli z dobudowanym przez muzułmanów minaretem
Państwo Cypr Północny
/  Cypr
MiejscowośćFamagusta
Typ budynkukościół przebudowany na meczet
Styl architektonicznygotycki
Rozpoczęcie budowy1298
Ukończenie budowyok. 1400
Ważniejsze przebudowyprzebudowany na meczet po 1571
Położenie na mapie Cypru
Mapa konturowa Cypru, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Meczet Lali Mustafy Paszy”
Ziemia35°07′29,27″N 33°56′33,40″E/35,124797 33,942611

Meczet Lali Mustafy Paszy[1] (tur. Lala Mustafa Paşa Camii, gr. Τέμενος Λαλά Μουσταφά Πασά) – meczet w Famaguście wzniesiony pierwotnie jako gotycka katedra św. Mikołaja, miejsce koronacji królów Cypru od 1298[2] do 1372 roku[3] i największy średniowieczny budynek w mieście.

Architektura

Kościół wzniesiono z brązowego wapienia, który był także surowcem dla otaczających miasto murów miejskich. Budowla jest trójnawowa, wsparta na dwóch rzędach po sześć kolumn[4]. W konstrukcji katedry nie uwzględniono transeptu. Ma 55 metrów długości i 23 m szerokości. Na południowej ścianie znajdują się dwie kaplice, a na północnej jedna[5]. Zachodnia fasada jest ozdobiona trójwejściowym portalem. Nad środkowymi drzwiami znajduje się okno z rozetą, podobną do umieszczonej w kaplicy z Bellapais[6], a nad drzwiami bocznymi znajdują się ślepe okna. Dach budowli jest płaski[5].

Historia

Jako możliwego projektanta katedry wymienia się Jeana Langlois[5]. Świątynię wznoszono od 1298, zaś ukończono ok. 1400 roku. Konsekracja nastąpiła jednak już w 1328 roku[7]. Budowlę wzniesiono według standardów kościołów europejskich. Katedra w Famaguście została zaprojektowana na wzór katedry w Reims, a jej architekci zostali sprowadzeni z Francji[4]. Katedra była miejscem koronacji królów Cypru od 1298[2] do 1372 roku[3][5] na władców Królestwa Jerozolimskiego[4][5], podczas gdy koronacja na króla Cypru odbywała się w katedrze w Nikozji[8].

Według legendy w czasie budowy katedry majster zazdrosny o talent ucznia zwabił tego ostatniego na wieżę pod pozorem pokazania mu błędu konstrukcyjnego, po czym wypchnął go zrzucając na bruk[4].

W katedrze pochowano królów: Jakuba II i Jakuba III. W tej katedrze wdowa po Jakubie II Katarzyna Cornaro oddała Cypr Republice Weneckiej[5].

W czasie osmańskiego podboju wyspy w 1571 uszkodzeniu uległy wieże, a nieomal wszystkie witraże zostały zniszczone. Ocalała jedynie rozeta nad portalem wejściowym[4]. Przed katedrą został stracony dowódca weneckiej obrony miasta – Marcantonio Bragadin[4].

Po zdobyciu miasta, Osmanowie katedrę przebudowali na meczet[7]. W ramach prac remontowych usunięto posągi[2], freski[9] i ostatnie witraże[3], zbudowano minaret[2] i mihrab[5], wnętrze wyłożono dywanami[2], a umieszczone pod posadzką grobowce opróżniono[5]. Początkowo używaną nazwę meczet Ayasofya zmieniono na meczet Mustafy Lali Paszy[7], który zdobył dla Osmanów miasto[4].

Obecnie

Budowla służy nadal jako meczet, a zwiedzanie budynku jest odpłatne[4].

Przypisy

  1. ↑ Polski egzonim wprowadzony na 108. posiedzeniu KSNG.
  2. ↑ a b c d e Famagusta (pol.). Wirtualny Cypr, 2012-03-14. [dostęp 2013-03-25].
  3. ↑ a b c Famagusta (tur. Gazimağusa, gr. Αμμόχωστος) (pol.). [dostęp 2013-03-25].
  4. ↑ a b c d e f g h Lala Mustafa Pasa Mosque (St. Nicholas Cathedral) (ang.). Cyprus44. [dostęp 2013-03-25].
  5. ↑ a b c d e f g h St. Nicholas' Cathedral, Famagusta (ang.). sacred-destinations.com. [dostęp 2013-03-28].
  6. ↑ Lala Mustafa Paşa Mosque (St Nicholas Cathedral) (ang.). Cypnet. [dostęp 2013-03-28].
  7. ↑ a b c Lala Mustafa Paşa Mosque, North Cyprus (ang.). Flickr. [dostęp 2013-03-25].
  8. ↑ Selimiye Mosque (St Sophia Cathedral) Nicosia, North Cyprus (ang.). [dostęp 2013-03-28].
  9. ↑ Marek Skakuj: Famagusta (tur. Gazimağusa, gr. Αμμόχωστος). [dostęp 2015-03-16].

Media użyte na tej stronie