Medal Komisji Edukacji Narodowej

Medal Komisji Edukacji Narodowej
Awers medalu przed 1991
Awers medalu po 1991
Rewers medalu przed 1991
Rewers medalu od 1991 (aktualny)
Baretka
Ustanowiono	27 kwietnia 1956
Dewiza	MEDAL KOMISJI EDUKACJI NARODOWEJ
Wielkość	∅ 36 mm
Kruszec	jasnobrązowy metal

Medal Komisji Edukacji Narodowej (w skrócie: Medal KEN) – polskie odznaczenie resortowe nadawane za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania przez Ministra Edukacji Narodowej.

Medalowi patronuje Komisja Edukacji Narodowej – pierwszy w Polsce i Europie centralny organ władzy oświatowej, powołany przez Sejm 14 października 1773 na wniosek króla Stanisława Poniatowskiego.

Historia

Medal Komisji Edukacji Narodowej ustanowiony został ustawą z dnia 27 kwietnia 1956 r. o prawach i obowiązkach nauczycieli^[1], która przewidywała, że medal ten nadawany będzie „osobom zasłużonym dla oświaty i wychowania, w szczególności za działalność w zakresie piśmiennictwa, nauk pedagogicznych, programów, podręczników i pomocy naukowych” (art. 31 ust. 2). Medal został utrzymany w aktualnie obowiązującej ustawie z 26 stycznia 1982 – Karta Nauczyciela, która określiła, że Medal Komisji Edukacji Narodowej nadawany będzie nauczycielom i innym osobom za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania^[2].

Zasady nadawania Medalu zmieniały się w szczegółach na przestrzeni lat, aczkolwiek były zbliżone, określano je zarządzeniami z 1967^[3], 1982^[4], 1991^[5]. Obecnie określa je rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 września 2000^[6].

Zgodnie z nim, Medal jest nadawany za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania, w szczególności w zakresie działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej, twórczości dla dzieci i młodzieży oraz kształcenia i doskonalenia nauczycieli:

• autorom wybitnych prac pedagogicznych, wyróżniających się nowatorskich podręczników i pomocy naukowych,
• nauczycielom legitymującym się co najmniej siedmioletnią wyróżniającą się działalnością dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą, inicjującym i podejmującym nowatorskie formy i metody pracy edukacyjnej,
• autorom utworów literackich, popularnonaukowych, dzieł scenicznych, muzycznych, plastycznych, filmowych, widowisk telewizyjnych i audycji radiowych, które wywierają szczególnie wartościowy wpływ wychowawczy i edukacyjny na dzieci i młodzież,
• nauczycielom akademickim legitymującym się wybitnym dorobkiem w zakresie oświaty i wychowania,
• działaczom społecznym i związkowym, fundatorom oraz innym osobom, których działalność wydatnie przyczynia się do rozwoju oświaty i wychowania,
• wyróżniającym się pracownikom nadzoru i doradztwa pedagogicznego oraz doskonalenia zawodowego nauczycieli,
• obywatelom polskim mieszkającym za granicą, cudzoziemcom i innym osobom, którzy swoją działalnością przyczyniają się do promowania Polski za granicą i rozwoju współpracy międzynarodowej w zakresie oświaty i wychowania,
• innym osobom legitymującym się wybitnym, uznanym dorobkiem w zakresie oświaty i wychowania.

Medal Komisji Edukacji Narodowej nadaje minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, którego nazwa zmieniała się w czasie, obecnie jest to minister edukacji narodowej. Minister nadaje Medal z własnej inicjatywy albo na wniosek innych organów. Wraz z Medalem wręczana jest jego legitymacja. Do 2000 roku minister mógł osobę wyróżnioną pozbawić Medalu w razie stwierdzenia, że nadanie Medalu nastąpiło na podstawie sfałszowanych dokumentów lub gdy osoba ta stała się niegodna Medalu.

Od 16 kwietnia 2010 może być nadawany pośmiertnie^[7].

Opis odznaki

Medal ma kształt koła o średnicy 36 mm i wykonany jest z metalu koloru jasnobrązowego. Na awersie Medalu widnieje wizerunek otwartej książki przełożonej gałązką drzewa laurowego oraz napis w otoku MEDAL KOMISJI EDUKACJI NARODOWEJ. Na rewersie Medalu jest umieszczony napis RZECZPOSPOLITA / POLSKA, a w dolnej i górnej części wizerunek gałązek drzewa laurowego. Do 1991 na rewersie znajdował się napis: POLSKA / RZECZPOSPOLITA / LUDOWA.

Medal jest zawieszony na czerwonej wstążce o szerokości 35 mm z trzema pionowymi białymi paskami – dwoma o szerokości 5 mm umieszczonymi po zewnętrznych stronach wstążki oraz środkowym o szerokości 2 mm.

Medal nosi się na lewej stronie piersi, w kolejności bezpośrednio po orderach i innych odznaczeniach państwowych.

Odznaczeni

Przypisy

Ordery i odznaczenia państwowe III RP System orderowo-odznaczeniowy według starszeństwa Ordery Order Orła Białego Order Wojenny Virtuti Militari[A] Order Odrodzenia Polski Order Krzyża Wojskowego Order Krzyża Niepodległości Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej Odznaczenia Krzyż Walecznych[A] Krzyż Wojskowy Krzyż Zasługi za Dzielność Krzyż Zasługi z Mieczami[A] Krzyż Wolności i Solidarności Medal Virtus et Fraternitas Krzyż Zasługi Wojskowy Krzyż Zasługi z Mieczami Morski Krzyż Zasługi z Mieczami Lotniczy Krzyż Zasługi z Mieczami Wojskowy Krzyż Zasługi Morski Krzyż Zasługi Lotniczy Krzyż Zasługi Medal za Ofiarność i Odwagę Medal za Długoletnią Służbę Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie Gwiazda Afganistanu Gwiazda Iraku Gwiazda Czadu Gwiazda Konga Gwiazda Morza Śródziemnego Gwiazda Załóg Lotniczych Krzyż Zesłańców Sybiru Krzyż Wschodni Krzyż Zachodni Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości Odznaczenia resortowe (ministerialne) III RP PRM Odznaka Honorowa „Za zasługi w zapewnianiu bezpieczeństwa państwa poza granicami RP” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Legislacji Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Wynalazczości” Medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości MSWiA Medal za Zasługi dla Straży Granicznej Medal za Zasługi dla Policji Odznaka „Zasłużony Policjant” Odznaka „Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej” Odznaka Honorowa „Za zasługi w działaniach poza granicami RP” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego Odznaka okolicznościowa Medal Stulecia Utworzenia Policji Państwowej Odznaka okolicznościowa Medal 20-lecia Utworzenia Centralnego Biura Śledczego MON Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Medal Wojska Polskiego Wojskowa odznaka „Za Rany i Kontuzje” MR Odznaka Honorowa za Zasługi dla Rozwoju Gospodarki RP MSiT Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Turystyki” Odznaka „Za Zasługi dla Sportu” MZ Odznaka „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu” Odznaka honorowa „Za zasługi dla ochrony zdrowia” Odznaka „Dawca Przeszczepu” MKiDN Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” Odznaka „Za opiekę nad zabytkami” MSZ Odznaka Honorowa „Bene Merito” MEN Medal Komisji Edukacji Narodowej MS Odznaka „Za zasługi w pracy penitencjarnej” MF Odznaka „Zasłużony dla Krajowej Administracji Skarbowej” Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Finansów Publicznych RP” MŚ Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej” Odznaka honorowa „Zasłużony dla polskiej geologii” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Leśnictwa” MRiRW Odznaka honorowa „Zasłużony dla Rolnictwa” MGMiŻŚ Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Morza” MRPiPS Odznaka Honorowa Primus in Agendo Odznaka Honorowa Meritis pro Familia ME Odznaka honorowa „Za zasługi dla Energetyki” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Górnictwa RP” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Przemysłu Naftowego i Gazowniczego” MIiB Odznaka honorowa „Za zasługi dla budownictwa” Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Geodezji i Kartografii” Odznaka honorowa „Zasłużony dla drogownictwa” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kolejnictwa” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Łączności” Odznaka honorowa „Zasłużony dla transportu RP” inne organy i urzędy Medal Honorowy za zasługi dla Żandarmerii Wojskowej Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej” Medal „Reipublicae Memoriae Meritum” Medal „Pro Patria” Odznaka „Weteran Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny” Odznaka Honorowa Biura Ochrony Rządu Odznaka Honorowa imienia gen. Stefana Roweckiego „Grota” Odznaka honorowa „Działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Ochrony Pracy Odznaka Honorowa za Zasługi dla Ochrony Praw Dziecka Odznaka Honorowa Zasłużonego dla Bezpieczeństwa w Górnictwie Odznaka honorowa „Za Zasługi dla bankowości RP” Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka” Odznaka honorowa „Za zasługi dla statystyki RP” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Systemu Badań i Certyfikacji” Odznaka honorowa „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” Odznaka „Semper paratus” wycofane Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe Odznaka „Mistrz Sportu” Odznaka „Zasłużony Mistrz Sportu” Medal „Pro Memoria” Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” Odznaka „Zasłużony dla Służby Celnej” Odznaka „Za zasługi dla transportu” Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” Odznaka honorowa „Wzorowy Kierowca” Odznaka „Wzorowego Sprzedawcy” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Energetyki” Odznaka honorowa „Zasłużony dla górnictwa” Odznaka honorowa „Zasłużony dla bankowości” Odznaka „Za zasługi dla celnictwa” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Skarbowości RP Odznaka „Za Zasługi dla Obrony Cywilnej” Odznaka „Za zasługi w zwalczaniu powodzi” Dawne odznaczenia wojskowe włączone do systemu odznaczeń państwowych II RP na obczyźnie[B] Krzyż Kampanii Wrześniowej Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino Medal Lotniczy Medal Morski Medal Morski Polskiej Marynarki Handlowej Medal Wojska Organizacje PPP[C] Krzyż Armii Krajowej Krzyż Batalionów Chłopskich Krzyż Narodowego Czynu Zbrojnego RP-PRL 1944–1989[C] Krzyż Bitwy pod Lenino Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie Krzyż Oświęcimski Krzyż Partyzancki Krzyż za udział w Wojnie 1918–1921 Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk Medal za Warszawę 1939–1945 Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” Śląski Krzyż Powstańczy Warszawski Krzyż Powstańczy Wielkopolski Krzyż Powstańczy Zobacz też III Rzeczpospolita Osoby, które odmówiły przyjęcia lub zwróciły ordery i odznaczenia w III Rzeczypospolitej ↑ a b c Ordery i odznaczenia nadawane w czasie wojny i do pięciu lat po niej, obecnie wstrzymane ↑ Odznaczenia nadawane do 16 października 1992, obecnie nadawanie zakończono ↑ a b Odznaczenia nadawane do 8 maja 1999, obecnie nadawanie zakończono

Ordery i odznaczenia państwowe PRL Ordery Order Budowniczych Polski Ludowej Order Odrodzenia Polski Order Virtuti Militari Order Krzyża Grunwaldu Order Sztandaru Pracy Order Zasługi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Odznaczenia państwowe Krzyż Zasługi Krzyż Walecznych Medal Zasłużonym na Polu Chwały Krzyż Partyzancki Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie Krzyż Bitwy pod Lenino Krzyż Oświęcimski Medal „Za waszą wolność i naszą” Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” Medal „Za udział w walkach w obronie władzy ludowej” Śląski Krzyż Powstańczy Wielkopolski Krzyż Powstańczy Warszawski Krzyż Powstańczy Medal 30-lecia Polski Ludowej Medal 40-lecia Polski Ludowej Medal za Warszawę Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal Rodła Medal za Ofiarność i Odwagę Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Medal 10-lecia Polski Ludowej Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie Medal „Za udział w walkach o Berlin” Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Odznaki tytułów honorowych „Lotnik Kosmonauta PRL” „Zasłużony dla Kultury Narodowej” „Zasłużony dla Wymiaru Sprawiedliwości PRL” „Zasłużony dla Zdrowia Narodu” „Zasłużony Drukarz PRL” „Zasłużony Energetyk PRL” „Zasłużony Górnik PRL” „Zasłużony Hutnik PRL” „Zasłużony Kolejarz PRL” „Zasłużony Lekarz PRL” „Zasłużony Nauczyciel PRL” „Zasłużony Pilot Wojskowy PRL” „Zasłużony Portowiec PRL” „Zasłużony Rolnik PRL” „Zasłużony Stoczniowiec PRL” Medale i odznaki resortowe Medal Komisji Edukacji Narodowej Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej” Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Medal „Za udział w walkach o Berlin” Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Odznaka Braterstwa Broni Odznaka honorowa dla korespondentów Głównego Urzędu Statystycznego Odznaka honorowa „Odznaka Mistrza” Odznaka honorowa „Wzorowy Kierowca” Odznaka honorowa „Za 1.000 000 km lotu” Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” Odznaka honorowa „Za zasługi dla gospodarki przestrzennej” Odznaka honorowa „Za zasługi dla ochrony pracy” Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej” Odznaka honorowa „Za zasługi dla ochrony zdrowia” Odznaka honorowa „Za zasługi dla oświaty” Odznaka honorowa „Za zasługi dla statystyki PRL” Odznaka honorowa „Zasłużonemu Działaczowi ORMO” Odznaka honorowa „Zasłużony dla bankowości PRL” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych” Odznaka honorowa „Zasłużony dla gospodarki przestrzennej i komunalnej” Odznaka honorowa „Zasłużony dla górnictwa PRL” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Informacji Naukowo-Technicznej” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Morza” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Państwowy” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Rady Narodowej” Odznaka Przysposobienia Sanitarnego Odznaka Wzorowego Funkcjonariusza Służby Więziennej Odznaka „10 lat w Służbie Narodu” Odznaka „20 lat w Służbie Narodu” Odznaka „400 lat Poczty Polskiej” Odznaka „Budowniczy Huty im. Lenina” Odznaka „Budowniczy Huty Katowice” Odznaka „Budowniczy Nowej Huty” Odznaka „Budowniczy Pałacu Kultury i Nauki im. J. Stalina” Odznaka „Mistrz Sportu” Odznaka „Na Straży Pokoju” Odznaka „Przodownik Pracy” Odznaka „Przodownik Pracy Socjalistycznej” Odznaka „Przodujący Drogowiec” Odznaka „Przodujący Kolejarz” Odznaka „Racjonalizator Produkcji” Odznaka „Sprawny do Pracy i Obrony” Odznaka „W Służbie Narodu” Odznaka „W Służbie Penitencjarnej” Odznaka „Wzorowego Sprzedawcy” Odznaka „Wzorowy Hodowca” Odznaka „Wzorowy Księgarz” Odznaka „Za opiekę nad zabytkami” Odznaka „Za wzorową pracę w służbie weterynaryjnej” Odznaka „Za zasługi dla celnictwa PRL” Odznaka „Za zasługi dla finansów PRL” Odznaka „Za Zasługi dla Obrony Cywilnej” Odznaka „Za Zasługi dla Ochrony Przeciwpożarowej” Odznaka „Za zasługi dla przemysłu chemicznego” Odznaka „Za zasługi dla rozwoju przemysłu maszynowego” Odznaka „Za zasługi dla transportu PRL” Odznaka „Za zasługi w dziedzinie geodezji i kartografii” Odznaka „Za zasługi w obronie granic PRL” Odznaka „Za zasługi w ochronie porządku publicznego” Odznaka „Za zasługi w zwalczaniu powodzi” Odznaka „Zasłużony dla Energetyki” Odznaka „Zasłużony dla Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego” Odznaka „Zasłużony dla polskiej geologii” Odznaka „Zasłużony dla ubezpieczeń społecznych” Odznaka „Zasłużony dla Wynalazczości i Racjonalizacji” Odznaka „Zasłużony drukarz” Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej” Odznaka „Zasłużony Działacz Turystyki” Odznaka „Zasłużony Funkcjonariusz Pożarnictwa” Odznaka „Zasłużony Mistrz Sportu” Odznaka „Zasłużony Opiekun Społeczny” Odznaka „Zasłużony Pracownik Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska” Odznaka „Zasłużony Pracownik Handlu” Odznaka „Zasłużony Pracownik Handlu i Usług” Odznaka „Zasłużony Pracownik Handlu Zagranicznego” Odznaka „Zasłużony Pracownik Łączności” Odznaka „Zasłużony Pracownik Przemysłu Lekkiego” Odznaka „Zasłużony Pracownik Przemysłu Spożywczego i Skupu” Odznaka „Zasłużony Pracownik Rolnictwa” Odznaka „Zasłużony Przodownik Pracy” Odznaka „Zasłużony Przodownik Pracy Socjalistycznej” Odznaka „Zasłużony Racjonalizator Produkcji” Odznaka „Zasłużony Trener” Zobacz też: Odznaka Nagrody Państwowej order chlebowy

Falerystyka Rodzaj odznaczenia Order krzyż medal gwiazda odznaka dystynktorium Elementy insygniów Godło łańcuch orderowy gwiazda orderowa rozetka galonik okucie wstęga orderowa Formy zredukowane Cywilna: miniaturka orderowa mundurowa: baretka Lista odznaczeń w Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie Lista baretek w Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie organizacjach międzynarodowych Prawo kapituła orderu odznaczenie państwowe order domowy order kobiecy System odznaczeń w Polsce Komisja Heraldyczna polski system orderowo-odznaczeniowy (lista) polskie odznaczenia resortowe polskie odznaczenia samorządowe