Medal Lotniczy

Medal Lotniczy
Awers
Awers medalu gen. S. Skalskiego z okuciem poczwórnego nadania
Baretka
Baretka medalu nadanego pierwszy raz
Baretka
Baretka medalu nadanego dwukrotnie
Baretka
Baretka medalu nadanego trzykrotnie
Baretka
Baretka medalu nadanego czterokrotnie
Ustanowiono3 lipca 1945
Wycofano23 grudnia 1992
Wielkość∅ 36 mm
Wydano4434 medali
PowiązaneMedal Morski PMW
Medal Morski PMH

Medal Lotniczy – polskie odznaczenie wojskowe.

Medal Lotniczy został ustanowiony dekretem Prezydenta RP na Uchodźstwie w Londynie w dniu 3 lipca 1945 roku[1]. Był nadawany wyłącznie żołnierzom Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie za czyny dokonane w II wojnie światowej.

Historia

Medal Lotniczy mógł być nadany:

  • za dokonany w czasie wojny czyn przynoszący szczególną korzyści lotnictwu, a wykraczający poza normalne obowiązki
  • za szczególnie sumienną służbę w czasie wojny.

Warunkiem nadania medalu za szczególnie sumienne pełnienie służby były:

  • przy pierwszym nadaniu – za szczególnie sumienną służbę bez przerwy przez 6 miesięcy w jednostce bojowej lub przez okres 1 roku w innej jednostce Sił Powietrznych
  • przy kolejnych nadaniach – w podwójnych okresach służby przewidzianych dla pierwszego nadania.

Medal mógł być nadany czterokrotnie, przy czym liczył się okres służby od 1 września 1939 roku. Medal był nadawany przez Prezydenta RP na Uchodźstwie oraz upoważnionego przez niego Naczelnego Wodza – po wysłuchaniu opinii Dowódcy Sił Powietrznych.

Przyznany został łącznie 4434 razy[2].

Medal ten nie został przyjęty do systemu odznaczeń PRL. Dopiero ustawą z dnia 16 października 1992 Medal Lotniczy uznano za odznaczenie o charakterze wojskowym w polskim systemie odznaczeń[3], jednocześnie uznając jego nadawanie za zakończone z dniem 23 grudnia 1992[4].

Medal Lotniczy noszono po Krzyżu Zasługi z Mieczami, był równorzędny z Medalem Wojska i Medalem Morskim[5].

Wygląd odznaczenia stał się inspiracją dla wyglądu Lotniczego Krzyża Zasługi i Lotniczego Krzyża Zasługi z Mieczami.

Opis odznaki

Odznaką Medalu Lotniczego jest okrągły medal o średnicy 36 mm wykonany z białego metalu. Na awersie znajduje się znak Sił Powietrznych – szachownica lotnicza, pola odpowiadające kolorowi czerwonemu (lewe górne i prawe dolne oraz odpowiednie obrzeża) są zakreskowane. Szachownica była otoczona wieńcem z liści wawrzynu. Na rewersie jest napis w trzech wierszach: POLSKA / SWEMU / OBROŃCY. Podobnie jak na awersie, napis był otoczony wieńcem z liści wawrzynu.

Wstążka medalu o szerokości 37 mm była koloru jasnoniebieskiego z dwoma białymi paskami o szerokości 7 mm w odległości 2 mm od brzegu wstążki (inne dane: wstążka – 38 mm, paski 8 mm). Kolejne nadania medalu oznaczano przez nałożenie na wstążkę okucia wykonanego z białego metalu, ozdobionego splotem liści dębowych w postaci listewki o szerokości 5 mm.[6]

Odznaczeni

Przypisy

  1. Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 lipca 1945 r. o Medalu Lotniczym (Dz. U. z 1945 r. Nr 9, poz. 27)
  2. Stefan Oberleitner: Polskie ordery, odznaczenia i niektóre wyróżnienia zaszczytne 1705-1990. T. II. Zielona Góra: Kanion, 1992, s. 345.
  3. Ustawa z dnia 16 października 1992 r. Przepisy wprowadzające ustawę o orderach i odznaczeniach, uchylające przepisy o tytułach honorowych oraz zmieniające niektóre ustawy art. 6 pkt. 1 podpkt. 3.
  4. Ustawa z dnia 16 października 1992 r. Przepisy wprowadzające ustawę o orderach i odznaczeniach, uchylające przepisy o tytułach honorowych oraz zmieniające niektóre ustawy art. 6 pkt. 2.
  5. Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 lipca 1945 r. o Medalu Lotniczym art. 5.
  6. Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 lipca 1945 r. o Medalu Lotniczym art. 2.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

POL Medal Lotniczy BAR.svg
Baretka Medalu Lotniczego (za Wojnę 1939-45).
POL Medal Lotniczy 3r BAR.svg
Baretka Medalu Lotniczego (za Wojnę 1939-45) nadanego trzykrotnie.
POL Medal Lotniczy 4r BAR.svg
Baretka Medalu Lotniczego (za Wojnę 1939-45) nadanego czterokrotnie.
The Order of the White Eagle.png
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY 3.0
Order Orła Białego – szkic
Godło II Rzeczypospolitej.png
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
Coat of arms of Poland-official3.png
Godło Rzeczypospolitej Polskiej
POL Medal Lotniczy 2r BAR.svg
Baretka Medalu Lotniczego (za Wojnę 1939-45) nadanego dwukrotnie.
Medal Lotniczy.jpg
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY-SA 4.0
Medal Lotniczy z okuciem za czterokrotne nadanie należący do gen. S. Skalskiego, ze zbiorów w kolekcji Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie