Medard Downarowicz

Medard Downarowicz

Data i miejsce urodzenia	22 maja 1878 Łochów, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	16 października 1934 Warszawa, Polska
Poseł II kadencji Sejmu (II RP)
Okres	od 4 marca 1928 do 30 sierpnia 1930
Przynależność polityczna	PPS dawna Frakcja Rewolucyjna
Odznaczenia

Medard Downarowicz herbu Przyjaciel, ps. „Chart”, „Henryk” (ur. 22 maja 1878 w Łochowie, zm. 16 października 1934 w Warszawie) – polski działacz polityczny, od 1904 członek PPS (od 1928 we władzach tej partii), minister, poseł. W latach 1914–1915 w Legionach Polskich, bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, wolnomularz^[1], założyciel Unii Narodowo-Państwowej w 1922^[2].

Życiorys

Syn Medarda Stanisława, ziemianina, uczestnika powstania styczniowego i zesłańca oraz Stefanii z domu Hornowskiej h. Korczak. Był wydalany z gimnazjów w Radomiu, Wilnie, Mariampolu i Libawie, za przynależność do nielegalnych organizacji niepodległościowo-socjalistycznych. Maturę zdał w 1901 eksternistycznie w Pskowie.

W 1901 rozpoczął studia na Wydziale Budowy Maszyn Politechniki we Lwowie. Od 1903 do 1904 był członkiem Centralnego Komitetu „Promienistych”. W 1904 został członkiem lwowskiej sekcji PPS. Od tego samego czasu przebywał nielegalnie w Warszawie, gdzie od 1905 organizował struktury bojowe Organizacji Bojowej PPS. Uczestniczył w wielu akcjach zbrojnych. 4 października 1905 został aresztowany 1 listopada 1906 skazany na 3 lata katorgi. Wywieziony do Aleksandrowska pod Irkuckiem, skąd zbiegł w 1908. Od 1908 do 1914 studiował w Instytut Solvaya w Brukseli, gdzie uzyskał dyplom inżyniera handlowego. Jednocześnie był słuchaczem Wydziału Nauk Społecznych tamtejszego uniwersytetu.

Medard Downarowicz 1915

Członek Związku Walki Czynnej i PPS we Lwowie, następnie Związku Strzeleckiego. Podczas I wojny światowej wstąpił jako szeregowiec do V batalionu I Brygadzie Legionów Polskich. W 1915 skierowany przez Józefa Piłsudskiego do prac politycznych. Członek Centralnego Komitetu Narodowego w Warszawie (XII 1915 – V 1917)^[3] Działał również w Polskiej Organizacji Wojskowej. Aresztowany przez Niemców w 1917 i więziony przez kilka miesięcy. Był jednym z czołowych działaczy Komisji Porozumiewawczej Stronnictw Demokratycznych^[4].

W 1918 z ramienia Stronnictwa Niezawisłości Narodowej piastował urząd ministra skarbu państwa w rządzie Ignacego Daszyńskiego, a w okresie 1918–1919 urząd ministra ochrony kultury i sztuk pięknych w rządzie Jędrzeja Moraczewskiego^[5].

W 1919 jako delegat Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego, był członkiem Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu. Był ekspertem do spraw zagadnień politycznych i dyplomatycznych delegacji polskiej na konferencji pokojowej w Paryżu w 1919^[6]. W wyborach do Sejmu Ustawodawczego kandydował z listy nr 1 (Republikański Zjednoczony Komitet Wyborczy) w okręgu wyborczym nr 16 (Warszawa). Nie uzyskał jednak mandatu. Ochotnik w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920. Od 1920 do 1921 redaktor i wydawca pisma „Naród”. W wyborach parlamentarnych w 1922 roku, bezskutecznie kandydował z do Sejmu z listy nr 10 (Unia Narodowo-Państwowa) – państwowej oraz w okręgu wyborczym nr 1 (Warszawa) i 12 (Grodzisk). Do 1927 był radnym miejskim w Warszawie z ramienia PPS, od 1927 był członkiem Warszawskiego Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS.

W wyborach parlamentarnych w 1928 roku został wybrany z listy PPS, w okręgu wyborczym nr 8 (Ciechanów). W Sejmie II kadencji zasiadał w komisji budżetowej oraz komisji odbudowy kraju.

W październiku 1928, w wyniku rozłamu w PPS, wraz z grupą posłów opuścił Związek Parlamentarny Polskich Socjalistów i wstąpił do Klubu Parlamentarnego PPS dawna Frakcja Rewolucyjna, obejmując w nim funkcję skarbnika. Został członkiem Centralnej Rady Organizacyjnej PPS dawnej Frakcji Rewolucyjnej. Ponownie kandydował do Sejmu, z listy PPS dawnej Frakcji Rewolucyjnej, w wyborach parlamentarnych w 1930 roku. Nie uzyskał jednak mandatu.

Grób na Starych Powązkach w Warszawie

Od 1931 pracował na kierowniczych stanowiskach w zarządach Kas Chorych w Radomiu i Warszawie. Od 1931 był członkiem Centralnego Wydziału Zawodowego Związku Związków Zawodowych. Od 1933 do 1934 był wiceprzewodniczącym Związku Zawodowego Pracowników Samorządowych i Przedsiębiorstw Użyteczności Publicznej. Tuż przed śmiercią, w maju 1934, został komisarycznym wiceprezydentem Warszawy. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 229 przed-3-11)^[7].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Niepodległości z Mieczami (7 lipca 1931)^[8]
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie, po raz pierwszy w 1922)^[9]
• Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1933)^[10]

Życie prywatne

Miał siostrę Marię i trzech braci: Józefa, Kazimierza i Stanisława Józefa, ministra spraw wewnętrznych, wojewodę poleskiego. Jego bratem ciotecznym był Józef Hornowski, anatomopatolog, profesor medycyny. Był żonaty z Marią (z domu Kobyłecka) z którą miał dwóch synów: Stefana oraz Jerzego.

Przypisy

Bibliografia

• Medard Downarowicz w bazie Biblioteki Sejmowej
• Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego, Tom 1, Warszawa 1978, ISBN 83-05-11327-2, s. 623–624.