Meklemburgia-Pomorze Przednie

Meklemburgia-Pomorze Przednie
Mecklenburg-Vorpommern
	kraj związkowy
Herb	Flaga
Państwo	Niemcy
Stolica	Schwerin
Kod ISO 3166-2	DE-MV
Premier	Manuela Schwesig (SPD)
Powierzchnia	23 212 km²
Populacja (31 grudnia 2020); • liczba ludności	; 1 610 774
• gęstość	69 os./km²
	Szczegółowy podział administracyjny
Liczba miast na prawach powiatu	2
Liczba powiatów	6
Liczba urzędów	76
Liczba gmin	757
	Liczba przedstawicieli w parlamencie
Liczba przedstawicieli w Bundesracie	3
	Położenie na mapie Niemiec;
	Strona internetowa
	Portal Niemcy

Meklemburgia-Pomorze Przednie (niem. Mecklenburg-Vorpommern, dolnoniem. Mäkelborg-Vörpommern, MV) – kraj związkowy Niemiec, w północno-wschodniej części kraju, ze stolicą w Schwerinie; obejmuje historyczną Meklemburgię i Pomorze Przednie. Liczy 1,6 mln mieszkańców (2020).

Geografia

Obszar kraju związkowego obejmuje następujące krainy historyczne:

Meklemburgia
- Meklemburgia-Schwerin (Mecklenburg-Schwerin)
- Meklemburgia-Strelitz (Mecklenburg-Strelitz)
Pomorze Przednie (Vorpommern)
niewielką część Brandenburgii (Brandenburg)

Na północy, wzdłuż bogato rozczłonkowanego wybrzeża Bałtyku znajdują się wyspy i półwyspy (ze wschodu na zachód):

Uznam (Usedom)
Rugia (Rügen)
Ummanz
Hiddensee
Fischland-Darß-Zingst (półwysep)
Poel

Na południowym zachodzie kraj ten sięga do rzeki Łaby (Elbe), gdzie leżą miasta Dömitz i Boizenburg/Elbe. Na całym obszarze występują liczne duże jeziora, na przykład Schweriner See i Müritz, oraz wiele innych z Pojezierza Meklemburskiego.

Większe rzeki:

Warnow
Recknitz
Piana (niem. Peene)

Historia

Tereny zamieszkane przez Słowian we wczesnym średniowieczu na niemieckiej mapie

Tereny Meklemburgii zasiedlała od co najmniej VI w. grupa plemion słowiańskich tzw. Obodrzyców, należąca do Słowian połabskich. Geograf Bawarski podaje, że na ziemi obodrzyckiej znajdowały się 53 grody zbudowane przez Słowian. Tereny te we wczesnym średniowieczu były areną zaciekłych walk między Słowianami a Sasami. W 798 książę obodrzycki Drożko zwyciężył Sasów w bitwie nad Święcianą. W 808 Duńczycy pod przywództwem Godfreda najechali na ziemie obodrzyckie.

Wschodnia, pomorska część dzisiejszego kraju związkowego leżała w granicach Polski Bolesława III Krzywoustego. Wówczas na początku XII w. książę pomorski Warcisław I jako lennik polski został protoplastą dynastii Gryfitów, panującej w księstwie pomorskim do 1637 r. W 1130 Ranowie przyjęli polskie zwierzchnictwo nad Rugią^[3], uznane w 1135 w Merseburgu przez cesarza rzymskiego Lotara III^[4]. W 1147 rycerstwo niemieckie zorganizowało pierwszą krucjatę połabską przeciw Obodrzytom, odpartą przez księcia Niklota. W wyniku krucjat ziemie te jednak zostają ostatecznie podbite i włączone do Świętego Cesarstwa Rzymskiego jeszcze w średniowieczu^[5]. Książęta Obodrzyców zostali książętami Meklemburgii i jako dynastia meklemburska panowali w regionie do 1918 r. Po ofensywie duńskiej, w 1168 r. powstało księstwo rugijskie jako lenno Danii. W księstwie panowała słowiańska dynastia Wisławiców. Po jej wygaśnięciu w 1325 r. księstwo przeszło we władanie pomorskich Gryfitów.

W XV w. powstały tu pierwsze nadbałtyckie uniwersytety: w 1419 najstarszy uniwersytet Meklemburgii w Rostocku, a w 1456 najstarszy uniwersytet Pomorza w Greifswaldzie.

Po pokoju westfalskim w 1648 r. Pomorze Przednie oraz miasto Wismar zostały włączone do Szwecji. W 1803 Szwecja zastawiła Wismar Księstwu Meklemburgii-Schwerin (zrzekła się praw do miasta 100 lat później), a w 1815 utraciła Pomorze Przednie na rzecz Prus. W 1871 r. wielkie księstwa Meklemburgii-Schwerin i Meklemburgii-Strelitz oraz pruska prowincja Pomorze znalazły się w granicach Niemiec.

W 1945 roku większość Pomorza została przyznana Polsce. Po zjednoczeniu Niemiec, w 1990 roku, pozostała część tego regionu utworzyła wraz z Meklemburgią jeden kraj związkowy.

Polityka

Land Meklemburgia-Pomorze Przednie z zaznaczoną granicą dawnej prowincji Pomorze, uznawaną za granicę Pomorza Przedniego

Najwyższym prawem krajowym jest Konstytucja Kraju Związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie z 23 maja 1993 r.

Na czele lokalnego rządu obecnie stoi Manuela Schwesig (SPD), która przewodzi koalicji SPD/CDU. Meklemburgia była pierwszym niemieckim krajem związkowym, w którym do władzy doszli przedstawiciele dawnego systemu z PDS (1998).

Obecny skład Landtagu (po wyborach z 4 września 2016 r.)

Partia	Mandaty
SPD	26
AfD	18
CDU	16
die Linke	11

Podział administracyjny

Meklemburgia-Pomorze Przednie składa się z dwóch miast na prawach powiatu oraz sześciu powiatów.

Miasta

	Miasto	Powiat	Dodatkowe informacje	Populacja^[6] (31 grudnia 2018)	Powierzchnia (km²)	Region historyczny
1.	Rostock	Miasto na prawach powiatu	Rostock kontakt. [dostęp 2015-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-27)].	208 886	181,4	Meklemburgia
2.	Schwerin	Miasto na prawach powiatu	Oficjalna strona	95 818	130,5	Meklemburgia
3.	Neubrandenburg	Mecklenburgische Seenplatte (siedziba powiatu)	Oficjalna strona	64 086	85,7	Meklemburgia
4.	Greifswald	Vorpommern-Greifswald (siedziba powiatu)	Oficjalna strona (pol.)	59 382	50,5	Pomorze
5.	Stralsund	Vorpommern-Rügen (siedziba powiatu)	Oficjalna strona (pol.)	59 241	39	Pomorze
6.	Wismar	Nordwestmecklenburg (siedziba powiatu)	Oficjalna strona (ang.)	42 550	41,4	Meklemburgia
7.	Güstrow	Rostock (siedziba powiatu)	Güstrow kontakt. [dostęp 2012-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-09)].	29 241	70,9	Meklemburgia
8.	Waren (Müritz)	Mecklenburgische Seenplatte	Waren kontakt. [dostęp 2012-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-03)].	21 061	158,4	Meklemburgia
9.	Neustrelitz	Mecklenburgische Seenplatte	Oficjalna strona (niem.)	20 140	138,2	Meklemburgia
10.	Parchim	Ludwigslust-Parchim (siedziba powiatu)	^[7]	18 037	106,6	Meklemburgia
11.	Ribnitz-Damgarten	Vorpommern-Rügen		15 167	122,5	Meklemburgia/Pomorze
12.	Bergen auf Rügen	Vorpommern-Rügen		13 460	51,4	Pomorze
13.	Bad Doberan	Rostock		12 491	32,7	Meklemburgia
14.	Anklam	Vorpommern-Greifswald		12 385	56,6	Pomorze
15.	Ludwigslust	Ludwigslust-Parchim		12 233	78,4	Meklemburgia
16.	Hagenow	Ludwigslust-Parchim		12 137	37,5	Meklemburgia
17.	Wolgast	Vorpommern-Greifswald		12 028	61,5	Pomorze
18.	Demmin	Mecklenburgische Seenplatte		10 657	81,6	Pomorze
19.	Grevesmühlen	Nordwestmecklenburg		10 354	52,3	Meklemburgia
20.	Pasewalk	Vorpommern-Greifswald		10 213	55,0	Pomorze

Plan zagospodarowania przestrzennego kraju dzieli ważniejsze miejscowości na trzy kategorie : Oberzentrum (4 najważniejsze ośrodki: Neubrandenburg, Stralsund z Greifswaldem, Schwerin oraz Rostock, który jest także regiopolią na poziomie federalnym), Mittelzentrum (oprócz wymienionych w powyższej tabeli również Teterow, Ueckermünde i Wolgast), Grundzentrum/Unterzentrum (należący do tej kategorii Boizenburg/Elbe prawdopodobnie zostanie przekwalifikowany do Mittelzentrum).

Gospodarka

Trochę więcej niż trzy czwarte wszystkich osób czynnych zawodowo (77,5 procent) jest zatrudnionych w sektorze usługowym, prawie jedna piąta w przemyśle wytwórczym (19,4 procent), a 3,1 procent w rolnictwie, leśnictwie lub rybołówstwie^[8].

Najważniejsze sektory przemysłowe regionu to: stocznie, budowa maszyn, energetyka oraz przemysł spożywczy. Inne dziedziny gospodarki to: turystyka, usługi, rolnictwo, opieka zdrowotna. Spośród zaawansowanych dziedzin rozwijają się: biotechnologia, technologie informacyjne i lotnicze^[9].

Galeria

Bałtyk, plaża na Darss
Stralsund
Warnemünde, Rostock
Rostock
Rostock
Greifswald
Schwerin
Binz, Rugia
Zameczek myśliwski Granitz, Binz, Rugia
Wismar
Grabow (Elde)
Kościół mariacki w Neubrandenburg
Benz, Uznam
Ralswiek, Rugia
Pasewalk, w obszarze metropolitalnym Szczecin
Niemiecko-polskie gimnazjum w Löcknitz
Ahlbeck, Uznam
Middelhagen, Rugia
Park Narodowy Jasmund, Rugia
Hiddensee, latarnia morska Dornbusch
Röbel nad jeziorem Müritz

Zamek Książąt Pomorskich w Ueckermünde

Zobacz też

Przypisy

↑ Mecklenburg-Vorpommern [dostęp 2021-06-27] (niem.).
↑ Bevölkerung am 31.12.2020 nach Nationalität und Bundesländern [dostęp 2021-07-29] (niem.).
↑ Edmund Kosiarz, „Wojny na Bałtyku X-XIX w.”, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1978, s. 38.
↑ JerzyJ. Krasuski JerzyJ., Polska-Niemcy. Stosunki polityczne od zarania po czasy najnowsze, Wrocław: Ossolineum, 2009, s. 51, ISBN 978-83-04-04985-7, OCLC 750890813 .
↑ Historia kraju związkowego. mecklenburg-vorpommern.eu. [dostęp 2015-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-27)].
↑ Bevölkerung, www.laiv-mv.de [dostęp 2020-02-27] (niem.).
↑ Parchim kontakt. [dostęp 2012-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-09)].
↑ Zatrudnienie i rynek pracy. mecklenburg-vorpommern.eu. [dostęp 2015-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-27)].
↑ Gospodarka i praca. mecklenburg-vorpommern.eu. [zarchiwizowane z tego adresu].

Linki zewnętrzne

www.mecklenburg-vorpommern.eu (pol.). [dostęp 2012-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-16)].

[1] Mecklenburg-Vorpommern [dostęp 2021-06-27] (niem.).

[2] Bevölkerung am 31.12.2020 nach Nationalität und Bundesländern [dostęp 2021-07-29] (niem.).

[3] Edmund Kosiarz, „Wojny na Bałtyku X-XIX w.”, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1978, s. 38.

[4] JerzyJ. Krasuski JerzyJ., Polska-Niemcy. Stosunki polityczne od zarania po czasy najnowsze, Wrocław: Ossolineum, 2009, s. 51, ISBN 978-83-04-04985-7, OCLC 750890813 .

[5] Historia kraju związkowego. mecklenburg-vorpommern.eu. [dostęp 2015-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-27)].

[6] Bevölkerung, www.laiv-mv.de [dostęp 2020-02-27] (niem.).

[7] Parchim kontakt. [dostęp 2012-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-09)].

[8] Zatrudnienie i rynek pracy. mecklenburg-vorpommern.eu. [dostęp 2015-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-27)].

[9] Gospodarka i praca. mecklenburg-vorpommern.eu. [zarchiwizowane z tego adresu].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Miasta na prawach powiatu	Rostock Schwerin
Powiaty	Ludwigslust-Parchim Mecklenburgische Seenplatte Nordwestmecklenburg Rostock Vorpommern-Greifswald Vorpommern-Rügen

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne