Mela Muter

Mela Muter
Ilustracja
Portret Meli Muter (mal. Bolesław Nawrocki, 1903)
Imię i nazwiskoMaria Melania Mutermilch
Data i miejsce urodzenia26 kwietnia 1876
Warszawa
Data i miejsce śmierci16 maja 1967
Paryż
Narodowośćżydowska
Dziedzina sztukimalarstwo
Epokamodernizm

Mela Muter, właśc. Maria Melania Mutermilch z domu Klingsland (ur. 26 kwietnia 1876 w Warszawie, zm. 16 maja 1967 w Paryżu) – polska malarka żydowskiego pochodzenia, przedstawicielka modernizmu, portrecistka, od 1901 przebywała na emigracji we Francji, członkini Société nationale des beaux-arts (1912)[1].

Życiorys

Mela Muter pochodziła z rodziny Klingslandów (jej ojcem był Fabian Klingsland), zasymilowanej rodziny żydowskiej. W Warszawie ukończyła roczny kurs malarstwa. W 1901 wyjechała do Paryża, gdzie spędziła później większość swojego życia. Uczestniczyła tam, choć dość nieregularnie, w zajęciach różnych szkół artystycznych, m.in. znanej Académie Colarossi. Muter obracała się w kręgach paryskiej elity artystycznej i intelektualnej. Utrzymywała również kontakty z twórcami z École de Paris. Od 1902 jej obrazy pojawiały się na dorocznych zbiorowych wystawach w Paryżu, ale także w Krakowie, Lwowie i Warszawie. Jej pierwsza indywidualna wystawa miała miejsce w 1912 w barcelońskiej Galerii José Dalmau. Od tego samego roku była członkinią paryskiego Société nationale des Beaux-Arts. W 1923 w warszawskiej Zachęcie zorganizowana została duża wystawa jej twórczości. Po śmierci ojca w 1924 przeszła na katolicyzm, przyjęła chrzest, a jej rodzicami chrzestnymi byli Lili i Władysław Reymontowie. W 1927 Muter przyjęła obywatelstwo francuskie. II wojnę światową przetrwała w Awinionie, a po jej zakończeniu powróciła do Paryża, gdzie nadal tworzyła, choć z mniejszą intensywnością, aż do śmierci.

Jej mężem był Michał Mutermilch (1874-1947), krytyk sztuki i pisarz, socjalista.

Twórczość

Uprawiała malarstwo przedstawiające, na ogół o tematyce figuralnej, lecz także martwe natury i pejzaże. W okresie międzywojennym ceniono ją jako portrecistkę (malowała m.in. G. Clemenceau, Wł. Reymonta). Twórczo ulegała różnym wpływom. Początkowo dominowały w niej luministyczno-symbolistyczne pejzaże i portrety. Później w jej obrazach przejawiały się wpływy impresjonizmu, syntetyzmu szkoły Pont-Aven czy wreszcie fowizmu. Oddziaływała na nią twórczość Paula Cézanne’a, Vincenta van Gogha i Edouarda Vuillarda. Wiele jej obrazów powstało w trakcie plenerów w Bretanii i w Hiszpanii. Na swoich płótnach, na ogół o dużych rozmiarach, posługiwała się zwykle wielkimi liniami i dużymi plamami barwnymi, rezygnując ze szczegółów.

Archiwum Meli Muter znajduje się w Archiwum Emigracji w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu.

Upamiętnienia

W Gironie (Hiszpania) znajduje się plac jej imienia[2].

Przypisy

  1. ↑ Joanna Pollakówna: Malarstwo polskie: między wojnami, 1918–1939. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Auriga”, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe w Warszawie, 1982, s. 361. ISBN 83-221-0191-0.
  2. ↑ Plaça Mela Mutermilch · 17001 Girona, Prowincja Girona, Hiszpania, Plaça Mela Mutermilch · 17001 Girona, Prowincja Girona, Hiszpania [dostęp 2022-01-23].

Bibliografia

  • Andrzej Dulewicz: Słownik sztuki francuskiej. Wyd. 3. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 293, ISBN 83-214-0048-5
  • Jan Jagielski: Przewodnik po cmentarzu żydowskim w Warszawie przy ul. Okopowej 49/51. Z. 1, Kwatery przy Alei Głównej. Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami. Społeczny Komitet Opieki nad Cmentarzami i Zabytkami Kultury Żydowskiej w Polsce, 1996, s. 88. ISBN 83-90-66296-5.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie