Melchior Stanisław Sawicki
(c) I, Voytek S, CC-BY-SA-3.0 Cholewa | |
Rodzina | Sawiccy herbu Cholewa |
---|---|
Data śmierci | |
Żona | Anna Piekarska, c. Krzysztofa |
Dzieci | Antoni Sawicki SJ |
Melchior Stanisław Sawicki herbu Cholewa[1] (zm. 4 stycznia 1668)[a] – wojewoda brzeskolitewski w latach 1666–1668, kasztelan brzeskolitewski w latach 1652–1666, stolnik drohicki już w 1649 roku, łowczy mielnicki w 1647 roku, sekretarz pieczęci mniejszej litewskiej w 1645 roku, sekretarz Jego Królewskiej Mości, starosta grodzieński w 1650 roku[2], ekonom kobryński w latach 1666-1668[3], uczony i poeta.
Życiorys
Był synem zapewne Albrychta oraz Katarzyny Pukszcianki Klausgiełowiczówny. Jego ojciec, starościc[b] mielnicki, przeniósł się z Podlasia na Żmudź. Melchior (Melcher) Stanisław Sawicki zdobył gruntowne wykształcenie na Akademii Wileńskiej uwieńczone tytułem doktora teologii.
W 1648 roku podpisał elekcję Jana II Kazimierza Wazy z Księstwa Żmudzkiego[4], jako deputat podpisał jego pacta conventa[5].
Kolejno łowczy mielnicki, starosta grodzieński i kasztelan brzeski (1652-1666) z nominacji króla Jana Kazimierza.
Poseł sejmiku mielnickiego na sejm 1649/1650 roku, poseł na sejm 1650 roku[6].
W 1655 r. Sawicki bronił zamku w Brześciu przed wojskami moskiewskimi pod dowództwem Urusowa i Boratyńskiego, które odstąpiły od oblężenia po odmowie poddania twierdzy[7].
W czasie potopu szwedzkiego nie poddał się Szwedom do 1657 r., kiedy to Brześć otoczyły połączone siły szwedzko-siedmiogrodzkie Karola Gustawa i Jerzego Rakoczego. Kapitulacja odbyła się na warunkach honorowych i garnizon polski wierny królowi Janowi Kazimierzowi wyszedł z miasta przy rozwiniętych chorągwiach, pod bronią, mając zagwarantowany swobodny przemarsz. Wkrótce jednak część polskiego wojska została wcielona do armii szwedzkiej, a twierdzę zajęły wojska siedmiogrodzkie.
W 1662 był komisarzem szacującym straty spowodowane przez wojsko. Od 1666 wojewoda brzeski. Zabity w trakcie sejmiku[1].
W druku ukazały się jego mowy oraz poezje:
- Cienie żałobne po jasnych promieniach, Wilno 1640 (wiersze z powodu śmierci żony Janusza Kiszki)
- Primitiae honorum B. Josephato Kuncewicz Archiep. Poloc., Wilno 1643
- Żałoba białych lilij Tryzniańskich, Wilno 1643 (na śmierć bp. Marcjana Tryzny)
Uwagi
Przypisy
- ↑ a b Kasper Niesiecki: Herbarz polski Kaspra Niesieckiego S.J. powiększony dodatkami z późniejszych autorów, rękopisów, dowodów urzędowych i wydany. Lipsk: Jan Nepomucen Bobrowicz, Breitkopf & Härtel, 1841, s. 286.
- ↑ Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy, t. 8: Ziemia brzeska i województwo brzeskie XIV–XVIII wiek, pod red. A. Rachuby, Warszawa 2020, s. 383.
- ↑ Stanisław Zawadzki, Gospodarowanie ekonomiami królewskimi w Wielkim Księstwie Litewskim w świetle kontraktów dzierżawnych z II poł. XVII w., Warszawa 2021, s. 156.
- ↑ Svffragia Woiewodztw, y Ziem Koronnych, y Wielk. Xięstwa Litewskiego. Zgodnie na Naiaśnieyszego Iana Kazimierza Obranego Krola Polskiego [...]. Dane, między Warszawą, a Wolą, Dnia 17. Listopada, Roku 1648, [b.n.s.].
- ↑ Porządek na seymie walnym elekcyey między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego aktu elekcyey należące, vchwalony y postanowiony roku Pańskiego M.DC.XLVIII, dnia VI października, s. 22.
- ↑ Stefania Ochmann-Staniszewska, Zdzisław Staniszewski, Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo – doktryna – praktyka, tom II, Wrocław 2000, s. 395.
- ↑ Jacek Płosiński. Wyprawa kniazia Semena Urusowa na Brześć (listopad-grudzień 1655 r.). „Mazowieckie Studia Humanistyczne”. 1–2 (9), s. 5–31, 2003. [dostęp 2013-10-25].
Bibliografia
- Andrzej Rachuba: Sawicki Melchior (zm. 1668). W: Polski Słownik Biograficzny. T. 35. Warszawa: PAN, 1994, s. 336–338.
- Kasper Niesiecki: Herbarz polski Kaspra Niesieckiego S.J. powiększony dodatkami z późniejszych autorów, rękopisów, dowodów urzędowych i wydany. Lipsk: Jan Nepomucen Bobrowicz, Breitkopf & Härtel, 1841, s. 286.
- Melchior Stanisław Sawicki w Bibliografii Estreichera
Linki zewnętrzne
- Sawiccy herbów różnych. zsokolowa.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-21)].
- Dzieła Melchiora Stanisława Sawickiego w bibliotece Polona
Media użyte na tej stronie
Coat of Arms of Bieraście Voivodeship
Аблога Берасьця Літоўскага ў вайну Швэцыі з Рэччу Паспалітай, 1657