Meliton z Sardes

Święty
Meliton z Sardes
biskup
Data śmierci

ok. 180

Czczony przez

Cerkiew prawosławną

Wspomnienie

1 kwietnia

Meliton z Sardes (gr. Μελίτων Σάρδεων zm. ok. 180) – biskup Sardes koło Smyrny w zachodniej Anatolii, apologeta, ojciec Kościoła, święty prawosławny.

Meliton żył w II wieku n.e. Był biskupem Sardes w Lidii. Zaliczany do drugiego pokolenia pisarzy wczesnochrześcijańskich (tzw. apologetów). Uczeń uczniów apostoła Jana. W liście Polikratesa z Efezu, kierowanym do papieża Wiktora, Meliton zaliczany jest do „wielkich gwiazd Azji, który całe życie był pełen Ducha Świętego”[1]. Św. Hieronim cytuje za Tertulianem, że Meliton uważany był za proroka. Św. Hieronim przypisuje również Melitonowi ustanowienie kanonu ksiąg Starego Testamentu[a]. Meliton zmarł około 175-180 roku. Na temat jego życia zachowało się bardzo niewiele dokumentów.

Dzieła

Znane są tytuły licznych utworów Melitona, wyliczane przez Euzebiusza[2] i Hieronima[3]. Do dziś zachowała się w całości jedynie Homilia paschalna, w której wyraża przekonanie o urzeczywistnieniu się starotestamentowych proroctw w śmierci Chrystusa i odrzuceniu Izraela przez Boga[3].

Oprócz tego zachowały się jedynie fragmenty apologii w obronie chrześcijan skierowanej do Marka Aureliusza (170 r.)[4]. Meliton był millenarystą, przeciwnikiem gnostycyzmu i marcjonizmu.

Kult

Fragment Homilii paschalnej stanowi w Kościele łacińskim drugie czytanie godziny czytań na Wielki Czwartek[5], a także został wykorzystany przez zespół 2Tm2,3 w utworze Homilia Melitona z płyty 888.

Wymieniany w nielicznych kalendarzach 1 kwietnia[6][7].

Uwagi

  1. ↑ Lista ksiąg Melitona jest najstarszym katalogiem kanonicznych ksiąg Starego Testamentu napisanym przez chrześcijańskiego autora. Meliton nie wymienia w niej Księgi Estery a Księgę Nehemiasza traktuje część Księgi Ezdrasza

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Euzebiusz z Cezarei, Historia Kościelna V, 24, 2 i 5.
  2. ↑ J. Sajdak (red.): Euzebiusz z Cezarei Historia Kościelna. O męczennikach palestyńskich. Kraków: Wydawnictwo WAM, 1993, s. 185. ISBN 83-85304-55-X.
  3. ↑ a b Jan Słomka: Ojcowie Kościoła: życie – pisma – myśl. Uniwersytet Śląski. Wydział Teologiczny. Katowice 2008. [dostęp 2012-01-25].
  4. ↑ St. Melito (ang.). The Catholic Encyclopedia. [dostęp 2012-01-25].
  5. ↑ II czytanie: Homilia paschalna Melitona z Sardes, biskupa (pol.). Internetowa Liturgia Godzin. [dostęp 2012-01-23].
  6. ↑ Władysław Hozakowski: Żywoty Świętych Pańskich - 1 kwietnia. [dostęp 2012-01-25].
  7. ↑ Meliton z Sardes na DEON.pl z inicjatywy SJ i Wydawnictwa WAM [dostęp 24 marca 2012]

Bibliografia

  • Jean Daniélou, Figura i wydarzenie u Melitona z Sardes, "Studia Biblijne i Archeologiczne", Poznań 1963.