Mergus

Mergus[1]
Linnaeus, 1758[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – samica tracza chińskiego (M. squamatus)
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwozwierzęta
Typstrunowce
Podtypkręgowce
Gromadaptaki
PodgromadaNeornithes
Infragromadaptaki neognatyczne
Rządblaszkodziobe
Rodzinakaczkowate
Podrodzinakaczki
PlemięMergini
RodzajMergus
Typ nomenklatoryczny

Mergus castor Linnaeus, 1758 (= Mergus serrator Linnaeus, 1758)

Synonimy
Gatunki

zobacz opis w tekście

Mergusrodzaj ptaka z podrodziny kaczek (Anatinae) w rodzinie kaczkowatych (Anatidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Północnej i Południowej oraz Eurazji[8].

Morfologia

Długość ciała 49–72 cm, rozpiętość skrzydeł 70–97 cm; masa ciała samców 700–2100 g, samic 600–1700 g[9].

Systematyka

Etymologia

  • Mergus: łac. mergus „rodzaj ptaka wodnego”, dalej niezidentyfikowanego, wspomnianego przez Pliniusza, Terencjusza Warrona i poetę Horacego, od mergere „zanurzyć się”[10].
  • Serrator: epitet gatunkowy Mergus serrator Linnaeus, 1758[11]; średniowiecznołac. serrator, serratoris „pilarz”, od łac. serra „piła”[11]. Nowa nazwa dla Mergus.
  • Merganser: średniowiecznołac. Merganser „nurogęś”, od łac. mergus „rodzaj ptaka wodnego”, od mergere to „zanurzyć się”; anser, anseris „gęś” (por. epitet gatunkowy Mergus merganser Linnaeus, 1758)[12]. Gatunek typowy: Mergus merganser Linnaeus, 1758.
  • Prister: gr. πριστηρ pristēr, πριστηρος pristēros „tracz”, od πριω priō „piłować”[13]. Gatunek typowy: Anas brasiliensis J.F. Gmelin, 1789 (= Mergus octosetaceus Vieillot, 1817).
  • Prionochilus: gr. πριων priōn, πριονος prionos „piła”; χειλος kheilos „warga”[14]. Gatunek typowy: Prionochilus brasiliensis Bertoni, 1901 (= Mergus octosetaceus Vieillot, 1817).
  • Promergus: gr. προ pro „wcześniej, pokrewny”; rodzaj Mergus Linnaeus, 1758[15]. Gatunek typowy: Mergus australis Hombron & Jacquinot, 1841.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[16]:

Przypisy

  1. Mergus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. C. Linnaeus: Systema Naturae per regna tria naturæ, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 129. (łac.)
  3. M.J. Brisson: Ornithologie ou méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés. A laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms qu’ils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. Ouvrage enrichi de figures en taille-douce. T. 6. Parisii: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 230. (fr.)
  4. K.G.Ch. Storr: Alpenreise vom Jahre 1781. Cz. 1. Leipzig: Müller, 1784, s. 74. (niem.)
  5. F. Heine: Fam. Mergidae. W: F. Heine & A. Reichenow: Nomenclator Musei Heineani Ornithologici. Berlin: R. Friedländer & Sohn, 1890, s. 350. (niem.)
  6. M.S. Bertoni: Aves nuevas del Paraguay. Continuación á Azara. Asunción: Talleres nacionales de H. Kraus, 1901, s. 8. (hiszp.)
  7. G.M. Mathews & T. Iredale. A Reference List of the Birds of New Zealand. „Ibis”. Series 10. 1, s. 410, 1913 (ang.). 
  8. F. Gill & D. Donsker: Screamers, ducks, geese & swans (ang.). IOC World Bird List: Version 8.1. [dostęp 2018-06-17].
  9. C. Carboneras: Family Anatidae (Ducks, geese and Swans). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992, s. 625–626. ISBN 84-87334-10-5. (ang.)
  10. The Key to Scientific Names, Mergus [dostęp 2018-06-17].
  11. a b The Key to Scientific Names, Serrator [dostęp 2018-06-17].
  12. The Key to Scientific Names, Merganser [dostęp 2018-06-17].
  13. The Key to Scientific Names, Prister [dostęp 2018-06-17].
  14. The Key to Scientific Names, Prionochilus [dostęp 2018-06-17].
  15. The Key to Scientific Names, Promergus [dostęp 2018-06-17].
  16. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Mergini Rafinesque, 1815 (wersja: 2017-12-14). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2018-06-17].
  17. BirdLife International, Mergus australis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018 [online], wersja 2017-3 [dostęp 2018-06-17] (ang.).

Bibliografia

  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World [online], S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
261 Schuppensäger 20091229.JPG
Autor: BS Thurner Hof, Licencja: CC BY-SA 3.0
Scaly-sided Merganser, female