Meritum Bank ICB

Meritum Bank ICB S.A.
Ilustracja
Data założenia

1990

Data likwidacji

2015

Państwo

 Polska

Siedziba

Gdańsk

Adres

ul. Piastowska 7, 80-322 Gdańsk

Nr KRS

0000005245

Rodzaj banku

bank uniwersalny

Strona internetowa
Jedna z placówek banku

Meritum Bank ICB S.A. (dawniej Bank Współpracy Europejskiej, Bank Wschodnio-Europejski, Bank Turystyki[1][2]) – dawny bank komercyjny z siedzibą w Gdańsku, specjalizujący się w ostatnim okresie działalności na obsłudze klientów indywidualnych oraz małych i średnich firm.

Historia

Bank Turystyki

Bank został założony w 1990 roku jako Bank Turystyki przez Skarb Państwa poprzez Komitet Młodzieży i Kultury Fizycznej, reprezentowany przez Aleksandra Kwaśniewskiego, Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, Orbis oraz Gromadę, reprezentowaną m.in. przez Mieczysława Marca. Celem działalności banku miało być obsługa rozliczeń pieniężnych, inwestycji i kredytów w turystyce. Pierwszą siedzibą centrali banku był Dom Chłopa w Warszawie, a prezesem zarządu mianowano Stanisława Komana[3].

W 1991 decyzją wiceministra finansów Wojciecha Misiąga bank został wyznaczony do dochodzenia wierzytelności Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku[3][4]. Środki z likwidowanego funduszu posłużyły Skarbowi Państwa do objęcia nowowyemitowanych akcji banku, co zwiększyło jego udział w akcjonariacie. W tym samym roku przewodniczącym rady nadzorczej banku z ramienia Skarbu Państwa został Andrzej Olechowski, który był jednym z inicjatorów procesu prywatyzacji banku z uwagi na jego złą sytuację finansową. Funkcję pełnił do końca 1993[3].

W 1993 rozpoczął się proces prywatyzacji przynoszącego straty banku[3]. Nabywcą został holding Bartimpex, należący wówczas do Aleksandra Gudzowatego[5], którego oferta została oceniona wyżej niż konkurencyjna oferta Europejskiego Funduszu Leasingowego[4].

Bank Wschodnio-Europejski i Bank Współpracy Europejskiej

W 1994 Bartimpex podpisał porozumienie ze Skarbem Państwa (reprezentowanym m.in. przez Wojciecha Misiąga) odnośnie pokrycia przez ten drugi nieujawnionych strat banku, których firma audytorska Arthur Andersen nie umieściła w sprawozdaniu finansowym za 1992 i 1993 roku. Straty pokryto poprzez emisję nowych akcji oraz przekazanie bankowi przez Skarb Państwa wierzytelności Orbisu i Gromady wobec dawnego Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku. Dzięki temu Bartimpex posiadał ponad 70% udziałów w spółce, a pozostali współzałożyciele banku stali się akcjonariuszami mniejszościowymi. Udziały posiadały także podmioty rosyjskie: Gazprom-Gazexport Moskwa i Wniesztorgbank[3][4].

Krótko po zakończeniu procesu prywatyzacji bank dwuktrotnie zmieniał swoją nazwę, najpierw na Bank Wschodnio-Europejski, a następnie na Bank Współpracy Europejskiej[6]. Zajmował się on obsługą klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych, w tym brał udział w finansowaniu budowy Gazociągu Jamał-Europa na terenie Polski poprzez udzielanie kredytów spółce EuRoPol Gaz oraz obsłudze kontraktów międzynarodowych na zakup gazu ziemnego[4][5][7]. Udzielał też kredytów hipotecznych, a jedną z kontrowersji wokół banku było udzielenie w 1998 kredytu na budowę domu politykowi SLD, Leszkowi Millerowi, z uwagi na potencjalny konflikt interesów w latach 2001–2003, kiedy pełnił funkcję premiera[8].

W 1999 BWE bezskutecznie starało się o zakup Banku Energetyki w Radomsku. Ponadto, bank, wraz z towarzystwem ubezpieczeniowym Cigna oraz Prokomem, złożyli do Urzędu Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi wniosek o zezwolenie na utworzenie powszechnego towarzystwa emerytalnego. Wniosek został odrzucony z uwagi na złą sytuację finansową banku. W konsekwencji tej decyzji Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego wszczął w banku kontrolę zakończoną wdrożeniem planu naprawczego i restrukturyzacji spółki[3][9]. W tym samym roku bank po raz pierwszy rozpoczął wydawanie kart płatniczych (we współpracy z bankiem Pekao S.A.) oraz oferowanie opcji walutowych[3].

W 2001 sytuacja finansowa banku znów zaczęła się pogarszać, również z uwagi na zakończenie rozliczeń transakcji zakupu gazu ziemnego w Rosji w formule gaz za żywność, w jakiej operował Bartimpex. W 2002 bank został czasowo wykluczony z systemów rozliczeniowych Krajowej Izby Rozliczeniowej, jako trzeci bank w historii, z powodu nieuregulowania należności w terminie, co skutkowało brakiem możliwości wykonywania przelewów miedzybankowych. Jako przyczynę tego wydarzenia bank wskazał błędy w naliczaniu należnych opłat[3][10].

W 2007 bank przeniósł swoją siedzibę z Warszawy do Wrocławia[3]. Po kilkukrotnych próbach znalezienia inwestora zewnętrznego, m.in. w Niemczech, Francji, Rosji i Jordanii, w tymże roku sfinalizowano transakcję sprzedaży banku, a nabywcą został fundusz inwestycyjny Innova Capital[11][12]. Wartośc transakcji wyniosła ok. 50 mln zł[7]. W momencie sprzedaży Gudzowaty wraz z rodziną i spółkami zależnymi posiadali ponad 80% akcji banku, a Skarb Państwa 4,5%[12][13].

W grupie kapitałowej banku znajdowały się wyspecjalizowane instytucje finansowe, m.in. spółka BWE Asset Management (zakupiona przez PZU w 2001) oraz biuro maklerskie Dom Inwestycyjny BWE, tworzone wspólnie z Totalizatorem Sportowym, Polmot Holding, Węglokoksem, Towarzystwem Ubezpieczeniowym Compensa, spółkami Megadex i Paged (zlikwidowane w 2002)[4].

W latach 1993–2007 z bankiem związani byli liczni politycy PZPR, SLD i innych partii politycznych. W zarządzie banku zasiadali m.in. Władysław Baka, Jarosław Kochaniak, Andrzej Kołatkowski, Jacek Krawczyk i Ryszard Pidek, a w radzie nadzorczej banku zasiadali Jan Antosik, Herbert Gabryś, Izabella Dudzin, Jan Bogutyn i Kazimierz Adamczyk. Przewodniczącym rady nadzorczej Domu Inwestycyjnego BWE był Marek Bryx[3][4][14]. Akcjonariuszem i członkiem rady nadzorczej banku był także Tomasz Guzdowaty[3].

Meritum Bank ICB

Po przejęciu banku przez Innova Capital jego siedzibę przeniesiono do Gdańska. Przewodniczącym rady nadzorczej został Sławomir Lachowski[3].

Pod nazwą Meritum Bank ICB S.A. funkcjonował od 1 października 2008 roku do 30 czerwca 2015 r. Działał w ramach ponad 170 placówek własnych oraz partnerskich, które zlokalizowane były na terenie całego kraju. Bank prowadził System Partnerski Meritum Banku, który opierał się o rozwój sieci sprzedaży poprzez zawieranie porozumień z partnerami biznesowymi, którzy byli niezależnymi przedsiębiorcami prowadzącymi wytypowane placówki bankowe w Polsce. Pod koniec istnienia banku działało ponad 150 placówek partnerskich banku[15]

W 2011 mniejszościowymi udziałowcami banku zostały Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju oraz fundusz inwestycyjny WCP[16]. W 2011 odbyła się kampania reklamowa Meritum Banku „Zrób to dla pieniędzy”, której twarzą był polski muzyk i poeta Maciej Maleńczuk[17]. W tym samym roku bank rozpoczął wspołpracę z siecią sklepów Tesco w Polsce pod marką Tesco Finanse, oferując kredyty gotówkowe oraz karty kredytowe[18][19].

W 2014 bank ogłosił publicznie plany wejścia na Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie[20].

W lutym 2015 roku większościowym akcjonariuszem Banku został Alior Bank SA. 30 czerwca 2015 roku doszło do fuzji prawnej Meritum Banku i Alior Banku, wskutek której Alior Bank stał się prawnym następcą Meritum Banku, wstępując również we wszystkie jego prawa i obowiązki. W następstwie połączenia Meritum Bank jako osobny podmiot przestał istnieć, a marka została zlikwidowana[21].

Wyróżnienia i nagrody

  • Najlepsza polska karta lojalnościowa 2012 roku – nagroda przyznana na corocznej konferencji Central European Electronic Card, w uznaniu za emisję karty kredytowej Visa Clubcard[22].
  • Najlepszy Bank dla Firm 2012 – trzy gwiazdki w rankingu miesięcznika Forbes[23][24].
  • Przyjazny Bank Newsweeka 2011 – wyróżnienie za zajęcie drugiego miejsca w kategorii Bank Internetowy[25].
  • Bankowy Lider Informatyki 2009 – nagroda w konkursie Lider Informatyki Instytucji Finansowych 2009, organizowanym przez Gazetę Bankową. Wyróżnienie przyznane w uznaniu dla kompleksowego podejścia do wdrożeń technologii informatycznych. Dodatkowo przyznano wyróżnienie w kategorii Systemy Back Office, za system Gandalf[26].

Przypisy

  1. Grala, Dariusz. (2013). Ekspansja i regres przedsiębiorstwa handlu zagranicznego Bartimpex SA na tle rozwoju wymiany handlowej z Rosją podczas transformacji gospodarczej przełomu XX i XXI w.
  2. https://orka2.sejm.gov.pl/Debata3.nsf/5c30b337b5bc240ec125746d0030d0fc/0859e69a9c580ad3c125749d0034a4f0?OpenDocument.
  3. a b c d e f g h i j k l Piotr Nisztor, Skok na banki, Warszawa: Fronda, 2017, s. 468-545.
  4. a b c d e f Wyborcza.pl, wyborcza.pl [dostęp 2022-11-16].
  5. a b Co zostało z Bartimpeksu? Ostra walka o pozostałość po imperium Gudzowatego, gospodarka.dziennik.pl, 30 stycznia 2017 [dostęp 2022-11-16] (pol.).
  6. Gudzowaty porzucił swoje imperium finansowe, gazetapl [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  7. a b Bank Współpracy Europejskiej dostał ekipę z GE Money Bank, gazetapl [dostęp 2022-11-16] (pol.).
  8. Wirtualna Polska Media S.A, Oświadczenie Millera na stronach internetowych RM, wiadomosci.wp.pl, 9 lutego 2002 [dostęp 2022-11-16] (pol.).
  9. Dwa odrzucone PTE będą walczyć dalej, pb.pl [dostęp 2022-12-15] (pol.).
  10. Błąd może drogo kosztować - Archiwum Rzeczpospolitej, archiwum.rp.pl [dostęp 2022-11-16].
  11. Gudzowaty odda kontrolę nad BWE?, Parkiet [dostęp 2022-11-16] (pol.).
  12. a b Gudzowaty pożegnał Bank Współpracy Europejskiej, wnp.pl [dostęp 2022-11-16] (pol.).
  13. Jan Piński, Koniec świata Gudzowatych, Wprost, 28 września 2003 [dostęp 2022-11-16] (pol.).
  14. Uzupełnienie składu Zarządu Banku BPS S.A., BANK.pl - Portal finansowy [dostęp 2022-12-15] (pol.).
  15. Mapa placówek partnerskich, meritumbank.pl https://web.archive.org/web/20120503224448/http://www.meritumbank.pl/obsluga/kontakt/?r,main,cTab=DIVISIONS&r,main,cTabId=2633&r,main_2385_2391,changeTab=true.
  16. EBOiR oraz WCP Cooperatief wchodzą do Meritum Bank, www.wirtualnemedia.pl [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  17. „Maleńczuk twarzą kampanii reklamowej Meritum Banku, wyborcza.biz http://wyborcza.biz/finanse/1,105684,9605576,Malenczuk_twarza_kampanii_reklamowej_Meritum_Banku.html.
  18. Meritum Bank wchodzi z finansami do Tesco, Bankier.pl, 14 września 2011 [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  19. Nowa karta kredytowa w Tesco Finanse od Meritum Banku, Bankier.pl, 7 listopada 2011 [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  20. Meritum Bank rozważa wejście na GPW, Bankier.pl, 26 marca 2014 [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  21. 22 banki, których już nie ma. Pamiętacie je wszystkie? Historia konsolidacji polskiej bankowości, www.cashless.pl [dostęp 2022-11-16] (pol.).
  22. Redakcja PRNews.pl, Tesco Visa Clubcard wydawana przez Meritum Bank najlepszą kartą lojalnościową, PRNews.pl, 12 grudnia 2012 [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  23. „Banki z ekstraklasy”, forbes.pl http://www.forbes.pl/artykuly/sekcje/ranking-bankow-2012/banki-z-ekstraklasy,30276,1.
  24. „Meritum Bank wyróżniony w rankigu Forbesa, meritumbank.pl http://www.meritumbank.pl/bank/biuroprasowe/?r,main,bUrl=n&r,main,newsId=68013.
  25. „Ranking w kategorii Bank Internetowy”, newsweek.pl https://web.archive.org/web/20110930115953/http://biznes.newsweek.pl/ranking--przyjazny-bank-newsweeka-2011--najlepszy-bank-internetowy,82605,1,1.html.
  26. „Meritum Bank Bankowym Liderem Informatyki 2009”, gb.pl http://gb.pl/gospodarka/technologie/bankowa-nagrodzila-liderow-it.html.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Gdańsk Oliwa aleja Grunwaldzka 472 (Meritum Bank).JPG
Autor: Artur Andrzej, Licencja: CC BY-SA 3.0
Olivia Business Centre. Gdańsk Oliwa, al. Grunwaldzka 472, Meritum Bank.
Meritum Bank Logo.jpg
Logo Meritum Bank ICB S.A.