Messier 108

Messier 108
Ilustracja
Galaktyka spiralna M108 na zdjęciu z przeglądu SDSS
Odkrywca

Pierre Méchain

Data odkrycia

19 lutego 1781

Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Wielka Niedźwiedzica

Typ

Sc[1] / SB(s)cd[2]

Rektascensja

11h 11m 30,967s[3]

Deklinacja

+55° 40′ 26,84″[3]

Odległość

45 mln ly (13,8 Mpc)

Przesunięcie ku czerwieni

0,002328 ±0,000003[3]

Jasność obserwowana

10,0[1]m

Rozmiary kątowe

8,7' × 2,2'[2]

Alternatywne oznaczenia
NGC 3556, UGC 6225, AAVSO 1105+56, IRAS 11085+5556, ISOSS J11116+5540, K73 469, PGC 34030, LJHY 8, [M98c] 110836.8+555633, MCG+09-18-098, [SLK2004] 604, TC E17, TC 917, [VDD93] 128, Z 268 – 1, Z 1108.5+5556, Z 267 – 48
Mapa galaktyki
Gwiazdozbiór Wielkiej Niedźwiedzicy

Messier 108 (również M108 lub NGC 3556) – galaktyka spiralna znajdująca się w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy. Niektóre źródła klasyfikują ją jako spiralną z poprzeczką.

Odkrycie

Odkrył ją 19 lutego 1781 roku Pierre Méchain (3 dni po M97). M108 i M109 najprawdopodobniej obserwował również Charles Messier podczas obliczania pozycji M97 (24 marca 1781), jednak najwidoczniej nie miał on okazji, aby zbadać ich położenie. Galaktyka znalazła się we wstępnej wersji jego katalogu pod numerem 98 (bez określenia pozycji). Najprawdopodobniej Messier zmierzył dokładną pozycję M108 w późniejszym czasie i dodał ją do własnej kopii katalogu[1].

Oba obiekty (M108 i M109) są wspomniane w liście Méchaina z 6 maja 1783. Potwierdzałoby to, że chciał, aby dodano je w późniejszej wersji. Ostatecznie M108 dodał do katalogu Messiera Owen Gingerich w 1953[1].

Ponieważ odkrycie nie zostało opublikowane, William Herschel niezależnie odkrył M108 17 kwietnia 1789 roku i skatalogował jako H V.46[1].

Charakterystyka

Zbliżenie galaktyki, zdjęcie Teleskopu Hubble'a

Dysk galaktyki jest gęsty, można w nim zaobserwować kilka obszarów H II i młodych gromad gwiazd wyróżniających się na chaotycznym tle. Przyjmuje się, że M108 znajduje się w odległości około 45 milionów lat świetlnych od Ziemi i oddala się z prędkością 772 km/s. Messier 108 należy do grupy galaktyk M109[1].

Do tej pory w M108 zaobserwowano jedną supernowąSN 1969B. Należała do typu II, osiągnęła jasność 13,9m (23 stycznia 1969)[1].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d e f g Hartmut Frommert, Christine Kronberg: Messier 108 (ang.). SEDS, 2007-08-30. [dostęp 2015-05-20].
  2. a b Messier 108 w NASA/IPAC Extragalactic Database (ang.)
  3. a b c Messier 108 w bazie SIMBAD (ang.)

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Messier 108 Hubble WikiSky.jpg
Messier 108 by Hubble Space Telescope
Messier108 - SDSS DR 14 (panorama).jpg
Autor: Sloan Digital Sky Survey, Licencja: CC BY 4.0
Color mapping
The sky image is obtained by Sloan Digital Sky Survey, DR14 with SciServer.

Angle of view: 12' x 6,3' (0.3515625" per pixel), north is up.

Details on the image processing pipeline: https://www.sdss.org/dr14/imaging/jpg-images-on-skyserver/
Ursa major constelation PP3 map PL.jpg
Autor: Original uploader was Blueshade at pl.wikipedia, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ta mapa gwiazdozbioru została stworzona przy pomocy programu PP3 autorstwa Torstena Brongera. Tłumaczenia na język polski oraz innych modyfikacji na potrzeby polskiej Wikipedii dokonał Przemysław 'BlueShade' Idzkiewicz. Grafika udostępniona jest na licencji GFDL w wersji 1.2 lub nowszej.