Messier 32
.jpg) Galaktyka M32 na zdjęciu z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a | |
| Odkrywca | Guillaume Le Gentil |
|---|---|
| Data odkrycia | 1749 |
| Dane obserwacyjne (J2000) | |
| Gwiazdozbiór | |
| Typ | eliptyczna |
| Rektascensja | 00h 42m 41,825s[3] |
| Deklinacja | +40° 51′ 54,61″[3] |
| Odległość | |
| Przesunięcie ku czerwieni | –0,000664[3] |
| Jasność obserwowana | |
| Rozmiary kątowe | 8,7' × 6,5'[2] |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Wymiary | Ø 6700 ly[4] |
| Jasność absolutna | |
| Masa | |
| Alternatywne oznaczenia | |
| NGC 221, ARP 168, Ark 12, IRAS 00399+4035, K79 1B, LEDA 2555, RX J0042.6+4052, UGC 452, Z 0039.9+4036, Z 535 – 16 | |
 Gwiazdozbiór Andromedy | |
.jpg)
Messier 32 (również NGC 221, M32) – mała galaktyka eliptyczna znajdująca się w gwiazdozbiorze Andromedy. Jest najbliższym satelitą Galaktyki Andromedy[1].
Dane astronomiczne
M32 znajduje się w odległości ok. 2,6 mln lat świetlnych od Ziemi. Jasność obserwowana wynosi ok. 8,1m. Należy do typu widmowego G3.
Charakterystyka fizyczna
Średnica galaktyki wynosi około 6700 lat świetlnych, jej masa – 3 miliardy mas Słońca (ok. 6×1039 kg).
Jak większość galaktyk eliptycznych M32 zawiera głównie stare gwiazdy. Większość z nich jest teraz białymi karłami lub gwiazdami neutronowymi. Jednak widmo i kolor galaktyki wskazują, że M32 zawiera również młodsze gwiazdy (2–3 mld lat), bogatsze w ciężkie pierwiastki.
Jądro galaktyki ma masę 100 milionów mas Słońca i gęstość ok. 5000 mas Słońca na parsek kwadratowy. Okrąża ono z dużą szybkością centralny supermasywny obiekt – prawdopodobnie czarną dziurę. Właściwości jądra są zbliżone do galaktyki M31. Z tego powodu M32 przypisuje się niekiedy do typu cE2.
Wśród gwiazd M32 odnaleziono kilka mgławic planetarnych.
Gwiazdy nowe w galaktyce występują raczej sporadycznie, choć Neill i Shara (2005) ocenili liczbę rozbłysków na dwa rocznie[5]. Ostatni przypadek zarejestrowano w 2011 roku[6]. Nie zanotowano żadnego przypadku supernowej.
Przypuszcza się, że M32 była kiedyś dużo większa, lecz straciła swoje zewnętrzne gwiazdy oraz wszystkie gromady kuliste w wyniku jednego lub kilku bliskich przejść obok Galaktyki Andromedy.
Położenie
Galaktyka M32 znajduje się 22' na południe od centrum M31. Można ją dostrzec przez mały teleskop jako niewyraźny punkt podobny do gwiazdy[7].
Odkrycie
M32 jest pierwszą odkrytą galaktyką eliptyczną. Odkrył ją 29 października 1749 roku Guillaume Le Gentil. Charles Messier pierwszy raz obserwował ją w 1757 roku. 3 sierpnia 1764 roku dodał ją do swojego katalogu pod numerem 32. Halton Arp dodał M32 do swojego katalogu galaktyk dziwnych (pod numerem 168).
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f Alan W. McConnachie. The observed properties of dwarf galaxies in and around the Local Group. „The Astronomical Journal”. 144 (1), s. 4, lipiec 2012. DOI: 10.1088/0004-6256/144/1/4. (ang.).
- ↑ a b Messier 32 w NASA/IPAC Extragalactic Database (ang.)
- ↑ a b c Messier 32 w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ Obliczono ze wzoru gdzie d – średnica, l – odległość, α – rozmiar kątowy obiektu.
- ↑ James D. Neill, Michael M. Shara. A Possible High Nova Rate for Two Local Group Dwarf Galaxies: M32 and NGC 205. „The Astronomical Journal”. 129 (4), s. 1873–1885, kwiecień 2005. DOI: 10.1086/428482. Bibcode: 2005AJ....129.1873N. (ang.).
- ↑ Optical Novae in M 32 (ang.).
- ↑ Ian Ridpath: Gwiazdy i planety. Przewodnik Collinsa. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2010, s. 76. ISBN 978-83-7073-928-7.
Bibliografia
- Messier 32 w SEDS.org (ang.)
Linki zewnętrzne
- Messier 32 w bazie SIMBAD (ang.)
- Messier 32 w NASA/IPAC Extragalactic Database (ang.)
Media użyte na tej stronie
Autor: Adam Evans, Licencja: CC BY 2.0
The Andromeda Galaxy is a spiral galaxy approximately 2.5 million light-years away in the constellation Andromeda. The image also shows Messier Objects 32 and 110, as well as NGC 206 (a bright star cloud in the Andromeda Galaxy) and the star Nu Andromedae. This image was taken using a hydrogen-alpha filter.
Autor: Oryginalnym przesyłającym był Blueshade z polskiej Wikipedii, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ta mapa gwiazdozbioru została stworzona przy pomocy programu PP3 autorstwa Torstena Brongera. Tłumaczenia na język polski oraz innych modyfikacji na potrzeby polskiej Wikipedii dokonał Przemysław 'BlueShade' Idzkiewicz. Grafika udostępniona jest na licencji GFDL w wersji 1.2 lub nowszej.
Autor: NASA on The Commons, Licencja: No restrictions
(October 26, 1999) Hubble Space Telescope's exquisite resolution has allowed astronomers to resolve, for the first time, hot blue stars deep inside an elliptical galaxy. The swarm of nearly 8,000 blue stars resembles a blizzard of snowflakes near the core (lower right) of the neighboring galaxy M32, located 2.5 million light-years away in the constellation Andromeda. Hubble confirms that the ultraviolet light comes from a population of extremely hot helium-burning stars at a late stage in their lives. Unlike the Sun, which burns hydrogen into helium, these old stars exhausted their central hydrogen long ago, and now burn helium into heavier elements. The observations, taken in October 1998, were made with the camera mode of the Space Telescope Imaging Spectrograph (STIS) in ultraviolet light. The STIS field of view is only a small portion of the entire galaxy, which is 20 times wider on the sky. For reference, the full moon is 70 times wider than the STIS field-of-view. Thirty years ago, the first ultraviolet observations of elliptical galaxies showed that they were surprisingly bright when viewed in ultraviolet light. Before those pioneering UV observations, old groups of stars were assumed to be relatively cool and thus extremely faint in the ultraviolet. Over the years since the initial discovery of this unexpected ultraviolet light, indirect evidence has accumulated that it originates in a population of old, but hot, helium-burning stars. Now Hubble provides the first direct visual evidence.
Image # : PR99-40