Messier 65
 Galaktyka spiralna M65 (Mount Lemmon SkyCenter) | |
| Odkrywca | |
|---|---|
| Data odkrycia | 1 marca 1780 |
| Dane obserwacyjne (J2000) | |
| Gwiazdozbiór | |
| Typ | spiralna (Sa) |
| Rektascensja | 11h 18m 55,9s[1] |
| Deklinacja | +13° 05′ 33″[1] |
| Odległość | |
| Przesunięcie ku czerwieni | 0,002692[1] |
| Jasność obserwowana | 10,1m |
| Rozmiary kątowe | 9,8′ × 2,9′[1] |
| Alternatywne oznaczenia | |
| M65, NGC 3623, UGC 6328, PGC 34612, MCG 2-29-18, ARP 317, IRAS11163+1322, ZWG 67.54, VV 308 | |
Messier 65 (również M65 lub NGC 3623) – galaktyka spiralna znajdująca się w konstelacji Lwa w odległości około 40 milionów lat świetlnych. Została odkryta 1 marca 1780 roku przez Charlesa Messiera. Messier 65 wraz z Messier 66 i NGC 3628 tworzą razem słynny Triplet Lwa (Arp 317), małą grupę galaktyk.
M65 została odkryta przez Messiera i zapisana w Katalogu Messiera, jednakże William Henry Smyth przypadkowo przypisał odkrycie Pierre'owi Méchain w swojej popularnej XIX-wiecznej astronomicznej publikacji A Cycle of Celestial Objects (w której napisał: „One [M65 i M66] zostały wskazane Messierowi przez Méchaina w 1780”). Ten błąd został zauważony przez Kennetha Jonesa w Messier’s Nebulae and Star Clusters.
Galaktyka ta ma mało pyłu oraz gazu i dlatego mało gwiazd w niej powstaje, ale pewna aktywność gwiazdotwórcza miała jednak miejsce w ramionach spiralnych stosunkowo niedawno. Średnio jednak stosunek ilości starych gwiazd do nowych jest dość wysoki. W większości zakresów długości fal galaktyka jest mało interesująca, chociaż w NRAO VLA Sky Survey widoczne jest radioźródło, oddalone od centrum o ok. 2 minuty kątowe. Tożsamość tego źródła jest niepewna, jako że nie zostało ono zidentyfikowane wizualnie lub oficjalnie przebadane. Galaktyka ma aktywne jądro, ale aktywność nie jest zbyt silna, i galaktyka sklasyfikowana jest jako LINER (Low-ionization nuclear emission-line region).
Widziany przez teleskop dysk M65 wydaje się trochę wygięty i stosunkowo nagłe pojawienie się formacji gwiezdnych w jego obrębie sugeruje jakiś zewnętrzny wpływ. Rots (1978) sugeruje, że dwie pozostałe galaktyki Tripletu Lwa zaczęły oddziaływać ze sobą jakieś 800 milionów lat temu[3]. Badania przeprowadzone przez Duana (2006) sugerują, że w M65 efekty oddziaływania mogły być istotne, choć w dużo mniejszym stopniu. To mogłoby wyjaśniać utworzenie nowych gwiazd w zgrubieniu centralnym galaktyki, odzwierciedlone w nieco bardziej niebieskim kolorze zgrubienia niż spodziewany. Zauważył również, że M65 może posiadać centralny pas gwiazd[4], co jest trudne do potwierdzenia, gdyż galaktyka ta jest przez nas widziana pod bardzo ostrym kątem.
W Messier 65 zaobserwowano do tej pory jedną supernową: SN 2013am[5].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d Messier 65 w NASA/IPAC Extragalactic Database (ang.)
- ↑ R.B. Tully et al.: NGC 3623 (ang.). W: Cosmicflows-2 catalog [on-line]. VizieR, 2013. [dostęp 2016-05-13].
- ↑ Arnold H. Rots. Detection of a long H I plume emerging from NGC 3628. „The Astronomical Journal”. 83 (3), s. 219-223, marzec 1978 (ang.).
- ↑ Zhiyu Duan. Multicolor Photometry and Stellar Population Synthesis Study of the Interacting Galaxies of the Leo Triplet. „The Astronomical Journal”. 132 (4), s. 1581-1592, październik 2006. DOI: 10.1086/507304 (ang.).
- ↑ List of Supernovae (ang.). W: IAU Central Bureau for Astronomical Telegrams [on-line]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna. [dostęp 2015-02-05].
Bibliografia
- Messier 65 w SEDS (ang.)
Linki zewnętrzne
- Messier 65 w NASA/IPAC Extragalactic Database (ang.)
- Messier 65 w bazie SIMBAD (ang.)
- Courtney Seligman: NGC 3623 (ang.). Celestial Atlas. [dostęp 2015-02-05].
Media użyte na tej stronie
The 1st of March 1780 was a particularly productive night for Charles Messier. Combing the constellation of Leo for additions to his grand astronomical catalogue, he struck on not one, but two, new objects.
One of those objects is seen here: Messier 65. "Nebula discovered in Leo: It is very faint and contains no star," he jotted down in his notebook. But he was wrong — as we now know, Messier 65 is a spiral galaxy containing billions upon billions of stars.
All Messier saw was a faint diffuse light, nothing like the fine detail here, so we can forgive his mistake. If he had had access to a telescope like Hubble, he could have spied these stunning, tightly wound purple spiral arms and dark dust lanes, encircling a bright centre crammed with stars.
Almost exactly 233 years later in March of this year, one of the stars within Messier 65 went supernova (not seen in this image), rivalling the rest of the entire galaxy in brightness. This, the first Messier supernova of 2013, is now fading, and the serene beauty of M65 is returning.Autor: Ngc1535, Licencja: CC BY-SA 4.0
Deep exposures of Galaxies
using the 0.8m Schulman Telescope at the Mount Lemmon SkyCenter
Credit Line & Copyright Adam Block/Mount Lemmon SkyCenter/University of Arizona