Meteory

Ten artykuł od 2021-02 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do wiarygodnych źródeł. (Dodanie listy źródeł bibliograficznych lub linków zewnętrznych nie jest wystarczające). Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Meteory^[a]

Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Grecja
Typ	mieszany
Spełniane kryterium	I, II, IV, V, VII
Numer ref.	455
Region[b]	Europa i Ameryka Północna
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1988 na 12. sesji
Położenie na mapie Grecji Meteory
39°42′51,0″N 21°37′52,0″E/39,714167 21,631111
↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Meteory (gr. Μετέωρα (Meteora) z gr. metéoros – wzniesiony w górę, będący wysoko w powietrzu) – masyw skał z piaskowca i zlepieńca w środkowej Grecji na północno-zachodnim krańcu równiny tesalskiej w okolicy miasta Kalambaka. Skały osiągają wysokość do 540 m n.p.m.

Monastyry

Na szczytach skał umiejscowiony jest zespół 24 prawosławnych klasztorów (monastyrów). Początkowo wszelkie materiały potrzebne do budowy i życia mnichów wciągane były na linach, również odwiedzający mogli dostać się do monastyrów jedynie w taki sposób. Obecnie część z monastyrów udostępniona jest dla zwiedzających i dla ich wygody wybudowano schody i pomosty.

Pierwsze wspólnoty religijne pojawiły się w Meteorach pod koniec X w., mieszkając w jaskiniach i pustelniach.

Legenda głosi, że św. Atanazy, założyciel Wielkiego Meteora (Megalo Meteoro), najstarszego monastyru, wzniósł się na szczyt na skrzydłach orła. To on założył pierwszy klasztor w roku 1336. Ponieważ trwały wówczas wojny Bizancjum z Serbią więc klasztory te były dobrym, niedostępnym schronieniem. Ukrywał się tu m.in. Jan Paleolog – następca tronu serbskiego. Okres świetności klasztory przeżywały za panowania osmańskiego sułtana Sulejmana Wspaniałego (1520–1566).

Monastyry gromadziły wtedy ogromne skarby, czerpiąc zyski z posiadłości ziemskich w Tesalii, Wołoszczyźnie i Mołdawii.

Od XVIII w. klasztory zaczęły podupadać (głównie na skutek kłótni opatów oraz erozji nieumiejętnie budowanych i konserwowanych budynków). W sumie wybudowano 24 klasztory (każdy na innej skale). Współcześnie tylko sześć klasztorów jest zamieszkanych i toczy się w nich normalne życie monastyczne. Są to cztery klasztory męskie i dwa żeńskie:

• Ajos Nikolaos (Świętego Mikołaja Odpoczywającego),
• Ajos Stefanos (Świętego Stefana),
• Ajias Triados,
• Megalo Meteoro (Wielki Meteor, Przemienienia Pańskiego),
• Rusanu (Rusanu, Świętej Barbary),
• Warlaam (Warłama).

Aby zwiedzić klasztory, należy mieć odpowiedni strój: długie spodnie dla mężczyzn, spódnica zakrywająca kolana i zakryte ramiona dla kobiet.

W kulturze masowej

• Meteory były scenerią dla jednego z filmów o przygodach Jamesa Bonda pt. „Tylko dla twoich oczu”.
• Meteory były również miejscem akcji filmu pt. „Sky Riders” w reżyserii Douglasa Hickoxa z Jamesem Coburnem w roli głównej.
• Nazwa drugiego studyjnego albumu zespołu Linkin Park pochodzi właśnie od tego miejsca. Zanim jeszcze zaczęły się prace nad płytą, członkowie zespołu zobaczyli podpisane zdjęcie skał na ulotce biura turystycznego i postanowili, że album będzie robił takie samo wrażenie, jak one. Na końcu procesu tworzenia, postanowili nazwać płytę „Meteora”.

• 

  (c) Berthold Werner, CC BY-SA 3.0

  Monastyr Varlaam

• 

  Fragment masywu Meteory

Zobacz też

• Athos
• Lista Światowego Dziedzictwa UNESCO w Grecji

Linki zewnętrzne

• Wspinaczka w Meteorach – opis i zdjęcia
• Opis i zdjęcia monastyrów
• Lista Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO – Meteory