Metody przedstawiania rzeźby terenu na mapach

Mapa Jeziora Bodeńskiego z rzeźbą terenu wykonaną metodą kopczykową
Mapa Tatr i Podhala z rzeźbą terenu wykonaną metodą kreskowania
Mapa Pienin z rzeźbą terenu wykonaną metodą cieniowania
Mapa wyspy Wolin z rzeźbą terenu wykonaną metodą hipsometryczną

Metody przedstawiania rzeźby terenu na mapach - grupa metod kartograficznych służąca do przedstawiania ukształtowania pionowego powierzchni Ziemi na mapach (głównie ogólnogeograficznych).

Wraz z rozwojem kartografii rzeźbę terenu przedstawiano metodami:

  • perspektywiczną (od XVI w.), najczęściej były to kopczyki, stąd często metoda ta nazywana jest kopczykową
  • kreskowanie (od XVIII w.) polegało na przedstawieniu zboczy gór kreskami. Najbardziej rozpowszechnioną odmianą tej metody było kreskowanie Lehmanna (im bardziej strome zbocze tym intensywniejsze kreskowanie) oraz kreskowanie cieniujące
  • cieniowanie (od XIX w.)
  • metoda poziomicowa (od XIX w.). Jej modyfikacjami są np. poziomice pogrubiane i poziomice iluminowane. Częstym uzupełnieniem tej metody (np. na mapach topograficznych) jest rysunek skał.
  • metoda hipsometryczna (od XIX w.) inaczej zwana metodą warstwobarwną
  • blokdiagram (od XX w.)

Powstało również wiele innych metod przedstawiania rzeźby, lecz nie znalazły one szerszego zastosowania (np. metoda Raisza, metoda Tanaki)

Praktycznie wszystkie metody są stosowane do dzisiaj, choć niektóre z nich niezmiernie rzadko (np. kopczyki czy kreskowanie stosowane są na mapach mających nawiązywać grafiką do map dawnych). Na współczesnych mapach często również łączy się metody, np. hipsometryczną z cieniowaniem.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wolin-Topomap.png
Autor: Aotearoa, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Mapa topograficzna wyspy Wolin
Pieniny map.png
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Aotearoa (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Pieniny – mapa plastyczna rzeźby terenu
GKvME-Leutschau2.jpg
Fragment arkusza Leutschau (Blatt 38-49 Leutschau) z 1914 roku austriackiej Generalkarte von Mitteleuropa w skali 1:200.000 z przedstawionymi Tatrami
Lacus Constantiensis 1540.jpg
Lacus Constantiensis XX TAB NOVA