Metropolia globalna

Metropolia globalna – zgodnie z koncepcją Globalization and World Cities Research Network z Wydziału Geografii Loughborough University: miasto o międzynarodowym zakresie oddziaływania w dziedzinie ekonomicznej, kulturalnej i politycznej.

Sieć metropolii globalnych

Najwyższą kategorię (Alpha++) globalnych metropolii otrzymały Londyn i Nowy Jork, które są symbolami globalnego kapitalizmu.

W roku 2008 Warszawa została uznana przez Globalization and World Cities (GaWC) za metropolię globalną 4 kategorii (Alpha-). W 2016 została uznana przez GaWC za metropolię globalną 3 kategorii (Alpha)[1]. W roku 2016 w rankingu znalazł się również Wrocław (kategoria 10, Gamma-) oraz Kraków i Poznań (kategoria 11, High sufficiency)[2].

W 2018 roku pozycje Warszawy (3 kategoria) i Wrocławia (10 kategoria) nie uległy zmianie, z kolei Poznań uznano za metropolię globalną 10 kategorii – Gamma-, a Łódź, Kraków i Katowice za metropolie globalne 12 kategorii – Sufficiency[3].

W kolejnej odsłonie rankingu[4] na rok 2020 pozycja Warszawy osłabiła się i miasto spadło do 4 kategorii (Alpha -). Wrocław wzmocnił swoją pozycję awansując do kategorii 9 (Gamma). Poznań pozostał w kategorii 10 (Gamma -), a za nim znalazły się Katowice, które awansowały o kategorię wyżej i również zostały sklasyfikowane w kategorii 10 (Gamma -). Pozycja Krakowa nie uległa zmianie (kategoria 12 High Sufficiency), podobnie jak Łodzi, która została w kategorii 13 (Sufficiency).

Charakterystyka ogólna

Nie ma ścisłej i jednoznacznej definicji miasta globalnego, jednakże uznaje się, że miasta takie powinny spełniać następujące warunki[5]:

  • Nazwa rozpoznawana na całym świecie i jednoznacznie kojarzona z danym krajem (np. wystarczy powiedzieć Londyn; nie ma potrzeby uściślania, że chodzi o Wielką Brytanię)
  • Międzynarodowe wpływy i udział w wydarzeniach o zasięgu światowym (np. w Nowym Jorku mieści się główna siedziba ONZ)
  • Duża liczba ludności
  • Duże, międzynarodowe lotnisko, będące bazą i punktem przesiadkowym dla przynajmniej kilku międzynarodowych linii lotniczych (np. Amsterdam-Schiphol)
  • Rozbudowana infrastruktura transportowa obejmująca połączenia drogowe (w tym autostrady), sieć kolejową i rozwinięty transport miejski
  • W świecie zachodnim – obecność wielu kultur i społeczności emigracyjnych, w innych częściach świata – obecność dużej liczby zagranicznych przedsiębiorstw
  • Obecność międzynarodowych instytucji finansowych, firm prawniczych, siedzib wielkich koncernów oraz giełdy, która ma wpływ na światową ekonomię[6]
  • Rozwinięta infrastruktura telekomunikacyjna
  • Instytucje kulturalne i naukowe o światowej sławie (np. Rijksmuseum czy Uniwersytet Cambridge)
  • Festiwale, premiery filmowe, teatry, orkiestry, chóry, galerie sztuki
  • Wpływowe media o zasięgu międzynarodowym (np. BBC czy Time Warner)
  • Obiekty sportowe wysokiej klasy, kluby sportowe w najwyższych ligach, zdolność do organizacji imprez o znaczeniu międzynarodowym (np. Igrzyska olimpijskie, mistrzostwa świata, mistrzostwa kontynentu)

Przypisy

  1. GaWC - The World According to GaWC 2012, www.lboro.ac.uk [dostęp 2017-05-03].
  2. The World According to GaWC 2016 (ang.)
  3. GaWC - The World According to GaWC 2018 (ang.). 2018-11-13. [dostęp 2019-01-06].
  4. https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2020t.html
  5. Rosemary Pashley: HSC Geography. Pascal Press, 2000, s. 164 (ang.)
  6. J.V. Beaverstock, World City Networks 'From Below', GaWC, Loughborough University, 2010-09-29 (ang.)

Media użyte na tej stronie

GaWC World Cities.png
Autor: Interchange88, Licencja: CC0
A map showing the distribution of GaWC-ranked "world cities."