Metryka książki

Metryka książki – informacje dotyczące wydawniczych i technicznych aspektów wydania książki, leżące na czwartej stronie (czyli na kolumnie redakcyjnej) tzw. czwórki tytułowej, czyli pierwszych czterech stron książki. Strona ta składa się z dwóch części: na górze jest metryka wydawnicza, a na dole metryka drukarska. W wydawnictwach bibliofilskich, oraz o najwyższym poziomie edytorskim, spotykana jest również metryka typograficzna.

Metryka wydawnicza

  • ISBN (międzynarodowy znormalizowany numer książki)
  • tytuł, autor (lub autorzy w pracy zbiorowej)
  • nazwa wydawcy (także adres, inne kontakty)
  • nazwa serii wydawniczej
  • w przypadku tłumaczenia – tytuł oryginału, jego autor i wydawca, nazwisko tłumacza
  • prawa autorskie, wydawnicze i inne, informacja o znakach zastrzeżonych, towarowych, handlowych...
  • nazwiska autorów zawartości ilustracyjnej książki: grafików, projektantów okładki, ilustratorów, fotografików, wykonawców rysunków technicznych etc... (ew. z wyszczególnieniem stron, lub numerów ilustracji)
  • informacje o wykorzystanych fragmentach innych prac
  • nazwiska osób współuczestniczących w przygotowaniu książki: redaktorów wydania (ew. redaktorów serii), redaktorów naukowych, merytorycznych, technicznych, typografów, recenzentów, opiniodawców, korekty etc...
  • informacje dla biblioteki, np. tytuł skrócony, streszczenie, charakterystyka treści, przeznaczenie, zalecana grupa czytelników
  • zezwolenia, np. instytucji kościelnej (tzw. imprimatur), Ministerstwa Edukacji etc...
  • zastrzeżenia co do wykorzystania całości lub fragmentu książki

Metryka drukarska

  • nazwa instytucji wydawniczej
  • numer, miejsce i rok wydania
  • numer kolejnej publikacji wydanej przez daną instytucję wydawniczą
  • wielkość nakładu
  • objętość książki w arkuszach wydawniczych i arkuszach drukarskich
  • papier – gatunek, format, gramatura papieru, ew. nazwa papierni
  • daty przekazania maszynopisu do składu, podpisania książki do druku oraz zakończenia druku
  • nazwa i adres drukarni oraz numer zamówienia
  • kiedyś, gdy podawano cenę detaliczną książki, umieszczano ją również w metryce
  • w okresie istnienia w Polsce cenzury na końcu metryki umieszczano sygnaturę cenzora (por. zdjęcie).

Obecnie odchodzi się od stosowania metryki drukarskiej, a nieliczne niezbędne informacje są przenoszone do metryki wydawniczej.

Pierwowzorem metryki był kolofon, który w książkach rękopiśmiennych i pierwszych drukowanych był umieszczany na końcu dzieła. Dziś słowo to bywa również żargonowym określeniem metryki.

Media użyte na tej stronie

Open book 01.svg
Autor: Template:F.P., Licencja: CC0
Open book icon from the Open Clip Art Library.
Stopki redakcyjne.JPG
Autor: KGGucwa, Licencja: CC BY-SA 3.0
Stopki redakcyjne książek wydanych w okresie PRL. Od góry: 1) "Mini rozmówki francuskie" - W. Piechocki, Alina Wójcik, 1983, 2) "Wymowa francuska" - Antoni Platkow, 1988, 3) "W 80 dni dookoła świata" - Juliusz Verne, 1969. Podkreślone sygnatury cenzorów z Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk.