Międzynarodowy Festiwal Literatury im. Josepha Conrada

Logotyp Międzynarodowego Festiwalu Literatury im. Josepha Conrada

Conrad Festival – coroczny festiwal literacki organizowany w Krakowie od 2009 roku. Organizatorami Festiwalu Conrada są Miasto Kraków, Fundacja „Tygodnika Powszechnego” i Krakowskie Biuro Festiwalowe.

Festiwal gości artystów z całego świata związanych nie tylko z literaturą, ale też filmem, teatrem, muzyką i sztukami plastycznymi. Conrad Festiwal pomyślany jest jako wydarzenie na skalę międzynarodową. „Gośćmi festiwalu są twórcy z różnych krajów, piszący w różnych językach, reprezentujący różne kultury i różne światopoglądy. Organizatorom zależy na stworzeniu w Krakowie wielobarwnej mozaiki artystycznej, która będzie mogła zilustrować bogactwo światowej literatury, przybliżając polskiemu czytelnikowi mało znane dotąd obszary myśli i wrażliwości. Ideą przewodnią jest stworzenie imprezy o największym możliwym zasięgu i szeroko rozpoznawalnej na świecie”[1].

Stałym wydarzeniem towarzyszącym Festiwalu Conrada są corocznie organizowane Targi Książki w Krakowie.

Rada Programowa

Dyrektorem Artystycznym Festiwalu Conrada jest prof. Michał Paweł Markowski (Uniwersytet Jagielloński) – krytyk literacki, publicysta, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, szef Katedry Języka i Literatury polskiej na Uniwersytecie Illinois w Chicago; dyrektorem programowym Grzegorz Jankowicz („Tygodnik Powszechny”, Korporacja Ha!art) – krytyk, i tłumacz, współpracownik Centre for Advanced Studies in the Humanities UJ. Funkcję managera Festiwalu pełni Urszula Chwalba (Krakowskie Biuro Festiwalowe) – Kierownik Działu Literackiego Krakowskiego Biura Festiwalowego odpowiadająca za realizację programu Kraków Miasto Literatury UNESCO[2].

Nagroda Conrada

Nagroda została pierwszy raz przyznana w 2015 roku. Może ją otrzymać jedynie debiutant, jej założeniem jest bowiem wspieranie początkujących pisarzy, których pozycja na rynku literackim nie jest jeszcze ugruntowana, a także zachęcanie wydawnictw do publikowania prac takich twórców. Nagroda ma również za zadanie realizację celów strategicznych Krakowa, które w 2013 zostało Miastem Literatury UNESCO. Oprócz miasta organizatorami nagrody są: Instytut Książki, Fundacja Tygodnika Powszechnego, Krakowskie Biuro Festiwalowe.

Nagroda jest wręczana co rok podczas Festiwalu Conrada, laureat otrzymuje statuetkę, nagrodę pieniężna w wysokości 30.000 zł, miesięczny pobyt rezydencjalny w Krakowie (organizowany przez Instytut Książki) oraz promocję na łamach Tygodnika Powszechnego[3].

Przez pierwsze dwie edycje laureat był wybierany jedynie głosami kapituły, jednak od 2017 zwycięzcę wskazuje kapituła i osoby biorące udział w głosowaniu internetowym - waga głosów jury i publiczności jest rozkładana po połowie. Kapituła zachowała prawo do wyboru nominowanych pozycji spośród tytułów zgłaszanych przez wydawnictwa.

Laureaci

2015[4]

nominowani:

laureatka:

  • Liliana Hermetz

2016[5]

nominowani:

laureatka:

  • Żanna Słoniowska

2017[6]

nominowani:

laureatka:

  • Anna Cieplak

2018

nominowani[7]:

laureatka[8]:

  • Weronika Gogola

2019

nominowani[9]:

laureatka[10]:

  • Olga Hund

2020[11]

nominowani:

laureatka:

  • Dorota Kotas

2021

nominowani[12]:

laureatka[13]:

  • Elżbieta Łapczyńska

2022

nominowani[14]:

laureatka:

  • Paulina Siegień

Kapituła Nagrody

2015-2021

prof. Michał Paweł Markowski (przewodniczący), Urszula Chwalba, prof. Inga Iwasiów, dr Grzegorz Jankowicz, prof. Krzysztof Koehler, dr Zofia Król, Michał Nogaś oraz dr Joanna Szulborska-Łukaszewicz (sekretarzyni)

2022

prof. Michał Paweł Markowski (przewodniczący), Urszula Chwalba, Julia Fiedorczuk, dr Grzegorz Jankowicz, Monika Ochędowska, Olga Stanisławska, dr Joanna Szulborska-Łukaszewicz (sekretarzyni) oraz dr hab. Błażej Warkocki

Historia festiwalu

W ciągu całego festiwalowego tygodnia mają miejsce spotkania literackie, wykłady, projekcje filmów, wystawy, warsztaty i spotkania dla dzieci. Od 2015 roku jego zwieńczeniem jest uroczysta gala, w czasie której przyznawana jest Nagroda Conrada za najlepszy debiut literacki[15].

2009

Pierwsza edycja festiwalu trwała od 3 do 7 listopada 2009 roku. Jego gośćmi byli m.in.: Atiq Rahimi, Roberto Calasso, Per Olov Enquist, Pascal Quignard, Jordi Savall, Marek Bieńczyk, Stefan Chwin i Przemysław Czapliński. W trakcie tej edycji głównymi kręgami tematycznymi poruszanymi w trakcie festiwalu były: pasja pisania; historie prywatne i zbiorowe; zmysły i literatura; fakty, fikcje, fabuły; Europa między kulturami; prawodawcy i tłumacze oraz los książki w społeczeństwie ponowoczesnym[16].

2010

Druga edycja odbyła się pod hasłem „Inne światy, inne języki” i trwała od 20 października do 10 listopada 2010 roku. Funkcję dyrektora artystycznego festiwalu pełnił Michał Paweł Markowski. Podczas festiwalu można było spotkać takich artystów, jak: Jurij Andruchowycz, Jean Hatzfeld, Claude Lanzmann, Sven Lindqvist, Herta Müller, Amos Oz, Serhij Żadan oraz wielu pisarzy i artystów z Polski[17].

2011

Trzecia edycja festiwalu odbyła się między 2 a 6 listopada 2011 roku pod hasłem „W poszukiwaniu utraconych światów”. W festiwalu, wbrew zapowiedziom, nie wziął udziału Michel Houellebecq. Do Krakowa przybyli natomiast: Roberto Calasso, Alberto Manguel, Dawid Grossman, Eva Hoffman, Ceruja Szalew, Anders Bodegård, Andrej Chadanowicz, Uładzimir Niaklajeu. Z polskich pisarzy pojawili się Maciej Zaremba Bielawski, Marek Bieńczyk, Justyna Bargielska, Jacek Dehnel, Janusz Głowacki, Manuela Gretkowska i Andrzej Stasiuk. Honorowy patronat nad festiwalem objął prezydent RP Bronisław Komorowski[18].

2012

Czwarta edycja festiwalu miała miejsce od 22 do 28 października 2012 roku i odbyła się pod hasłem: „Pomyśl: literatura!”. W Krakowie tym razem pojawili się m.in.: Zygmunt Bauman, Orhan Pamuk, Jeanette Winterson, Krzysztof Wodiczko, Peter Eszterhazy, Robert D. Kaplan, Dubravka Ugrešić, a także polscy pisarze, tacy jak: Marek Bieńczyk, Eustachy Rylski, Krzysztof Varga, Andrzej Stasiuk, Dorota Masłowska, Wojciech Jagielski, Magdalena Tulli, Michał Witkowski[19].

2013

Piąta edycja festiwalu trwała od 20 do 26 października 2013 roku. Głównym motywem festiwalu była medialność literatury oraz jej doskonałość jako nośnika treści. Gośćmi Conrad Festival byli m.in.: Peter Sloterdijk, W.J.T. Mitchell, Bracia Quay, Cees Noteboom, Kiran Desai, Anne Applebaum, Marci Shore, Claudio Magris[20].

2014

Szósta edycja Conrad Festival odbyła się w dniach 20–26 października 2014 roku pod hasłem „Wspólne światy”. Festiwal gościł pisarzy, filozofów, reżyserów i artystów wizualnych. Osobistości festiwalu: Jaume Cabré, Boris Akunin, Paul Auster, John Banville, Ádám Bodor, Etgar Keret[21].

2015

Spotkanie ze Swiatłaną Aleksijewicz

Siódma edycja Festiwalu odbyła się w dniach 19–25 października 2015 roku pod hasłem: „Pisanie i codzienność”. Pierwszą laureatką Nagrody Conrada dla początkujących pisarzy została Liliana Hermetz za swoją debiutancką powieść Alicyjka. Gośćmi Festiwalu Conrada w 2015 roku byli m.in.: Swiatłana Aleksijewicz, Jonathan Franzen, Hanna Krall, Olga Tokarczuk, Tomas Venclova, Bernadeta Prandzioch, David Foenkinos oraz Kamel Daoud[22].

2016

Conrad 2016 fotoWojciechWandzel dla KBF.jpg

Ósma edycja festiwalu pod hasłem: „Intensywność” odbyła się w dniach 24–30 października 2016 roku. Laureatką Nagrody Conrada dla młodych pisarzy została Żanna Słoniowska za powieść Dom z witrażem. W trakcie festiwalu Kraków odwiedzili pisarze zagraniczni, m.in.: Eleanor Catton, Michael Cunningham, Richard Flanagan i Michel Faber oraz polscy, m.in.: Przemysław Czapliński, Filip Springer, Andrzej Stasiuk, Ziemowit Szczerek i Szczepan Twardoch, a także artyści: Géza Röhrig, Jan Peszek i Maria Peszek[23].

2017

Dziewiąta edycja Festiwalu Conrada odbyła się pod hasłem „Niepokój” i trwała od 23 do 29 października 2017 roku. Trzecią laureatką Nagrody Conrada została Anna Cieplak za powieść Ma być czysto. Wśród polskich gości tej edycji znaleźli się m.in.: Jacek Dukaj, Izabela Filipiak, Michał Witkowski, Dorota Masłowska, Mariusz Szczygieł i Olga Tokarczuk, wśród zagranicznych natomiast m.in.: Dan Brown, Siri Hustvedt, Agneta Pleijel, Éric-Emmanuel Schmitt, Mahmoud Hosseini Zad, Serge Bloch, Martin Widmark czy Monem Mahjoub[24].

2018

Dziesiąta edycja festiwalu odbyła się w dniach 22–28 października 2018 pod hasłem „Pop”. Laureatką Nagrody Conrada została Weronika Gogola za powieść Po trochu. Gościem honorowym została pisarka Arundhati Roy. Gośćmi zagranicznymi byli także m.in.: Martín Caparrós, Yanick Lahens, Kristina Sabaliauskaitė, Michal Ajvaz, Mladen Dolar, Amanda Michalopoulou, Lena Kitsopoulou, Pavol Rankov, Thomas Reinertsen Berg i Elisabeth Åsbrink. Wśród polskich gości znaleźli się m.in.: Olga Tokarczuk, Marcin Wicha, Ilona Witkowska, Bohdan Zadura, Sylwia Chutnik, Wojciech Jagielski, Olga Drenda, Anna Cieplak czy Jaś Kapela[25].

2019

Jedenastą edycję festiwalu zorganizowano pod hasłem „Rzeczywistości” w dniach 21–27 października 2019[26]. Tym razem Nagrodę Conrada odebrała Olga Hund za Psy ras drobnych[27]. Wśród gości festiwalu znaleźli się m.in.: Chimamanda Ngozi Adichie, Benjamin Balint, Dmitrij Bykow, Radka Denemarková, Bill Gaston, Veronika Janatkova, Rasa Janciauskaite czy polscy autorzy: Magdalena Barbaruk, Marek Bieńczyk, Sylwia Chutnik, Sonia Draga, Jacek Dukaj, Anna Dziewit-Meller, Magdalena Heydel, Inga Iwasiów, Ryszard Krynicki, Leszek Libera, Zyta Rudzka, Michał Rusinek, Kazimiera Szczuka, Mariusz Szczygieł, Olga Tokarczuk oraz Jakub Żulczyk[28].

2020

Dwunasta edycja festiwalu odbyła się pod hasłem „Widzialne i niewidzialne”. Ze względu na pandemię COVID-19 w Polsce, spotkania literackie odbyły się online[29]. Laureatką Nagrody Conrada została Dorota Kotas za powieść Pustostany[30]. Wśród zagranicznych gości festiwalu byli m.in.: Sigrid Nunez, Etgar Keret, Bianca Bellová, Chantal Mouffe, Roy Jacobsen, Kevin Barry, Adeline Dieudonné, Wiktor Jerofiejew, Elif Şafak i Karl-Markus Gauß. Polskimi gośćmi byli m.in.: Zyta Rudzka, Marek Bieńczyk, Mikołaj Łoziński, Magdalena Tulli, Joanna Rudniańska, Małgorzata Rejmer i Agnieszka Pajączkowska[29].

2021

Trzynasta edycja odbyła się pod hasłem „Natura przyszłości” w dniach 18-24 października 2021. Laureatką Nagrody Conrada została Elżbieta Łapczyńska za książkę Bestiariusz nowohucki wydaną przez Biuro Literackie[31]. Wśród gości festiwalu znaleźli się m.in.: Anna Cieplak, Artur Domosławski, Agnieszka Gajewska, Agnieszka Graff, Petra Hůlová, Adam Kaczanowski, Hervé Le Tellier, Aoko Matsuda, Arundhati Roy, Rebecca Solnit, Małgorzata Szejnert, Izabela Wagner[32].

Zobacz też

Przypisy

  1. Idea, Conrad Festival [dostęp 2017-12-04] (pol.).
  2. Rada programowa, Conrad Festival [dostęp 2017-12-04] (pol.).
  3. Nagroda Conrada, Conrad Festival [dostęp 2022-10-03] (pol.).
  4. Nagroda Conrada 2015, Conrad Festival [dostęp 2022-10-03] (pol.).
  5. Nagroda Conrada 2016, Conrad Festival [dostęp 2022-10-03] (pol.).
  6. Nagroda Conrada 2017, Conrad Festival [dostęp 2022-10-03] (pol.).
  7. Nagroda Conrada – nominacje 2018, www.tygodnikpowszechny.pl, 9 października 2018 [dostęp 2022-10-03] (pol.).
  8. Weronika Gogola laureatką Nagrody Conrada!, Conrad Festival, 29 października 2018 [dostęp 2022-10-03] (pol.).
  9. Nagroda Conrada – nominacje 2019, www.tygodnikpowszechny.pl, 7 października 2019 [dostęp 2022-10-03] (pol.).
  10. Olga Hund laureatką Nagrody Conrada!, Conrad Festival, 28 października 2019 [dostęp 2022-10-03] (pol.).
  11. Dorota Kotas laureatką Nagrody Conrada!, Conrad Festival, 25 października 2020 [dostęp 2022-10-03] (pol.).
  12. Katarzyna Stachura, Nagroda Conrada 2021 - nominacje. 5 najlepszych debiutów 2020, Co Przeczytać, 5 października 2021 [dostęp 2022-10-03] (pol.).
  13. Elżbieta Łapczyńska laureatką Nagrody Conrada!, Conrad Festival, 24 października 2021 [dostęp 2022-10-03] (pol.).
  14. Nagroda Conrada 2022, Conrad Festival [dostęp 2022-10-03] (pol.).
  15. INSTRUKCJA OBSŁUGI FESTIWALU, Conrad Festival [dostęp 2017-12-04] (pol.).
  16. Conrad Festival 2009 – Archiwum – Conrad Festival, Conrad Festival [dostęp 2017-12-04] (pol.).
  17. Conrad Festival 2010 – Archiwum – Conrad Festival, Conrad Festival [dostęp 2017-12-04] (pol.).
  18. Conrad Festival 2011 – Archiwum – Conrad Festival, Conrad Festival [dostęp 2017-12-04] (pol.).
  19. Conrad Festival 2012 – Archiwum – Conrad Festival, Conrad Festival [dostęp 2017-12-04] (pol.).
  20. Conrad Festival 2013 – Archiwum – Conrad Festival, Conrad Festival [dostęp 2017-12-04] (pol.).
  21. Conrad Festival 2014 – Archiwum – Conrad Festival, Conrad Festival [dostęp 2017-12-04] (pol.).
  22. Conrad Festival 2015 – Archiwum – Conrad Festival, Conrad Festival [dostęp 2017-12-04] (pol.).
  23. Conrad Festiwal 2016 – Archiwum – Conrad Festival, Conrad Festival [dostęp 2017-12-04] (pol.).
  24. Program festiwalu – Conrad Festival, Conrad Festival [dostęp 2017-12-04] (pol.).
  25. Literatura może być najważniejsza. Podsumowanie Festiwalu Conrada 2018, Conrad Festival, 30 października 2018 [dostęp 2019-03-13] (pol.).
  26. Program festiwalu, Conrad Festival [dostęp 2020-01-30] (pol.).
  27. Nagroda Conrada 2019 przyznana!, Conrad Festival, 27 października 2019 [dostęp 2020-01-31] (pol.).
  28. Goście Conrad Festival, Conrad Festival [dostęp 2020-01-31] (pol.).
  29. a b Widzialne i niewidzialne – ogłaszamy program główny 12. Festiwalu Conrada!, Conrad Festival, 17 czerwca 2020 [dostęp 2020-10-26] (pol.).
  30. Dorota Kotas laureatką Nagrody Conrada, instytutksiazki.pl, 26 października 2020 [dostęp 2020-10-26] (pol.).
  31. Elżbieta Łapczyńska laureatką Nagrody Conrada!, Conrad Festival, 24 października 2021 [dostęp 2021-10-25] (pol.).
  32. Goście Conrad Festival, Conrad Festival [dostęp 2021-10-25] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie