Międzyrzecze Dolne

Artykuł

49°51′16″N 18°56′37″E

- błąd

39 m

WD

49°51'43.93"N, 18°57'20.93"E, 49°51'17.17"N, 18°57'13.61"E

- błąd

0 m

Odległość

1298 m

Międzyrzecze Dolne
wieś
Ilustracja
OSP Międzyrzecze Dolne
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

bielski

Gmina

Jasienica

Liczba ludności (2009)

1061

Strefa numeracyjna

33

Kod pocztowy

43-392[1]

Tablice rejestracyjne

SBI

SIMC

0055018

Położenie na mapie gminy Jasienica
Mapa konturowa gminy Jasienica, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Międzyrzecze Dolne”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Międzyrzecze Dolne”
Położenie na mapie powiatu bielskiego
Mapa konturowa powiatu bielskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Międzyrzecze Dolne”
Ziemia49°51′16″N 18°56′37″E/49,854444 18,943611
Nieoficjalny herb wsi Międzyrzecze Dolne

Międzyrzecze Dolne (cz. Dolní Meziříčí, niem. Nieder Kurzwald) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie bielskim, w gminie Jasienica, na Śląsku Cieszyńskim. Powierzchnia sołectwa wynosi 780 ha, a liczba ludności 1061[2], co daje gęstość zaludnienia równą 136 os./km². W granicach sołectwa położone są również Franciszkowice (niem. Franzfeld).

Części wsi

Integralne części wsi Międzyrzecze Dolne[3][4]
SIMCNazwaRodzaj
0055024Franciszkowiceczęść wsi

Historia

Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana została w łacińskim dokumencie Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego), spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna ok. 1305 w szeregu wsi zobowiązanych do płacenia dziesięciny biskupstwu we Wrocławiu, w postaci item in Mesisrozha debent esse XL mansi solubiles[5][6][7]. Zapis ten oznaczał, że wieś zobowiązana została do płacenia dziesięciny z 40 łanów większych. Jej powstanie wiąże się z przeprowadzaną pod koniec XIII wieku na terytorium późniejszego Górnego Śląska wielką akcją osadniczą (tzw. łanowo-czynszową). Nazwa wywodzi się od polskiej nazwy międzyrzecze oznaczającej obszar położony pomiędzy dwiema rzekami, a więc najstarsi jej mieszkańcy byli etnicznie polscy (słowiańscy). Wieś politycznie znajdowała się wówczas w granicach utworzonego w 1290 piastowskiego (polskiego) księstwa cieszyńskiego, będącego od 1327 lennem Królestwa Czech, a od 1526 roku w wyniku objęcia tronu czeskiego przez Habsburgów wraz z regionem aż do 1918 roku w monarchii Habsburgów (potocznie Austrii).

W drugiej ćwierci XV wieku w Międzyrzeczu osiadła ludność niemiecka zakładając osadę Konradiswalde (las Konrada), z czasem przezwaną Kurzwaldem i Międzyrzeczem Górnym[8].

Założona na przełomie XIV i XV wieku parafia św. Marcina Biskupa i Wyznawcy w połowie XV wieku liczyła stosunkowo dużo parafian w porównaniu do innych parafii księstwa cieszyńskiego, tj. 285[9]. Do schyłku średniowiecza wieś pozostawała własnością szlachecką[10]. W 1572 zarówno Międzyrzecze Dolne jak i Górne weszły w skład powstałego wówczas bielskiego państwa stanowego.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wydany na przełomie XIX i XX wieku notuje nazwę miasta pod polską nazwą Międzyrzecze oraz niemiecką Kurzwald[11].

Według austriackiego spisu ludności z 1900 w 120 budynkach w Międzyrzeczu Dolnym (wraz z przysiółkiem Franciszkowice) na obszarze 779 hektarów mieszkało 938 osób, co dawało gęstość zaludnienia równą 120,4 os./km². z tego 606 (64,6%) mieszkańców było katolikami, 327 (34,9%) ewangelikami a 5 wyznawcami judaizmu, 925 (98,6%) było polsko- a 13 (1,4%) niemieckojęzycznymi[12]. Do 1910 roku liczba mieszkańców wzrosła do 908 osób, w tym osób polskojęzycznych do 846 (93,2%), zaś niemieckojęzycznych wzrosła do 62 (6,8%)[13].

Po zakończeniu I wojny światowej tereny, na których leży miejscowość - Śląsk Cieszyński stał się punktem sporu pomiędzy Polską i Czechosłowacją. W 1918 roku na bazie Straży Obywatelskiej miejscowi Polacy utworzyli lokalny oddział Milicji Polskiej Śląska Cieszyńskiego, który podlegał organizacyjnie 11 kompanii w Bielsku[14].

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bielskim.

Komunikacja

Do wsi Międzyrzecze Dolne kursuje autobus podmiejski linii nr 52 MZK Bielsko-Biała.

Zobacz też


Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 778 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. Gmina Jasienica: Sołectwo Międzyrzecze Dolne. [w:] jasienica.pl [on-line]. [dostęp 2010-12-01].
  3. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. GUS. Rejestr TERYT
  5. Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 296. ISBN 978-83-926929-3-5.
  6. Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (online). [w:] www.dokumentyslaska.pl [on-line]. [dostęp 2013-07-22].
  7. H. Markgraf, J. W. Schulte: Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis. Breslau: Josef Max & Comp., 1889.
  8. Obrazki z dziejów gminy Jasienica. Jerzy Polak. Cieszyn: Muzeum Śląska Cieszyńskiego, 201, s. 8. ISBN 978-83-922005-6-7.
  9. I. Panic, 2010, s. 321
  10. j.w., s. 331
  11. Międzyrzecze w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego Tom VI, str.386
  12. Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien. Wien: 1906. (niem.).
  13. Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.).
  14. Jerzy Szczurek 1933 ↓, s. 32-37.

Bibliografia

  • Jerzy Szczurek: Z wielkich dni Śląska Cieszyńskiego. O milicjach ludowych w latach 1918-1920. Cieszyn: Nakładem Grupy Związku Powstańców Śląskich w Cieszynie, 1933.

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
POL Międzyrzecze Dolne COA.png
Herb Międzyrzecza Dolnego
POL Międzyrzecze Dolne OSP.JPG
Autor: D T G, Licencja: CC BY-SA 3.0
OSP Międzyrzecze Dolne
Bielsko County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Loation map of Bielsko County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 49.97 N
  • S: 49.64 N
  • W: 18.80 E
  • E: 19.34 E