Międzyrzecze Górne

Artykuł

49°50′20″N 18°56′25″E

- błąd

39 m

WD

49°50'30"N, 18°56'24"E, 49°50'38.58"N, 18°56'29.65"E

- błąd

39 m

Odległość

327 m

Międzyrzecze Górne
wieś
Ilustracja
Międzyrzecze Górne widziane z północy
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

bielski

Gmina

Jasienica

Liczba ludności (2009)

2279

Strefa numeracyjna

33

Kod pocztowy

43-392[1]

Tablice rejestracyjne

SBI

SIMC

0055030

Położenie na mapie gminy Jasienica
Mapa konturowa gminy Jasienica, w centrum znajduje się punkt z opisem „Międzyrzecze Górne”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Międzyrzecze Górne”
Położenie na mapie powiatu bielskiego
Mapa konturowa powiatu bielskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Międzyrzecze Górne”
Ziemia49°50′20″N 18°56′25″E/49,838889 18,940278
Strona internetowa
Nieoficjalny herb wsi Międzyrzecze Górne

Międzyrzecze Górne (cz. Horní Meziříčí, niem. Ober Kurzwald) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie bielskim, w gminie Jasienica, na Śląsku Cieszyńskim. Powierzchnia sołectwa wynosi 1251,3 ha, a liczba ludności 2279[2], co daje gęstość zaludnienia równą 182,1 os./km².

Położenie

Wieś położona jest na Pogórzu Śląskim, pomiędzy rzekami Jasienicą na zachodzie a Wapienicą na wschodzie (stąd nazwa Międzyrzecze). Od strony północnej sąsiaduje z Międzyrzeczem Dolnym, od wschodu i południowego wschodu z Bielskiem-Białą (Wapienicą), od południowego zachodu z Jasienicą, a od zachodu z Rudzicą.

Historia

Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana została w łacińskim dokumencie Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego), spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna ok. 1305 w szeregu wsi zobowiązanych do płacenia dziesięciny biskupstwu we Wrocławiu, w postaci item in Mesisrozha debent esse XL mansi solubiles[3][4][5]. Zapis ten oznaczał, że wieś zobowiązana została do płacenia dziesięciny z 40 łanów większych. Jej powstanie wiąże się z przeprowadzaną pod koniec XIII wieku na terytorium późniejszego Górnego Śląska wielką akcją osadniczą (tzw. łanowo-czynszową). Wieś politycznie znajdowała się wówczas w granicach utworzonego w 1290 piastowskiego (polskiego) Księstwa Cieszyńskiego, będącego od 1327 lennem Królestwa Czech, a od 1526 roku w wyniku objęcia tronu czeskiego przez Habsburgów wraz z regionem aż do 1918 roku w monarchii Habsburgów (potocznie Austrii).

Założona na przełomie XIV i XV wieku parafia św. Marcina Biskupa i Wyznawcy w połowie XV wieku liczyła stosunkowo dużo parafian w porównaniu do innych parafii księstwa cieszyńskiego, tj. 285[6]. Do schyłku średniowiecza wieś pozostawała własnością szlachecką[7]. W drugiej ćwierci XV wieku w Międzyrzeczu osiadła ludność niemiecka zakładając osadę Konradiswalde (las Konrada), z czasem przezwana Kurzwaldem i Międzyrzeczem Górnym[8]. W 1572 zarówno Międzyrzecze Dolne jak i Górne weszły w skład powstałego wówczas stanowego państwa bielskiego.

Według austriackiego spisu ludności z 1900 w 210 budynkach w Międzyrzeczu Górnym na obszarze 1454 hektarów mieszkało 1561 osób, co dawało gęstość zaludnienia równą 107,36 os./km². z tego 436 (27,9%) mieszkańców było katolikami, 1095 (70,2%) ewangelikami a 30 (1,9%) wyznawcami judaizmu, 974 (62,4%) było niemiecko-, 581 (37,2%) polsko-, a 6 (0,4%) czeskojęzycznymi[9]. Do 1910 roku liczba mieszkańców wzrosła do 1642 osób, [10].

Po zakończeniu I wojny światowej tereny, na których leży miejscowość - Śląsk Cieszyński stał się punktem sporu pomiędzy Polską i Czechosłowacją. W 1918 roku na bazie Straży Obywatelskiej miejscowi Polacy utworzyli lokalny oddział Milicji Polskiej Śląska Cieszyńskiego, który podlegał organizacyjnie 11 kompanii w Bielsku[11].

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bielskim.

Zabytki

Na terenie Międzyrzecza Górnego znajduje się sześć obiektów wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego[12]: 4 budynki mieszkalne, budynek kościoła ewangelicko augsburskiego, oraz teren po drewnianym kościele parafialnym pw. św. Marcina z 1522 roku, który spłonął w styczniu 1993 roku.

Religia

Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły:

Komunikacja

Przez miejscowość przebiegała linia podmiejska nr 52 przewoźnika MZK Bielsko-Biała (Bielsko os. Sarni Stok - Międzyrzecze Dolne). Od 1 kwietnia 2021[13] głównym przewoźnikiem jest Komunikacja Beskidzka - linia 127.

Zobacz też

Międzyrzecze, Międzyrzecze Dolne

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 788 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. Gmina Jasienica: Sołectwo Międzyrzecze Górne. [w:] jasienica.pl [on-line]. [dostęp 2010-12-01].
  3. Idzi Panic: Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 296. ISBN 978-83-926929-3-5.
  4. Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (online). [w:] www.dokumentyslaska.pl [on-line]. [dostęp 2013-07-22].
  5. H. Markgraf, J. W. Schulte: Codex Diplomaticus Silesiae T. 14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis. Breslau: Josef Max & Comp., 1889.
  6. I. Panic, 2010, s. 321.
  7. j.w., s. 331.
  8. Obrazki z dziejów gminy Jasienica. Jerzy Polak. Cieszyn: Muzeum Śląska Cieszyńskiego, 201, s. 8. ISBN 978-83-922005-6-7.
  9. Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien. Wien: 1906. (niem.).
  10. Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.).
  11. Jerzy Szczurek 1933 ↓, s. 32-37.
  12. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022.
  13. Nowe linie komunikacyjne od dnia 1 kwietnia 2021 roku – Komunikacja Beskidzka S.A. [dostęp 2021-06-21] (pol.).

Bibliografia

  • Jerzy Szczurek: Z wielkich dni Śląska Cieszyńskiego. O milicjach ludowych w latach 1918-1920. Cieszyn: Nakładem Grupy Związku Powstańców Śląskich w Cieszynie, 1933.
  • Historia Międzyrzecza

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Bielsko County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Loation map of Bielsko County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 49.97 N
  • S: 49.64 N
  • W: 18.80 E
  • E: 19.34 E
Miedzyrzecze gorne1.jpg
Autor: Mat86, Licencja: CC BY 3.0
Widok na Międzyrzecze Górne
POL Międzyrzecze Górne COA.png
Herb Międzyrzecza Górnego