Miłkowice (stacja kolejowa)

Miłkowice
Obiekt zabytkowy nr rej. A/3121/809/L z 28 grudnia 1987
Ilustracja
Perony 3 i 4 oraz budynek dworca
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Miłkowice

Data otwarcia

1845

Poprzednie nazwy

Arnsdorf (b. Liegnitz), Jaranów

Dane techniczne
Liczba peronów

4

Liczba krawędzi
peronowych

4

Kasy

N

Linie kolejowe
Położenie na mapie gminy Miłkowice
Mapa konturowa gminy Miłkowice, po lewej znajduje się punkt z opisem „Miłkowice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Miłkowice”
Położenie na mapie powiatu legnickiego
Mapa konturowa powiatu legnickiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Miłkowice”
51,255493°N 16,054111°E/51,255493 16,054111
Portal Transport szynowy

Miłkowice – węzłowa stacja kolejowa w Miłkowicach, w województwie dolnośląskim, w Polsce. Położona na linii nr 275 z Wrocławia do Gubina, stanowiąca jednocześnie początek linii nr 282 do Jasienia przez Węgliniec. Obie linie na odcinkach Wrocław - Miłkowice i Miłkowice - Węgliniec funkcjonują jako część europejskiej magistrali kolejowej E 30.

W roku 2017 stacja obsługiwała 300–499 pasażerów na dobę[1].

Dawniej istotna stacja rozrządowa w ruchu towarowym, nazywana w środowisku kolejarzy „bramą do Legnicy[2].

Ruch pociągów

Linia 275 między Wrocławiem a Miłkowicami oraz 282 między Miłkowicami a Węglińcem funkcjonują jako część magistrali kolejowej E 30 układu AGTC, przystosowanej do wysokiej przepustowości z prędkościami do 160 kilometrów na godzinę dla pociągów pasażerskich i do 120 km/h dla pociągów towarowych[3].

Od grudnia 2017 ruch pociągów na stacji w Miłkowicach jest sterowany zdalnie z lokalnego centrum sterowania PKP PLK w Bolesławcu[4][5].

Historia

Przed II wojną światową

Stacja w Miłkowicach powstała w ramach budowy w latach 1844–1847 magistrali kolejowej WrocławBerlin, należącej do Kolei Dolnośląsko–Marchijskiej[6]. Uruchomienie odcinka linii kolejowej z Legnicy do Bolesławca nastąpiło 1 października 1845 roku[6].

Po przejęciu przez państwo pruskie Kolei Dolnośląsko-Marchijskiej wybudowano nowy odcinek magistrali przez Bory Dolnośląskie, skracający odległość i czas przejazdu między Wrocławiem a Berlinem. Linię uruchomiono 15 maja 1875 roku. Z Miłkowic uczyniono stację węzłową[7]. Z tego okresu pochodzi budynek dworca kolejowego[8].

W ramach programu modernizacji na przełomie lat 20. i 30. XX w. stacji kolejowych Deutsche Reichsbahn stacja w Miłkowicach została zmodernizowana i rozbudowana[9]. W październiku 1925 roku do stacji włączono nowo wybudowaną kolejową towarową obwodnicę Legnicy[10]. Przed II wojną światową władze hitlerowskie rozbudowały węzeł kolejowy w celach militarnych[11]. Powstało osiedle pracowników kolei[11]. W Miłkowicach powstała druga co do wielkości w prowincji śląskiej towarowa stacja rozrządowa, a na kolei znalazło pracę wielu mieszkańców miejscowości[12]. W drugiej połowie lat 30. XX wieku wzniesiono lokomotywownię przeznaczoną na elektrowozownię, ale planowana elektryfikacja magistrali berlińskiej nie doszła wówczas do skutku[2].

Po II wojnie światowej

Budynek dworca

Po II wojnie światowej Miłkowice włączono jako część tzw. Ziem Odzyskanych w granice Polski. Stację Miłkowice przejęły Polskie Koleje Państwowe.

W czasach PRL na stacji funkcjonowała lokomotywownia obsługująca w szczytowym okresie 72 parowozy[13]. Działały również: wagonownia, warsztaty i biura administracji kolejowej[14]. Koleje zatrudniały ok. 2000 osób, tj. 80% mieszkańców gminy Miłkowice, determinując charakter miejscowości jako osiedla zakładowego[14]. Na stację przyjeżdżało do 240 pociągów na dobę. Do rozrządzania wagonów wykorzystywano 25 spośród 40 istniejących torów[14][13].

Elektryfikacji ciągu Wrocław - Węgliniec dokonano w latach osiemdziesiątych XX wieku. 28 grudnia 1984 do stacji dotarł oficjalnie pierwszy pociąg elektryczny z Wrocławia, obsługiwany jednostką EN57[15]. Sieć trakcyjną na odcinku Miłkowice - Węgliniec uruchomiono 23 grudnia 1985 roku. Podczas prac nad elektryfikacją na okolicznych szlakach wymieniono dotychczasową sygnalizację kształtową na semafory świetlne[9].

W 1988 roku miłkowicka stacja zajęła I miejsce we współzawodnictwie stacji rozrządowych na terenie Dolnośląskiej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych[14].

Po roku 2000

Peron 2

Podczas restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego PKP w 2000 roku, władze przedsiębiorstwa zdecydowały o ograniczeniu zatrudnienia. Załogę w miłkowickich jednostkach kolei zredukowano o 90% do poziomu 200 osób, wywołując niespotykany wcześniej wzrost bezrobocia w gminie[16].

Dworzec kolejowy poza spełnianiem funkcji związanych z kolejową mieścił przejściowo: bar, posterunek policji, aptekę. Na I piętrze znajdowały się mieszkania pracownicze[8]. Budynek zamknięto w 2003 roku[2]. Właściciel (PKP SA) bezskutecznie usiłował sprzedać gmach w 2013 roku[17].

Zaliczenie fragmentów linii biegnących przez Miłkowice do magistrali E 30 objętej Umową AGTC zobowiązała Polskę do modernizacji korytarza[18]. Prace w ramach modernizacji linii między Legnicą a Węglińcem rozpoczęto w listopadzie 2004 roku[3]. Układ torowy stacji został przebudowany i zredukowany (m.in. rozebrano torowiska stacji rozrządowej), nieużywane obiekty, w tym lokomotywownia - rozebrane. Wyremontowano perony nr 1 i 2, obsługujące pociągi pasażerskie od strony Węglińca i Wrocławia. Sterowanie zmodernizowaną stacją odbywa się w całości na odległość, z Bolesławca. Roboty ukończono w styczniu 2006 roku[18].

Od ok. 2010 roku dawną wagonownię dzierżawiły Koleje Dolnośląskie, lokując w niej bazę serwisową. W 2018 roku z przyczyn ekonomicznych baza KD została przeniesiona do nowo zbudowanego obiektu w Legnicy[19].

Społeczność

Staraniem miejscowego stowarzyszenia „Kolejarz”, skupiającego m.in. emerytów dawnego przedsiębiorstwa PKP, Miłkowice oficjalnie stanowią od stycznia 2017 roku wioskę tematyczną pn. „Miłkowice – Wioska Kolejarzy”[20].

Przypisy

  1. Największe i najmniejsze stacje w Polsce. W: utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
  2. a b c Miłkowice. W: Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. 2016-09-06. [dostęp 2019-09-18].
  3. a b PRZEM: Tory do remontu (pol.). W: Słowo Polskie Gazeta Wrocławska [on-line]. Polskapresse, 2004-11-12. [dostęp 2019-09-18].
  4. PKP Polskie Linie Kolejowe SA: Lokalne Centrum Sterowania w Bolesławcu, dostęp: 2014-10-15
  5. Istotne.pl: Powstało nowe centrum sterowania ruchem kolejowym, dostęp: 2014-10-15
  6. a b Kolej Dolnośląsko-Marchijska. W: Michał Jerczyński, Stanisław Koziarski: 150 lat kolei na Śląsku. Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1992, s. 27-30.
  7. Jarosław Garbacz: Ekspres z Breslau do Berlina (pol.). W: gazetawroclawska.pl [on-line]. dolnośląskiepresse, 2010-10-22. [dostęp 2019-09-18].
  8. a b Filip Marczyński, Andrzej Andrzejewski, Bartosz Szarafin, Piotr Słowiński, Piotr Kaszuwara: TOP5 dolnośląskich dworców - wygrywają Miłkowice (pol.). W: radiowroclaw.pl [on-line]. Polskie Radio Wrocław, 2017-08-25. [dostęp 2019-09-18].
  9. a b Rozwój techniki kolejowej na linii Berlin-Wrocław. W: Michał Jerczyński: Wrocławskie dworce kolejowe. Praca zbiorowa pod red. Marii Zwierz. Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2006, s. 53-54.
  10. Linia kolejowa nr 296 Wielkie Piekary - Miłkowice (obwodnica towarowa Legnicy). W: dolnośląskie-org.pl [on-line]. [dostęp 2019-09-18].
  11. a b Tomasz Woźniak: Miłkowice: Fortuny tracone na hazard (pol.). W: Gazeta Wrocławska [on-line]. Polskapresse, 2009-10-22. [dostęp 2019-09-18].
  12. Dariusz Knitter: Arnsdorf - Miłkowice w książce Sigismunda Zedlitz (pol.). W: niederschlesien.org.pl [on-line]. [dostęp 2019-09-18].
  13. a b Andrzej Andrzejewski: Mają przyciągnąć turystów. Mieszkańcy Miłkowic stawiają na drezyny. (pol.). Polskie Radio Wrocław, 2017-07-30. [dostęp 2019-09-18].
  14. a b c d Zygmunt Sobolewski: Kolej na bieg w Miłkowicach (pol.). W: Wolna Droga. Pismo Sekcji Krajowej Kolejarzy NSZZ „Solidarność” [on-line]. SOLKOL sp. z o.o., 2015-07-10. [dostęp 2019-09-18].
  15. kz. Elektrycznym z Wrocławia do Legnicy. „Gazeta Robotnicza”, s. 6, 1984-12-29. 
  16. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Miłkowice. Miłkowice: Agencja Rozwoju Regionalnego „Arleg” Legnica, październik 2004, s. 18.
  17. Zygmunt Sobolewski: Dworzec na własność (pol.). W: Wolna Droga. Pismo Sekcji Krajowej Kolejarzy NSZZ „Solidarność” [on-line]. SOLKOL sp. z o.o., 2013-06-21. [dostęp 2019-09-18].
  18. a b Zygmunt Sobolewski: Modernizacja korytarza E 30 (pol.). W: Wolna Droga. Pismo Sekcji Krajowej Kolejarzy NSZZ „Solidarność” [on-line]. SOLKOL sp. z o.o., 2006-09-01. [dostęp 2019-09-18].
  19. AB: Dzięki nowemu zapleczu KD zaoszczędzą 22 mln zł (pol.). W: Kurier Kolejowy [on-line]. KOW, 2017-12-11. [dostęp 2019-09-18].
  20. Zygmunt Sobolewski: Miłkowice wciąż są „kolejarską wioską” - powiedział „Wolnej Drodze” Zygmunt Zynek - Prezes Stowarzyszenia „Kolejarz” (pol.). W: Wolna Droga. Pismo Sekcji Krajowej Kolejarzy NSZZ „Solidarność” [on-line]. SOLKOL sp. z o.o., 2017-08-11. [dostęp 2019-09-18].

Linki zewnętrzne

Miłkowice
Linia 275 Wrocław MuchobórGubinek (74,572 km)
BSicon KBHFl.svgBSicon STRq.svgBSicon STRq.svg
Jezierzany
odległość: 4,361 km
BSicon BHFq.svg
odległość: 7,199 km
Linia 282 Miłkowice – Jasień (0,000 km)
BSicon KBHFl.svg
odległość: 8,991 km
Linia 296 Wielkie Piekary – Miłkowice (12,684 km)
BSicon KBHFl.svgBSicon STRq.svgBSicon STRq.svg
Jezierzany
odległość: 3,916 km
BSicon KBHFr.svg

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
BSicon STRq.svg
Straight line aqross (according to naming convention, name + modifier)
BSicon KBHFl.svg
head station, track to the left
BSicon KBHFr.svg
head station, track to the right
Miłkowice, stacja kolejowa (2).jpg
Autor: Adam Biegaj, Licencja: CC BY-SA 4.0
Peron 2 stacji kolejowej w Miłkowicach
BSicon BHFq.svg
station at track aqross
Miłkowice, stacja kolejowa (1).jpg
Autor: Adam Biegaj, Licencja: CC BY-SA 4.0
Perony 3 i 4 oraz budynek dworca na stacji kolejowej Miłkowice
Miłkowice, stacja kolejowa - budynek 02.jpg
Autor: Adam Biegaj, Licencja: CC BY-SA 4.0
Budynek dworca na stacji kolejowej Miłkowice