Miastków Kościelny

Artykuł51°52′58″N 21°49′31″E
- błąd38 m
WD51°54'N, 21°50'E, 51°57'N, 21°50'E
- błąd2301 m
Odległość2106 m
Miastków Kościelny
wieś
Ilustracja
Państwo Polska
Województwo mazowieckie
Powiatgarwoliński
GminaMiastków Kościelny
Liczba ludności (2011)709[1][2]
Strefa numeracyjna25
Kod pocztowy08-420[3]
Tablice rejestracyjneWG
SIMC0680934[4]
Położenie na mapie gminy Miastków Kościelny
Mapa konturowa gminy Miastków Kościelny, w centrum znajduje się punkt z opisem „Miastków Kościelny”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Miastków Kościelny”
Położenie na mapie powiatu garwolińskiego
Mapa konturowa powiatu garwolińskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Miastków Kościelny”
Ziemia51°52′58″N 21°49′31″E/51,882778 21,825278

Miastków Kościelnywieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim, w gminie Miastków Kościelny[4][5]. Leży nad rzeką Wilgą.

Integralne części wsi Miastków Kościelny[4][5]
SIMCNazwaRodzaj
0680940Gąsewczęść wsi

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Miastków Kościelny, a także rzymskokatolickiej parafii Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny.

Historia

Po raz pierwszy wzmiankowana w 1417 r. jako wieś Myastkowa. W 1424 roku założona została tu parafia przez Andrzeja Łaskarza z Gosławic, biskupa poznańskiego. W 1470 r. z fundacji Stanisława Miastkowskiego (Prażmowskiego) wybudowano murowany kościół w stylu gotyku mazowieckiego, pod wezwaniem Nawiedzenia i Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny i Św. Leonarda. Istniał on do 1879 r., potem przebudowany, a w latach 1901–1903 powiększony i całkowicie przebudowany według projektu budowniczego Tadeusza Czerwińskiego.

Miastków uzyskał prawa miejskie chełmińskie w 1472 r., a ich potwierdzenie 4 listopada 1482 r. W charakterze miasta występował jeszcze w 1539 roku, kiedy to ponownie otrzymał potwierdzenie przywileju lokacyjnego, jednak już w spisach poborowych z 1576 r. oraz w lustracji z 1660 roku jest wymieniona jako wieś. Miejscowość została zniszczona podczas potopu szwedzkiego.

Miastków był w posiadaniu rodzin: Miastkowskich, Radzymińskich, Prażmowskich, Lasockich. W 1723 r. osada została odstąpiona Janowi Przebendowskiemu, podskarbiemu wielkiemu koronnemu, następnie w latach 1730–1755 – w posiadaniu Franciszka Bielińskiego, marszałka wielkiego koronnego. Od 1767 r. własność Radziwiłłów, od 1820 roku – Bnińskich, od 1845 r. Gąssowskich; a od 1901 r. – Potockich.

W 1825 r. wieś liczyła 163 mieszkańców. W 1827 roku Miastków Kościelny miał 19 domów i 163 mieszkańców a Miastków Stary 23 domy i 185 mieszkańców. W 1885 r. Miastków Kościelny liczył 21 domów i 291 mieszkańców. Była tu gorzelnia, młyn wodny, tartak, folusz i pokłady torfu. W 1921 r. wieś liczyła 217 mieszkańców, w 1961 r. – 568 mieszkańców.

Urodził się tu Bogusław Miedzińskipodpułkownik piechoty Wojska Polskiego, wicemarszałek Sejmu, senator V kadencji i Marszałek Senatu II RP

Etymologia

W 1417 r. jako zapisano Myastkowa. 1424 – Miastkow; a w 1440 – Myasthkowo. W 1482 roku nazwa została zapisana Myestkowo. W rejestrze poborowym z 1576 r. wzmiankowano Miastkowo Duże i Miastkowo Małe, oraz Wolę Miastkowską. W lustracji z 1660 roku wzmiankowany jest pod nazwą Miastkowo. J. Łukaszewicz podaje natomiast nazwę osady: Miastków Duży. Nazwa wykazywała w średniowieczu wahania językowe, obok postaci Miastków, występowały formy: Miastkowo, Miastkowa, Miestkowo. Nazwa pochodzi od wyrazu Miastko, który w średniowieczu oznaczał miasteczko. Wiąże się ona również z nazwiskiem rodziny Miastkowskich, którzy założyli tę osadę.

Zabytki

  • Kościół parafialny pod wezwaniem Nawiedzenia i Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny i Św. Leonarda, murowany z czerwonej cegły, wzniesiony w stylu gotyk mazowiecki w 1470 r. przebudowywany w 1879 r. i w latach 1901–1903.
  • W kościele znajdują się:
    • Płyta nagrobna Jana Prażmowskiego (zm. 1572 r.) z piaskowca, z zatartym kartuszem herbowym.
    • Epitafium Aleksandra Bnińskiego, senatora Królestwa Polskiego (zm. 1831 r.), fundacji córki Zofii Grabowskiej z XIX w.
    • Epitafium klasycystyczne Piotra Gąssowskiego, sędziego pokoju (zm. 1853 r.).
    • Epitafium Stanisława Gąssowskiego (zm. 1866 r.) z głową zmarłego rzeźbioną z alabastru.
  • Na cmentarzu katolickim grzebalnym nagrobki:
    • rodziny Gąssowskich 1851–1853
    • ks. Piotra Barankiewicza, Proboszcza miastkowskiego (zm. 1860 r.)
  • Resztki parku krajobrazowego, z 1 poł. XIX wieku położone wokół pałacu Gąssowskich zbudowanego w 1878 r.

Przypisy

  1. Wieś Miastków Kościelny w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2018-11-28] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-11-28].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 772 [dostęp 2020-12-23] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

Bibliografia

  • Gajowniczek Z., 1999. Historia miast, miasteczek i osad w prawobrzeżnej części Ziemi Czerskiej, FPL, Latowicz.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Powiat garwoliński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu garwolińskiego, Polska
Miastków Kościelny (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Miastków Kościelny, Polska
POL gmina Miastków Kościelny COA.svg
Herb gminy Miastków Kościelny
Miastków Kościelny kościół.jpg
Autor: Marcin Białek, Licencja: CC BY-SA 4.0
Miastków Kościelny - kościół parafialny p.w. Nawiedzenia NMP, XV, XVII w. (zabytek nr 80/412/A z 22.03.1962)