Michałów (gmina)

Michałów
	gmina wiejska
	; Siedziba Gminy Michałów
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	pińczowski
TERC	2608032
Siedziba	Michałów
Wójt	Mirosław Walasek
Powierzchnia	112,21 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności	; 4682
• gęstość	41,8 os./km²
Nr kierunkowy	41
Kod pocztowy	28-411
Tablice rejestracyjne	TPI
	Adres urzędu:115; 28-411 Michałów
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	20
Liczba miejscowości	20
	Położenie na mapie powiatu;
	50°29′35″N 20°27′36″E/50,493056 20,460000
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej
	Portal Polska

Michałów – gmina wiejska w województwie świętokrzyskim, w powiecie pińczowskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie kieleckim.

Została utworzona 1 stycznia 1973 roku^[4], w miejsce istniejącej od 1954 roku Gromady Michałów ^[5].

Siedziba gminy to Michałów.

Według danych z 30 czerwca 2004^[6] gminę zamieszkiwało 4925 osób.

Położenie

Gmina Michałów ulokowana jest w południowo-zachodniej części Niecki Nidziańskiej, wchodzącej w skład Wyżyny Małopolskiej.

Przez Gminę Michałów przepływa rzeka Mierzawa stanowiąca prawy dopływ rzeki Nidy. Główny trakt komunikacyjny stanowi droga wojewódzka nr 766 z Morawicy do Węchadłowa.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[7] gmina Michałów ma obszar 112,21 km², w tym:

użytki rolne: 74%
użytki leśne: 19%

Gmina stanowi 18,35% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004^[6]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	4925	100	2481	50,4	2444	49,6
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	43,9		22,1		21,8

Piramida wieku mieszkańców gminy Michałów w 2014 roku^[1].

Oświata

Na terenie Gminy Michałów znajdują się cztery szkoły podstawowe. Placówki oświaty ulokowane są w miejscowościach: Michałów, Góry, Sędowice i Węchadłów. Przy szkołach tych działają również przedszkola.

Opieka zdrowotna i bezpieczeństwo

Opiekę zdrowotną mieszkańcom Gminy Michałów zapewniają Ośrodki Zdrowia w Michałowie, Górach i Sędowicach. Nad bezpieczeństwem czuwa Komenda Powiatowa Policji oraz Komenda Powiatowa PSP w Pińczowie wraz z jednostkami OSP Michałów i Pawłowice wchodzącymi w skład Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego (KSRG).

Atrakcje turystyczne i miejsca pamięci

Jedną z głównych atrakcji Gminy jest Stadnina Koni Arabskich w Michałowie. Słynna na cały świat stadnina powstała w 1953 roku, a główny wpływ na wybór Michałowa, jako siedziby stadniny miało jego charakterystyczne położenie w dolinie, gdzie panuje specyficzny mikroklimat charakteryzujący się niewielką ilością opadów oraz płytką warstwą orną. Skutkiem tego jest korzystne dla hodowli koni czystej krwi arabskiej pękanie ziemi oraz wysychanie i więdnięcie roślin. Nie bez znaczenia również było to, że występujące tu gleby to zasobne w wapń rędziny, dzięki czemu hodowane tutaj konie mają bogato wykształconą tkankę kostną i mięśniową^[8].

W południowym krańcu wsi Góry znajduje się pozostający w ruinie zespół dworski rodziny Dembińskich. Założony w II połowie XII wieku dwór był miejscem, w którym kultywowano polskie tradycje patriotyczne. Pochodzący z rodu Dembińskich chorąży krakowski Ignacy był posłem na Sejm Czteroletni, a w 1863 przebywał we dworze generał Marian Langiewicz. Obecny pałac powstał pod koniec XIX wieku. Na miejscowym cmentarzu parafialnym znajduje się pochodząca z 1839 roku kaplica grobowa rodu Dembińskich^[9].

Opuszczony zespół dworski w Węchadłowie powstał ok. 1894 roku. W jego skład wchodzi również zbudowana 1927 roku kaplica pw. Serca Jezusowego oraz park. Nieopodal dworu znajduje się zbór ariański powstały w 1559 roku i przebudowany w roku 1860^[10].

Na terenie gminy znajduje się wiele miejsc pamięci związanych z okresem II wojny światowej. Są to m.in: grób Nieznanego Żołnierza na cmentarzu parafialnym w Michałowie, czy grób spoczywających na cmentarzu we Wrocieryżu trzech osób z rodziny Genzlów, wywodzących się z miejscowości Tur, a zamordowanych w lipcu 1943 roku przez żandarmerię w Wolicy. Ponadto nieopodal Sędowic znajduje się pomnik upamiętniający zabitych przez hitlerowców w listopadzie 1943 roku 12 mieszkańców Wrocieryża i Przezwód podejrzanych o działalność w ruchu oporu. Na cmentarzu w Górach pochowanych zostało 11 mieszkańców wsi rozstrzelanych w odwecie za zabicie kilkunastu hitlerowców podczas walk pod Kołkowem w październiku 1943 roku. Pomnik upamiętniający ofiary mordu znajduje się również nieopodal wsi Kołków^[11].

Parafie

Parafia Wniebowzięcia NMP w Górach,
Parafia św. Wawrzyńca Diakona i Męczennika w Michałowie,
Parafia św Marcina b.w. w Wrocieryżu

Sołectwa

Góry, Jelcza Mała, Jelcza Wielka, Karolów, Kołków, Michałów, Pawłowice, Polichno, Przecławka, Sadkówka, Sędowice, Tomaszów, Tur Dolny, Tur Górny, Tur-Piaski, Węchadłów, Wrocieryż, Zagajów, Zagajówek, Zawale Niegosławskie^[2].

Sąsiednie gminy

Działoszyce, Imielno, Pińczów, Wodzisław

Ludzie związani z gminą Michałów

Ignacy Jaworowski – założyciel i wieloletni dyrektor Stadniny Koni w Michałowie,
Jerzy Białobok – prezes Stadniny Koni w Michałowie w latach 1997–2016,
Daniel Clementinus – pochodzący z Gór pastor kalwiński,
Henryk Dembiński – żołnierz napoleoński, dowódca z okresu powstania listopadowego,
Marian Ludwik Sochański – major artylerii Wojska Polskiego, ostatni przedwojenny starosta powiatu zamojskiego.

Przypisy

↑ ^a ^b Gmina Michałów w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ ^a ^b BIP gminy, sołectwa
↑ ^a ^b Urząd Statystyczny w Kielcach
↑ Uchwała Nr XVII/79/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 8 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie kieleckim (Dz. Urz. WRN w Kielcach z 1972 r. Nr 26, poz. 173)
↑ Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
↑ ^a ^b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Historia, www.stadninamichalow.pl [dostęp 2020-01-23] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-29] (pol.).
↑ Góry - Urząd Gminy w Michałowie, www.michalow.pl [dostęp 2020-01-23] (pol.).
↑ Węchadłów - Urząd Gminy w Michałowie, www.michalow.pl [dostęp 2020-01-23] (pol.).
↑ Miejsca Pamięci Narodowej Na Terenie Gminy Michałów - Urząd Gminy W Michałowie, www.michalow.pl [dostęp 2020-01-23] (pol.).

[populacja2016-1] Gmina Michałów w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[sol-2] BIP gminy, sołectwa

[us-3] Urząd Statystyczny w Kielcach

[4] Uchwała Nr XVII/79/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 8 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie kieleckim (Dz. Urz. WRN w Kielcach z 1972 r. Nr 26, poz. 173)

[5] Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.

[autonazwa2-6] Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[autonazwa1-7] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[8] Historia, www.stadninamichalow.pl [dostęp 2020-01-23] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-29] (pol.).

[9] Góry - Urząd Gminy w Michałowie, www.michalow.pl [dostęp 2020-01-23] (pol.).

[10] Węchadłów - Urząd Gminy w Michałowie, www.michalow.pl [dostęp 2020-01-23] (pol.).

[11] Miejsca Pamięci Narodowej Na Terenie Gminy Michałów - Urząd Gminy W Michałowie, www.michalow.pl [dostęp 2020-01-23] (pol.).

[a-12] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o podczas okupacji 1939–45 jednostkę włączono do Landkreis Miechów (dystrykt krakowski, GG)

[b-13] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h podczas okupacji 1939–45 jednostkę włączono do Landkreis Busko (dystrykt radomski, GG)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[A]

[B]

Miasta	Działoszyce Pińczów
Gminy miejsko-wiejskie	Działoszyce Pińczów
Gminy wiejskie	Kije Michałów Złota

Przynależność wojewódzka	gubernia kielecka (1867–1915) woj. kieleckie (II RP) (1919–39) woj. kieleckie (PRL) (1945–75)
Miasta (1867–1939 i 1945–75)	Działoszyce^[A](do 1955 →) Koszyce (do 1870) Opatowiec (do 1870) Pińczów^[B] Skalbmierz^[A] (do 1870 i od 1927–55 →) Wiślica (do 1870)
Osiedla (1954–72)	Kazimierza Wielka (do 1955 →)
Gminy wiejskie (1867–1939, 1945–54 i 1973–75)	Bejsce^[A] (do 1954) Boszczynek^[A] (do 1954) Chotel (Czerwony)^[B] (do 1950) Chroberz^[B] (do 1954) Czarkowy^[A] (do 1954) Czarnocin^[A] (do 1954) Dobiesławice^[A] (do 1954) Drożejowice^[A] (do 1954) Filipowice (do 1931) Gacki (od 1973) Góry^[B] (do 1954) Kazimierza Wielka^[A] (do 1954) Kije (od 1973) Kliszów^[B] (do 1954) Koszyce^[A] (1931–54) Kościelec^[A] (do 1954) Książnice (Wielkie) (do ?) Michałów (od 1973) Nagórzany^[A] (do 1954) Opatowiec^[A] (do 1869 i 1874–1954) Pińczów^[B] Rogów (1869–1874) Sancygniów^[A] (do 1954) Stępocice (od 1973) Topola^[A] (do 1954) Wawrowice (do ?) Winiary (Wiślickie) (do ?) Wiślica (1951–54) Zagość^[B] (do 1954) Złota^[B]
Gromady (1954–72)	Bejsce (1954–55 →) Biedrzykowice (1954–72) Bobin (1954 →) Bogucice (1954–72) Boszczynek (1954–55 →) Brzeście (1954–61) Chotel Czerwony (1954–55 →) Chroberz (1954–72) Chwalibogowice (1954–55 →) Czarnocin (1954–55 →) Czechów (1954–68) Czyżowice (1954–55 →) Dobiesławice (1954–55 →) Donatkowice (1954–55 →) Donosy (1954–55 →) Drożejowice (1954–55 →) Dziekanowice (1954–55 →) Dzierążnia (1954–55 →) Gabułtów (1954–55 →) Głuchów (1954–55 →) Góry (1954–72) Jakubowice (1954–55 →) Kazimierza Wielka (1954) Kije (1954–72) Kliszów (1954–61) Kobylniki (1954–55 →) Koniecmosty (1954–55 →) Kopernia (1954–59) Korczyn Stary (1954–55 →) Koszyce (1954–55 →) Kościelec (1954 →) Kozubów (1954–72) Krzczonów (1954–55 →) Krzyżanowice (1954–72) Książnice (1954–55 →) Lipówka (1954–61) Lubcza (← 1956–72) Michałowice (1954–55 →) Michałów (1954–72) Młodzawy (1954–72) Opatowiec (1954–55 →) Pełczyska (1954–55 → i ← 1959–72) Pińczów (1961–72) Piotrkowice (1954–55 →) Przemyków (1954–55 →) Sędowice (← 1956–72) Sieradzice (1954–55 →) Skotniki (1954–55 →) Sokolina (1954–55 →) Stawiany (1954–72) Stępocice (1961–72) Stradlice (1954–55 →) Szarbków (1954–72) Tempoczów (1954–55 →) Topola (1954–55 →) Tur (← 1956–61) Węchadłów (1954–59) Wielgus (1954–55 →) Wiślica (1954–55 →) ~~Włoszczowice~~(←~~1961~~) Wolica (1954–72) Zagość (1954–55 → i ← 1959–72) Zięblice (1954–55 →) Złota (1954–72)

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne