Michał Attaleiates

Michał Attaleiates
Język

grecki

Dziedzina sztuki

historiografia

Ważne dzieła

Historia

podpis

Michał Attaleiates (gr. Μιχαήλ Ἀτταλειάτης, ur. ok. 1030/1035, zm. ok. 1085) – bizantyński historyk z XI wieku.

Życiorys

Urodzony blisko lub w Attalei[1]. Za czasów panowania Konstantyna X Dukasa, został sędzią (gr. krites) oraz senatorem w Konstantynopolu. Po przejęciu władzy przez Romana IV Diogenesa, został promowany na sędziego wojska (gr. krites tou stratopedou[2])  oraz uzyskał tytuł patryczjusza (gr. patrikios)[3]. Pomimo przegranej pod Manzikertem przez Romana i przejęciu władzy przez Michała VII Dukasa, nie utracił swojej pozycji. Nowemu władcy zadedykował swoją prace o prawie Ponema Nomika. Dwukrotnie żonaty, wpierw z Sofią, a następnie Ireną, z którą miał syna Teodora[4].

Dzieła

  • Ponema Nomikon – streszczenie praw zawartych w Basilica (zbiorze praw skomponowanych przez Leona VI Filozofa). Praca była dość popularna, gdyż odnaleziono 24 jej kopie, dodatkowo korzystał z niej Konstantyn Harmenopoulos przy tworzeniu swojej pracy poświęconej prawu rzymskiemu Hexabiblos[5][6].
  • Diataxis – opis fundacji przetrwał w dwóch egzemplarzach, jeden z oryginalnym autografem znajduje się w Narodowej Bibliotece w Atenach, druga kopia z XVII wieku znajduje się w bibliotece patriarchatu w Istambule.  Dokument potwierdza fundacje klasztoru w Konstantynopolu oraz domu dla biednych w Raidestos[7]. Diataxis przedstawia historię Michała od narodzin aż po zapuszczenie korzeni w Konstantynopolu. Dodatkowo wskazuje na jego powiązania z miastami w Tracji: Raidestos oraz Selymbrią[8].
  • Historia – napisana w latach 1079-1080. Obejmuje ona okres lat 1034-1080[9]. Dzieło to było źródłem dla Nicefora Bryenniosa, Anny Komneny i Jana Zonarasa. Attaleiates jest także prawdopodobnie autorem Zbioru psalmów autorów rożnej proweniencji[10]. Praca jest formą dialogu z kroniką Michała Psellosa[11].

Przypisy

  1. ↑ Dimitris Krallis, Serving Byzantium’s Emperors The Courtly Life and Career of Michael Attaleiates, pp 11.
  2. ↑ John Haldon, "The Krites tou Stratopedou: a new office for a new situation?," Travaux et mémoires 14 (Paris, 2002): 279–86.
  3. ↑ Dimitris Krallis, Serving Byzantium’s Emperors The Courtly Life and Career of Michael Attaleiates, pp135.
  4. ↑ Dimitris Krallis, Serving Byzantium’s Emperors The Courtly Life and Career of Michael Attaleiates, pp 105-106.
  5. ↑ Michael Attaleiates, The History, trans. Anthony Kaldellis & Dimitris Krallis, (Cambridge/Mass.: Harvard University Press, 2012), pp IX-X.
  6. ↑ Dimitris Krallis, Serving Byzantium’s Emperors The Courtly Life and Career of Michael Attaleiates, pp 50.
  7. ↑ Dimitris Krallis, Serving Byzantium’s Emperors The Courtly Life and Career of Michael Attaleiates, pp 41-42.
  8. ↑ Michael Attaleiates, The History, trans. Anthony Kaldellis & Dimitris Krallis, (Cambridge/Mass.: Harvard University Press, 2012), pp X-XI.
  9. ↑ Helena Cichocka, Attaliates Michał [w:] Encyklopedia kultury bizantyńskiej, red. Oktawiusz Jurewicz, Warszawa 2002, s. 61.
  10. ↑ Oktawiusz Jurewicz, Historia literatury bizantyńskiej, wyd. 2, Wrocław 2002, s. 161-162.
  11. ↑ Dimitris Krallis, "Michael Attaleiates as a Reader of Psellos" in Barber Ch. ed., Reading Michael Psellos (Leiden, 2006): 167–191.

Bibliografia

  • Helena Cichocka, Attaliates Michał [w:] Encyklopedia kultury bizantyńskiej, red. Oktawiusz Jurewicz, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2002, s. 61.
  • Oktawiusz Jurewicz, Historia literatury bizantyńskiej. Zarys, wyd. 2, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 2007, s. 161-162.
  • Michael Attaleiates, The History, trans. Anthony Kaldellis & Dimitris Krallis, (Cambridge/Mass.: Harvard University Press, 2012), pp IX-XI.
  • Dimitris Krallis, Serving Byzantium’s Emperors The Courtly Life and Career of Michael Attaleiates, 2019.
  • Dimitris Krallis, "Michael Attaleiates as a Reader of Psellos" in Barber Ch. ed., Reading Michael Psellos (Leiden, 2006): 167–191
  • John Haldon, "The Krites tou Stratopedou: a new office for a new situation?," Travaux et mémoires 14 (Paris, 2002): 279–86

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Attaleiates' Autograph signature.jpg
Autor: Dimik72, Licencja: CC BY-SA 3.0
Autograph Signature of Michael Attaleiates from the Manuscript of the Diataxis.