Michał Bylina
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 18 stycznia 1904 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
| Odznaczenia | |
  | |
Michał Bylina (ur. 18 stycznia 1904 w Worsówce koło Kijowa, zm. 5 sierpnia 1982 w Warszawie) – polski malarz, grafik, ilustrator, uczestnik wojny obronnej 1939 i powstania warszawskiego, profesor ASP.
Życiorys
Syn Wacława oraz Izabeli z Grodzieckich[1]. Uczeń Władysława Skoczylasa i Tadeusza Pruszkowskiego. Kształcił się w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych[1]. W latach 1928–1938 odpowiedzialny był za stronę artystyczną dziecięcych czasopism „Płomyczka” i „Płomyka”.
We wrześniu 1939 brał udział w wojnie obronnej w szeregach 1 pułku szwoleżerów. Ranny w brzuch w pierwszym dniu wojny w bitwie pod Mławą; po krótkim leczeniu wrócił do Grupy Operacyjnej Kawalerii pod dowództwem gen. Władysława Andersa, w skład której wchodził teraz 1 pułk szwoleżerów; w 1944 na Mokotowie w czasie powstania warszawskiego był dowódcą OS V w stopniu porucznika. Od 1956 był profesorem warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Malował głównie sceny batalistyczne sławiące dzieje oręża polskiego i historyczne. Zajmował się również ilustrowaniem książek. Jego grafiki zawiera polskie opracowanie Kalevali dla dzieci autorstwa Janiny Porazińskiej.
Zaprojektował Order Budowniczych Polski Ludowej. Jego prace można oglądać m.in. w Muzeum Wojska Polskiego. Pochowany na cmentarzu wojskowym na Powązkach. Z powodu prac ekshumacyjnych na Łączce szczątki Michała i jego żony Stanisławy zostały ekshumowane, skremowane i złożone w grobie na Cmentarzu Centralnym w Gliwicach, u boku jego brata Wacława.
Odznaczenia i upamiętnienie
Otrzymał nagrodę Prezesa Rady Ministrów i Spraw Wewnętrznych w Salonie Malarskim 1937[2]. W 1954 w 10. rocznicę Polski Ludowej odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[3]. W 1980 otrzymał Order Sztandaru Pracy I klasy[4]. Odznaczony również: Krzyżem Komandorskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Armii Krajowej oraz Warszawskim Krzyżem Powstańczym[5].
9 maja 1984 jego imię przyjęła Szkoła Podstawowa nr 310 w Warszawie na Ursynowie[6].
Wybrane prace
- Biwak (1933)
- Marszałek Józef Piłsudski na koniu – 1935, olej na płótnie 100 × 100 cm, Ambasada RP przy Stolicy Apostolskiej, Rzym[7]
- Hetman Żółkiewski (1937)
- Bolesławowa drużyna (1951)
- Lenino (1953; II wersja 1973[8])
- Wrzesień (1959)
- Nysa (1963)
- Odra (1968)
- Wólka Węglowa (1972)
Przypisy
- ↑ a b Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 91.
- ↑ Przyznanie nagród na salonie malarskim 1937 r. w Instytucie Propagandy Sztuki. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 51 z 5 marca 1937.
- ↑ Uchwała Rady Państwa z dnia 15 lipca 1954 r. o nadaniu odznaczeń państwowych, Monitor Polski 954 nr 112 poz. 1564
- ↑ Lista osób odznaczony w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, Nr 159 z 23 lipca 1980.
- ↑ Powstańcze Biogramy - Michał Bylina, www.1944.pl [dostęp 2022-07-02] (pol.).
- ↑ Historia szkoły – Szkoła Podstawowa nr 310 [dostęp 2022-07-02], Cytat: 9 maja 1984 r. nadano szkole imię Michała Byliny. (pol.).
- ↑ Dominika Wronikowska. Ambasada RP przy Stolicy Apostolskiej w latach 1919-1976. Materiały do studiów nad historią. „Scripta Manent”. 3, s. 259-260, 2016. Rzym: Ambasada RP przy Stolicy Apostolskiej. (pol.).
- ↑ Ale Historia. "Grunwald PRL": jak komuniści manipulowali historią, gazeta.pl
Bibliografia
- Encyklopedia Warszawy. Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 95. ISBN 83-01-08836-2.
- Lech Grabowski, "M. Bylina" Krajowa Agencja Wydawnicza, 1977, wstęp Zbigniew Załuski
Media użyte na tej stronie
Grób prof. Michała Byliny
Michał Bylina
Baretka: Order Sztandaru Pracy I klasy