Michał Gutowski
generał brygady | |
Data i miejsce urodzenia | 14 września 1910 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 23 sierpnia 2006 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | 17 Pułk Ułanów Wielkopolskich |
Stanowiska | dowódca pułku pancernego |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Michał Mieczysław Wojciech Gutowski (ur. 14 września 1910 w Maciszewicach, zm. 23 sierpnia 2006 w Warszawie) – generał brygady Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, olimpijczyk.
Życiorys
Pochodził z rodziny pieczętującej się herbem Ciołek. Był synem Bronisława i Marii z Jażdżewskich[1]. Uczył się w Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, następnie od 1923 służył w Korpusie Kadetów nr 1 we Lwowie, gdzie zdał maturę w 1928. Ukończył Szkołę Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu w 1930 i promowany na podporucznika. Od tego roku służył w 17 pułku ułanów wielkopolskich stacjonującym w Lesznie.
Był wybitnym jeźdźcem i dość często przebywał w Centrum Wyszkolenia Kawalerii, ponieważ był członkiem jeździeckiej reprezentacji Polski na Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie 1936 w konkursie skoków, którego nie ukończył wskutek wyłamania się konia. Brał udział w latach 1933–1939 w wielu krajowych i międzynarodowych zawodach hippicznych, zdobywając liczne nagrody.
Awansował przed wybuchem II wojny światowej w 1932 na porucznika, a w 1939 na rotmistrza – dowódcę szwadronu. W czasie kampanii wrześniowej walczył w 17 puł w składzie Wielkopolskiej Brygady Kawalerii. Odznaczył się w zwycięskich walkach o Walewice, gdzie został ranny. 19 października 1939 po walkach z niemieckim okupantem zrzucił mundur i powrócił do Wielkopolski. Działał tam w podziemnej organizacji gen. Karaszewicza–Tokarzewskiego w obwodzie Jarocin. Aresztowany w grudniu 1939 i skazany na karę śmierci przez rozstrzelanie, ale niemiecki dowódca okazał się także kawalerzystą i zwolnił go z aresztu.
W 1940 jako kurier przedostał się do Francji, gdzie walczył w 10 pułku strzelców konnych. Następnie ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie przeszedł szkolenie w dywizji gen. Maczka. Przeszedł szlak bojowy 1 Dywizji Pancernej od Normandii w lipcu 1944 jako dowódca szwadronu pancernego do Wilhelmshaven. Brał udział w bitwie pod Falaise, za co po raz drugi został odznaczony Krzyżem Walecznych. Zastępca dowódcy pułku strzelców konnych. Awansowany do stopnia majora w 1944, a 1 stycznia 1946 na stopień podpułkownika. Do 1945 brał udział w wyzwalaniu Francji, Belgii, Holandii i Niemiec. Od 29 kwietnia 1945 roku do 10 czerwca 1947 roku był dowódcą 2 pułku pancernego. Dowodził po zakończeniu działań wojennych na terenie Niemiec obozem liczącym 6 tys. żołnierzy i dwoma pułkami brytyjskimi.
17 kwietnia 1947 na czele pułku przybył do Wielkiej Brytanii. W maju wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. W czerwcu tego roku został zastępcą dowódcy 510 oddziału PKPR[2].
Następnie emigrował do Kanady. Początkowo był trenerem kanadyjskiej kadry wojskowej w jeździectwie, a następnie cywilnej. Objął opiekę nad klubem jeździeckim i prowadził go prawie 10 lat. Następnie zaangażowany został na stanowisko trenera olimpijskiej reprezentacji jeździeckiej. Na igrzyskach w Meksyku, w 1968 roku, jego podopieczni zdobyli złoty medal w drużynowych skokach przez przeszkody. Wówczas na trzecim miejscu uplasowała się drużyna Niemiec, którą trenował oficer niemiecki znany z walk o Walewice podczas II wojny światowej[3][4].
W 1986, podczas pobytu w ojczyźnie, otrzymał awans na pułkownika, a w 1999 Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski awansował go na stopień generała brygady w stanie spoczynku. Do Polski wrócił w 2000. Zmarł w Warszawie. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera 18A-7-29)[5].
Ożenił się z Zofią h. Bończa Skarżyńską (ur. ok. 1910) z Tarc, absolwentką Liceum Sióstr Sacré Coeur w Polskiej Wsi k. Pobiedzisk, z którą miał dwóch synów[6].
Awanse
- podporucznik – ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1930 r.
- porucznik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 r.
- rotmistrz – ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 r.
- major – 1944 r.
- podpułkownik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1946 r.
- pułkownik – 1986 r.
- generał brygady – 1999 r.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari[7][8], od 2001 członek[9], a od 2002 sekretarz Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari[10]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2005)[11]
- Krzyż Walecznych[12] pięciokrotnie
- Srebrny Krzyż Zasługi[8]
- Medal Wojska[8]
- Legia Zasługi (am.)[13][8]
- Krzyż Wojenny 1939-1945 z palmami (fr.)[14][8]
- Gwiazda Francji i Niemiec (br.)[8]
- Gwiazda za Wojnę 1939–1945 (br.)[8]
- Medal Obrony (br.)[8]
- Medal Wojny 1939–1945 (br.)[8]
- Kawaler Orderu Legii Honorowej (fr.)[8]
Przypisy
- ↑ Gutowscy herbu Ciołek z Majkowa pod Kaliszem. goczalkowski.plewako.pl. [dostęp 2015-02-26].
- ↑ Kronika 1947 ↓, s. 6.
- ↑ Marcin Torz: Czy polska kawaleria atakowała niemieckie czołgi?. Gazeta Wrocławska, 2012-08-31. [dostęp 2012-09-04].
- ↑ Na podstawie hasła w Wikipedii angielskiej
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-18].
- ↑ Mirek Paliszewski , Obrona Warszawy i Modlina - 1939 r., nazwiska D-G, Genealogia: Stankiewicze z przyjaciółmi www.stankiewicze.com [dostęp 2018-01-23] [zarchiwizowane z adresu 2013-04-28] .
- ↑ Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 259. [dostęp 2017-01-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ a b c d e f g h i j Zdjęcie poduszki żałobnej z odznaczeniami. [dostęp 2015-10-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-04)].
- ↑ Andrzej Laudowicz. Niezwykły jubileusz. „Wiadomości Ziemiańskie”. 24/2005. s. 78.
- ↑ Marian Pawluk: Księga pamięci kadetów II Rzeczypospolitej. Warszawa: Rytm, 2006, s. 47.
- ↑ M.P. z 25 r. poz. 827
- ↑ Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 269. [dostęp 2017-01-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 293. [dostęp 2017-01-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 292. [dostęp 2017-01-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
Bibliografia
- Kronika 510 Oddziału PKPR, sygn. C.850. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1947. [dostęp 2017-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-04)].
- Krzysztof Komorowski (red.): Kronika Wojska Polskiego 2007. Warszawa: Fundacja Polonia Militaris, 2008, s. 111. ISSN 1734-2317.
- Jan Szostak: Zeszyty Historyczne – Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari w kraju i na obczyźnie, część II – Wojenne i powojenne losy Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari (noty biograficzne). Warszawa: Stowarzyszenie–Klub Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2008. ISSN 1895–9482.
Linki zewnętrzne
- Biografia opublikowana w Przyjacielu Ludu. leszno.interbit.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].
- Polski Komitet Olimpijski: Michał Gutowski – sylwetka w portalu www.olimpijski.pl. www.olimpijski.pl. [dostęp 2014-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-29)]. (pol.).
Media użyte na tej stronie
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Zawody jeździeckie o mistrzostwo Armii w Hrubieszowie; 1934. Gen. Stanisław Grzmot-Skotnicki gratuluje zwycięzcy zawodów por. Michałowi Gutowskiemu. Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji. Sygnatura: 1-W-1076-7
Autor: Lukasz2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób Michała Gutowskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach
Autor: Borodun, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: Croix de Guerre 1939-1945 (France)
Zawody konne Hrubieszowskiego Klubu Jazdy; październik 1936, Przewodniczący Komisji Technicznej przy zarządzie Hrubieszowskiego Klubu Jeździeckiego porucznik Michał Gutowski na klaczy Jasiołda II w skoku przez przeszkodę. Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji. Sygnatura: 1-S-403-2
Baretka: Krzyż Walecznych (z czterema okuciami – za pięciokrotne nadanie) Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (od 20 września 1941).
Międzynarodowe Zawody Hippiczne na hipodromie w Łazienkach Królewskich w Warszawie; czerwiec 1936. Polska ekipa jeździecka podczas defilady. Widoczni od lewej: rotmistrz Wilhelm Lewicki, rotmistrz Tadeusz Sokołowski, porucznik Stanisław Czerniawski i porucznik Michał Gutowski. Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji. Sygnatura: 1-M-1058-7
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .
Ribbon from the Legion of Merit awarded by the United States Department of Defense.