Michał Józef Eysymontt

Michał Józef Eysymontt
Korab Eysymonttów
Rodzina	Eysymontowie
Data urodzenia	ok. 1712
Data śmierci	1768
Ojciec	Jan Eysymontt, mierniczy litewski
Matka	Anna Siezieniewska
Żona	Joanna Kochtycka
Dzieci	Ferdynand Eysymontt, wojski grodzieński

Michał Józef Eysymontt herbu Korab (ok. 1712 – p. 4 VIII 1768), chorąży grodzieński, syn Jana Kazimierzowicza, mierniczego litewskiego i Anny z Siezieniewskich.

Sprawowane urzędy

• Rotmistrz grodzieński 1739-1746
• Podstoli grodzieński (19 IX 1746 – 7 VI 1752)
• Stolnik grodzieński (7 VI 1752 – 26 V 1755)
• Wojski grodzieński (26 V 1755 – 28 II 1765)
• Chorąży grodzieński (obrany już 7 IV 1764, formalnie od 28 II 1765)^[1]

Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Obojga Narodów

• 1754 - z Powiatu Grodzieńskiego

Deputat na Trybunał Główny Wielkiego Księstwa Litewskiego

• 1739 - z Powiatu Grodzieńskiego

Życiorys

Wywodził się ze znanej rodziny szlacheckiej o tradycjach wojskowych. Jako mierniczyc litewski wraz z ojcem podpisuje elekcję Stanisława Leszczyńskiego w roku 1733^[2]. Już w 1739 r. został Deputatem do Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego z powiatu grodzieńskiego. Rotmistrz grodzieński (z parafii ejsmontowskiej - co najmniej od 1739), następnie podstoli grodzieński (1746), by w 1764 osiągnąć chorąstwo grodzieńskie (obrany już 7 IV 1764, formalnie od 28 II 1765). W roku 1754 został obrany przez szlachtę grodzieńską posłem na sejm, który się odbył w Warszawie 30 IX - 31 X tego roku.

Początkowo był szefem stronnictwa radziwiłłowskiego w powiecie grodzieńskim. Cieszył się niezwykłą popularnością w całym powiecie, kierując w praktyce pracami sejmiku na przestrzeni niemal trzech dekad. Staraniem Konstantego Eysymontta, przeora włodawskiego i doradcy Fryderyka Czartoryskiego, kanclerza litewskiego, a także Jerzego Flemminga, zaczął od (co najmniej) 1758 roku wspierać stronnictwo Czartoryskich, tzw. Familię.^[3]

Ta zmiana tradycyjnej polityki Eysymontów (co najmniej od lat 40. XVI wieku byli związani z Radziwiłłami nieświeskimi), a także ich licznych krewnych i sojuszników pośród drobnej szlachty grodzieńskiej miała znaczenie fundamentalne i skutkowała faktycznym i stałym przejściem do obozu reform większości społeczności tego powiatu. Późniejsza aktywność Eysymontów i ich pobratymców po stronie Antoniego Tyzenhauza, a zwłaszcza ich jednoznaczne wsparcie reform Sejmu Czteroletniego, były w istocie konsekwencją tego zasadniczego przeorientowania politycznego jakiego dokonał Michał właśnie wtedy w latach 50. XVIII stulecia.
W 1764 r. podpisuje jako chorąży grodzieński elekcję króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, a w roku następnym zwołuje Popis szlachty powiatu grodzieńskiego, na którym m.in. licznie stanął ród Eysymonttów w liczbie 94 osób zdolnych do walki.
Ufundował nowy kościół w Wielkich Eysymontach, który stanął w 1748 r. Ustanowił tam proboszczem ks. Andrzeja Eysymontta, dziekana grodzieńskiego. Tam też został pochowany w kościelnej krypcie.^[4]

Odzyskanie Milkowszczyzny

Był właścicielem dóbr Hanusowszczyzna, Gudziewicze, Milkowszczyzna, Burniewo w powiecie grodzieńskim. Milkowszczyznę rewindykował w 1761 r. od Chreptowiczów o czym tak pisze Marcin Matuszewicz, kasztelan brzeski:

Na tenże sejm stanął posłem z Grodna Chreptowicz pisarz ziemski grodzieński, który przedtem był w faworach wielkich Fleminga podskarbiego w. litew. Miał go Fleming za człeka bardzo rezolutnego, a w nim ta tylko była rezolucya, że dufając w potencyą Fleminga, gotów był słowem niedyskretnem jak błotem plusnąć. Ożenił go Fleming z Chreptowiczówną starościanką werbelską, stotysięczną panną, chociaż niepiękną, ale wieIkiego rozumu; poszła z przymuszenia za niego, ale potem z nim mieszkać nie chciała. Uczynił go Fleming wiceekonomem ekonomii królewskiej, na której jak był sordide skąpy, tak kilkakroć sto tysięcy zebrał kapitału; potem przez samę chciwość zachciało mu się samemu za kontraktem od kamery królewskiej trzymać ekonomią grodzieńską a przynajmniej jakie klucze ekonomiczne, co postrzegłszy Fleming, dysgracyował go i wiceekonomstwo mu odebrał, a do tego naprawił na niego Eysmonta wojskiego grodzieńskiego, człeka popularnego, który odezwał się z pretensyą swoją do dóbr Chreptowicza pisarza ziemskiego grodzieńskiego Milkowszczyzny, tamował mu do funkcyi poselskiej, aż mu się musiał Chreptowicz opisać na kompromis, a w tem bardzo był nieostrożny, że na niepewnych przyjaciół swoich zgodził się na superarbitra i na arbitrów, co mu bardzo źle potem wyszło.^[5]

Rodzina

Ożeniony był z Joanną Kochtycką (wywodzącą się zapewne z rodu Matysa Kochtyckiego, diaka grodzieńskiego z 1539 roku). Zostawił syna Ferdynanda, wojskiego grodzieńskiego. Matka - Anna z Siezieniewskich Eysymonttowa (1694-1770), mierniczyna litewska, przeżyła syna, zmarła w Gudziewiczach 2 stycznia 1770 roku^[6].

Genealogia^[7]

Przypisy

Bibliografia

• Акты, издаваемые Виленскою археографическою комиссиею, Wilno 1867 - 1915
• Анiщчанка Я.К. Ураднікі беларускіх земляў ВКЛ пры Станіславе Панятоўскім. Минск 2008
• TadeuszT. Ejsmont TadeuszT., Ejsmontowie, Modlica: Rentier, 2009, ISBN 83-922036-1-5, OCLC 751189393 .
• J. Makarczyk - Dzieje OO. Franciszkanów w Świsłoczy - Zaniewicze oraz spis wiernych parafii Wielkie Ejsmonty, Grodno 2009
• M. Matuszewicz, Pamiętniki, W. 1876
• Volumina Legum, Petersburg 1860

Poprzednik Józef Wal

Chorążowie grodzieńscy 1764-1768

Następca Jan Wołkowicki