Michał Pietrzak (prawnik)

Michał Pietrzak

Michał Pietrzak w swoim gabinecie w siedzibie Wydziału Prawa i Administracji UW (2018)
Data i miejsce urodzenia	15 lipca 1929 Gąbin
Data śmierci	18 sierpnia 2021
Zawód, zajęcie	prawnik, nauczyciel akademicki
Tytuł naukowy	profesor
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Stanowisko	emerytowany profesor zwyczajny UW
Odznaczenia

Grób prof. Michała Pietrzaka na Cmentarzu Północnym w Warszawie.

Michał Pietrzak (ur. 15 lipca 1929 w Gąbinie k. Płocka, zm. 18 sierpnia 2021) – polski prawnik, profesor nauk prawnych, profesor zwyczajny Uniwersytetu Warszawskiego.

Życiorys

Syn Franciszka i Czesławy Pietrzaków (oboje rodzice zmarli w czasie okupacji, ojciec w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen). Naukę pobierał w Gąbinie, a po wybuchu wojny na tajnych kompletach w Rybnie. Maturę uzyskał w 1948 w Liceum Ogólnokształcącym im. Księcia Józefa Poniatowskiego w Warszawie. W 1952 ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego i w tym samym roku został zatrudniony w Zakładzie Historii Państwa i Prawa UW. W 1961 uzyskał na Wydziale Prawa UW na podstawie przygotowanej pod kierunkiem Juliusza Bardacha rozprawy pt. Wolność prasy w Polsce 1918–1939 stopień naukowy doktora nauk prawnych. W 1962 objął tam stanowisko adiunkta. W 1968 na podstawie dorobku naukowego oraz rozprawy habilitacyjnej pt. Rządy parlamentarne w Polsce w latach 1919–1926 otrzymał na macierzystym wydziale stopień docenta nauk prawnych. W 1979 uzyskał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego nauk prawnych, a w 1989 tytuł profesora zwyczajnego nauk prawnych^[1].

Zajmował się przede wszystkim problematyką historii państwa i prawa Polski oraz prawa wyznaniowego (współtwórca i kierownik Zakładu Prawa Wyznaniowego w Instytucie Historii Prawa UW). Był także profesorem w Katedrze Prawa Wyznaniowego i Kanonicznego Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie^[2].

Wykładał także w Wyższej Szkole Zarządzania i Prawa im. Heleny Chodkowskiej i w Wyższej Szkole Administracyjno-Społecznej w Warszawie^[3].

Uczestniczył w pracach nad ustawodawstwem w zakresie wolności słowa, sumienia i wyznania, w tym uchwalonymi w 1989: ustawą o stosunku państwa do Kościoła katolickiego oraz ustawą o gwarancjach wolności sumienia i wyznania. W okresie prezydentury Aleksandra Kwaśniewskiego był członkiem Kapituły Orderu Odrodzenia Polski.

Został członkiem zwyczajnym Towarzystwa Naukowego Warszawskiego^[3]. Był członkiem Komitetu Redakcyjnego „Czasopisma Prawno-Historycznego”^[4].

Autor wielokrotnie wznawianego podręcznika akademickiego Prawo wyznaniowe (łącznie 11 wydań, w tym 5 po 1999 – najnowsze z 2013) oraz wielu innych publikacji na temat prawa wyznaniowego, wolności sumienia i wyznania. Współautor (wspólnie z Juliuszem Bardachem i Bogusławem Leśnodorskim) Historii ustroju i prawa polskiego (łącznie 16 nakładów). Jeden z inicjatorów Polskiego Towarzystwa Prawa Wyznaniowego.

W 2009 z okazji 80. rocznicy urodzin Michała Pietrzaka ukazała się publikacja pt. Pro bono Reipublicae. Księga jubileuszowa Profesora Michała Pietrzaka, red. Paweł Borecki, Andrzej Czohara, Tadeusz J. Zieliński, Wydawnictwo Prawnicze Lexis-Nexis, Warszawa 2009 (ISBN 978-83-7620-262-4).

W 2012 w Uniwersytecie Warszawskim urządzono uroczyste obchody 60-lecia nieprzerwanej pracy profesora Michała Pietrzaka na Wydziale Prawa i Administracji^[5].

Zmarł 18 sierpnia 2021^[6]. Został pochowany na Cmentarzu Północnym w Warszawie (Kwatera: S-IV-1 Rząd: 1, Grób: 22)^[7].

Publikacje

• Reglamentacja wolności prasy w Polsce 1918–1939, Warszawa 1963
• Rządy parlamentarne w Polsce w latach 1919–1926, Warszawa 1969
• Historia ustroju i prawa polskiego (współautorzy: Juliusz Bardach, Bogusław Leśnodorski), Warszawa 1976 (później kilkanaście wznowień)
• Prawo wyznaniowe, Warszawa 1978 (kolejne wydania w latach: 1979, 1982, 1988, 1993, 1995, 1999 – 1 wyd. w nowej edycji, 2003, 2005, 2010, 2013)
• Odpowiedzialność konstytucyjna w Polsce, Warszawa 1992
• Prawo Kościołów i związków wyznaniowych nierzymskokatolickich w Polsce (współredaktor: Wiktor Wysoczański), Wydawnictwo ChAT, Warszawa 1997.
• Demokratyczne, świeckie państwo prawne, Warszawa 2000
• Francuska ustawa z 9 grudnia 1905 roku o rozdziale kościołów i państwa z perspektywy 100 lat (red. naukowy), Warszawa 2007
• Państwo prawne, państwo świeckie, Warszawa 2012
• O ustroju, prawie i polityce II Rzeczypospolitej. Pisma wybrane (red. Paweł Borecki, Czesław Janik), Warszawa 2018.

Odznaczenia i nagrody

21 listopada 2011 postanowieniem Prezydenta RP z dnia 29 września 2011 r. „za wybitne zasługi w pracy naukowo-badawczej, za osiągnięcia w działalności dydaktycznej i społecznej” został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski^[8].

Wcześniej odznaczony został:

• w 1998 r. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski,
• w 1980 r. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski,
• w 1970 r. Złotym Krzyżem Zasługi,
• w 1972 r. Medalem Komisji Edukacji Narodowej^[9],
• w 2009 r. Orderem Świętej Marii Magdaleny II stopnia^[10],
• w 2009 r. Medalem Pamiątkowym „Pro Masovia”^[11].

W listopadzie 2018 został odznaczony Medalem za Zasługi dla Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie^[12].

Przypisy

Bibliografia

• Informacja na stronie Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego