Michał Pollak (drukarz)

Michał Pollak
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

22 września 1865
Sanok

Data śmierci

1931

Narodowość

polska

Faksymile

Michał Andrzej (Jędrzej) Pollak (ur. 22 września 1865 w Sanoku, zm. 1931) – polski drukarz, księgarz, wydawca, dziennikarz.

Życiorys

Michał Andrzej Pollak urodził się 22 września 1865 w Sanoku[1][2][3]. Był synem pochodzącego z Moraw i osiadłego w Sanoku drukarza, księgarza oraz wydawcy Karola Pollaka (1818–1880)[4][5] i Marii z domu Zaręba[6] wzgl. Zaremba (ur. 1833[6], zm. 1911)[7][8][1]. Miał dziesięcioro rodzeństwa, w tym m.in. Rudolfa (ur. 1853)[9], Annę (ur. 1855)[10], Mariannę (zm. 11 maja 1863 w wieku 5,5 lat)[11], Karola (właśc. Franciszek Karol, 1859-1928, elektrotechnik, przedsiębiorca i wynalazca)[2], Antoniego Alojzego (1862-1863[12][13]), Helenę Józefę (1867-1950[14][2], od 1904 zamężna z Wojciechem Ślączką)[15][2], Marię Wandę (1869-1894[16][2][17]), Antoniego Władysława (ur. 1870[18], Józefa (zm. 1872 w wieku 1,5 roku[19]), Jadwigę Michalinę (ur. 1872[20], od 1910 zamężna z Mieczysławem Kulikowskim[21][2]), Elżbietę Zofię (1877-1913[22], po mężu Chabińska)[2][23].

Ukończył studia o profilu handlowym[5]. Pomimo uzyskanego odrębnego wykształcenia, po śmierci ojca przejął i prowadził założoną przez niego w Sanoku drukarnię, nadal działającą pod nazwą „Drukarnia i Księgarnia Karola Pollaka”[5]. Uchwałą Rady Miejskiej w Sanoku z około 1894/1895 został uznany przynależnym do gminy Sanok[3]. W 1909 Maria Pollak odstąpiła prowadzenie drukarni Franciszkowi Patale[5][24]. Był redaktorem i wydawcą „Gazety Sanockiej”[25] od 1895[5], a od stycznia 1912 do 1914 redaktorem naczelnym i odpowiedzialnym „Tygodnika Ziemi Sanockiej”[5][26] (prowadzonego przez środowisko narodowych demokratów[27][28]; od września 1911 wydawany przez Drukarnię Franciszka Patały[29][30]).

Grobowiec Pollaków

Był członkiem i działaczem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (1892, 1893, 1894, 1912)[31][32]. Od około 1898 do około 1901 był asesorem ze stanu kupieckiego do senatu dla spraw handlowych przy c. k. Sądzie Obwodowym w Sanoku[33][34][35]. W połowie 1910 jako asesor ze stanu kupieckiego został powołany do sądowego senatu dla spraw handlowych przy c. k. Sądzie Obwodowym w Sanoku z tytułem cesarskiego radcy (wraz z nim mianowany Antoni Woliński) i pełnił funkcję w kolejnych latach[36][37][38][39][40].

Zmarł w 1931 i pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Krośnie[41]. Był żonaty z Marią Anną (zm. 1931)[3][42][43].

Przypisy

  1. a b Księga chrztów 1861–1870. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 74 (poz. 129).
  2. a b c d e f g Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 23 (poz. 55).
  3. a b c Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 374 (poz. 25), 387 (poz. 147).
  4. Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1998, s. 180–182, 184, 187. ISBN 83-909787-0-9.
  5. a b c d e f Jadwiga Zaleska. Karol Pollak – typographus sanocensis i dzieje jego drukarni. „Rocznik Sanocki”. Tom VI, s. 35, 1988. Krajowa Agencja Wydawnicza. 
  6. a b Księga chrztów 1816–1836. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 383.
  7. Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 42 z 8 października 1911. 
  8. Alojzy Zielecki, Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 450.
  9. Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 314 (poz. 44).
  10. Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 358 (poz. 32).
  11. Księga zmarłych 1855–1878 Sanok. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 109 (poz. 78).
  12. Księga chrztów 1861–1870. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 18 (poz. 47).
  13. Księga zmarłych 1855–1878 Sanok. Sanok: Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 111 (poz. 100).
  14. Księga chrztów 1861–1870. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 104 (poz. 96).
  15. Księga małżeństw 1888–1905 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 219 (poz. 21).
  16. Księga chrztów 1861–1870. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 123 (poz. 14).
  17. Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 224 (poz. 184).
  18. Księga chrztów 1870–1882. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 4 (poz. 68a).
  19. Księga zmarłych 1855–1878 Sanok. Sanok: Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 258 (poz. 29).
  20. Księga chrztów 1870–1882. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 41 (poz. 153).
  21. Księga małżeństw 1905–1912 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 86 (poz. 45).
  22. Księga chrztów 1870–1882. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 107 (poz. 188).
  23. Kronika. Zmarli. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 13 z 23 marca 1913. 
  24. Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 416.
  25. Kronika. Wiadomości osobiste. „Gazeta Sanocka”, s. 3, Nr 73 z 23 sierpnia 1896. 
  26. Kronika. Od redakcyi. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 2, Nr 1 z 7 stycznia 1912. 
  27. Alojzy Zielecki, Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 359.
  28. Alojzy Zielecki, Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, Życie kulturalne, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 451.
  29. Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 37 z 3 września 1911. 
  30. Informacja. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 6, Nr 52 z 25 grudnia 1913. 
  31. Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 143, 144, 149. ISBN 978-83-939031-1-5.
  32. Anna Sebastiańska: Członkowie TG „Sokół” w Sanoku 1889–1946. sokolsanok.pl, 2009-11-29. [dostęp 2016-03-21].
  33. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1899. Lwów: 1899, s. 70.
  34. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1900. Lwów: 1900, s. 102.
  35. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1901. Lwów: 1901, s. 102.
  36. Kronika. Zapiski osobiste. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 11 z 10 lipca 1910. 
  37. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 141.
  38. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 140.
  39. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 143.
  40. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 144.
  41. Michał Pollak. krosno.artlookgallery.com. [dostęp 2021-01-12].
  42. Maria Anna Pollak. krosno.grobonet.com. [dostęp 2020-05-19].
  43. Maria Anna Pollak. krosno.artlookgallery.com. [dostęp 2021-01-12].

Media użyte na tej stronie

Michał Pollak.jpg
Michał Pollak
Tomb of Pollak family at municipal cemetery in Krosno (2021)a.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grobowiec Pollaków na Cmentarzu Komunalnym w Krośnie.
Signature of Michał Pollak (1910).jpg
Podpis Michała Pollaka (1910)