Michał Straszewski
Michał Anastazy Teofil Straszewski, herbu Radwan (ur. 17 sierpnia 1876 w Rzeszowie, zm. 20 grudnia 1965 w Zakopanem) – dyplomata austro-węgierski i polski, publicysta.
Życiorys
Ukończył gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie (1894)[1]. Studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim (1894-1895) i na Uniwersytecie im. Fryderyka Wilhelma w Bonn (1895-1898). Na tym ostatnim otrzymał tytuł doktora praw (1899)[1]. W latach 1898-1901 pracował jako referent w galicyjskiej Ekspozyturze Prokuratorii Skarbu w Krakowie. Po zdaniu w grudniu 1900 egzaminu konsularnego w Wiedniu pracował w austro-węgierskiej dyplomacji. Najpierw był attaché w konsulacie w Belgradzie (1901–1903). Potem przeniesiony do Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej był kolejno wicekonsulem w Pittsburghu w Pensylwanii (1904–1908), potem w Charleston w Zachodniej Wirginii (1908-1911), konsulem w Denver w Colorado (1911–1913) i w Saint Louis w Missouri (1913–1914)[1].
Wybuch I wojny światowej zastał go w majątku żony Bokijówce na Podolu. Był wraz z rodziną internowany w Odessie (1914–1917). Latem 1917 w ramach wymiany między Rosją a Austro-Węgrami powrócił do Galicji. Potem pracował w delegaturze austro-węgierskiego MSZ w okupowanym przez państwa centralne Kijowie (wrzesień - listopad 1918)[1].
Od lutego 1919 pracował w MSZ odrodzonego państwa polskiego, gdzie początkowo był naczelnikiem Wydziału Amerykańskiego, następnie Wydziału Ustrojów Międzynarodowych, a od 1921 Wydziału Ogólnego w Departamencie Politycznym. Równocześnie był przewodniczącym Wyższej Komisji Dyscyplinarnej MSZ (1919-1922)[1]. Następnie konsul generalny RP w Montrealu (1922–1931)[2][3]. Opublikował książkę Kanada w roku 1923, Warszawa 1924. W 1931 został odwołany przez wiceministra Józefa Becka, a następnie przeszedł w stan spoczynku[1].
Mieszkał wraz z rodziną w Warszawie w domu spółdzielni mieszkaniowej urzędników MSZ przy ul. Górnośląskiej oraz w zakupionej w 1923 willi "Bagatela" w Zakopanem. Początkowo zajmował się publicystyką - współpracując z pismem "Droga". Prowadził także zajęcia w warszawskiej Szkole Nauk Politycznych. W latach 1932-1939 pracował w kasie głównej morskiego działu "Orbisu"[1].
Okres okupacji hitlerowskiej przeżył w Warszawie. Podczas powstania wraz z żoną został przysypany w piwnicy. Po upadku powstania najpierw znalazł się w Milanówku skąd przedostał się Krakowa. Po II wojnie światowej mieszkał na stałe w Zakopanem. W tym czasie publikował recenzje z prac historycznych i politycznych autorów czeskich i słowackich w „Przeglądzie Zachodnim”, „Tygodniku Powszechnym”, „Życiu i Myśli” oraz „Za i przeciw”[1].
Pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu parafialnym w Zakopanem, przy ul. Nowotarskiej (sektor F-3, rząd 3, grób nr 15)[4].
Odznaczony
Był odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Franciszka Józefa (1908) i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)[1][5].
Rodzina
Urodził się w rodzinie inteligenckiej. Był synem filozofa i prof. UJ Maurycego Straszewskiego (1848–1921) i Marii z Sadowskich (1855–1918). Jego braćmi byli inżynier Kazimierz Straszewski (1879–1959) i botanik Henryk Straszewski (1887–1944). Od 1911 był mężem Reginy z Żeromskich (1882–1959). Mieli dwoje dzieci: Piotra (1912–1939) i Marię (1911–1982) pielęgniarkę. Jego bratankiem był producent filmowy Ryszard Straszewski (1921–1996)[6].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i Wojciech Rojek, Straszewski Michał Anastazy Teofil (1876-1965), Polski Słownik Biograficzny, t. 44, Warszawa-Kraków 2006-2007, s. 252-253
- ↑ Katarzyna Szrodt, Historia Konsulatu Drugiej Rzeczypospolitej Polskiej w Montrealu, Warszawa 2012
- ↑ Zjazdy konferencje konsulów polskich w USA. Protokoły i referaty 1920-1938, opracował Edward Kołodziej, Tadeusz Radzik, Lublin 2004, ISBN 83-227-2252-4
- ↑ śp. Michał Straszewski - Cmentarze Parafii Najświętszej Rodziny w Zakopanem - Grobonet - online [7.06.2020]
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 29.
- ↑ Michał Anastazy Teofil Straszewski h. Radwan - M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego - online [7.06.2020]
Bibliografia
- Wojciech Rojek, Straszewski Michał Anastazy Teofil (1876-1965), Polski Słownik Biograficzny, t. 44, Warszawa-Kraków 2006-2007, s. 252-253
Media użyte na tej stronie
Autor: LuigiXIV, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nastrino da Cavaliere dell'Ordine Imperiale di Francesco Giuseppe (Austria)
Autor: Vector image created by Bogaty. Based in part on the vector images created by Bastianow. Original work published by Tadeusz Gajl in "Herby szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodów" (Gdańsk, 2003, ISBN 8388595121)., Licencja: CC BY-SA 4.0
W polu czerwonym chorągiew kościelna złota o trzech strefach z krzyżykiem tejże barwy na szczycie.