Michał Tadeusz Brzęk-Osiński

Michał Tadeusz Osiński
Brzęk
Ilustracja
Michał Tadeusz Brzęk-Osiński w 1935
major major
Data i miejsce urodzenia

29 września 1892
Radom

Data i miejsce śmierci

10 września 1983
Radom

Przebieg służby
Lata służby

1914–1921
1939–1945

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

Pierwsza Kompania Kadrowa
1 pułk ułanów (LP)
11 pułk ułanów
WBPanc.-Mot.

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Późniejsza praca

poseł na Sejm RP III i IV kadencji (II RP)

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920-1941, czterokrotnie)

Michał Tadeusz Brzęk-Osiński (ur. 29 września 1892 w Radomiu, zm. 10 września 1983 tamże) – major kawalerzysta Legionów Polskich i Wojska Polskiego, polityk okresu II Rzeczypospolitej, Szef Wydziału Organizacyjnego Komendy Naczelnej Związku Legionistów Polskich w latach 1936–1938[1].

Kawaler Orderu Virtuti Militari i Orderu Odrodzenia Polski.

Życiorys

Urodził się 29 września 1892 w rodzinie właściciela fabryki Florentyna i Anieli z Wójcickich[2]. W 1912 ukończył szkołę handlową w Radomiu, później studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki w Gothen Anhalt (lub Heidelbergu[2]). Od 3 sierpnia 1914 był żołnierzem Pierwszej Kompanii Kadrowej, a następnie 1 Pułku Ułanów (LP) Władysława Beliny-Prażmowskiego, piłsudczyk. Wraz z pułkiem brał udział w walkach pod Konarami, Kostiuchnówką, pod Wolą Pawłowską, Urzędowem, pod Trojanówką. Od 5 lutego do 31 marca 1917 był słuchaczem kawaleryjskiego kursu oficerskiego przy 1 Pułku Ułanów w Ostrołęce. Kurs ukończył z wynikiem dobrym. Posiadał wówczas stopień wachmistrza szefa[3]. Latem tego samego roku, po kryzysie przysięgowym, został internowany w Szczypiornie, a później w Łomży. Pseudonim legionowy nadał mu przełożony Stanisław Grzmot-Skotnicki.

Po zwolnieniu działał przez rok w POW w Warszawie. Od listopada 1918 żołnierz odrodzonego Wojska Polskiego. W stopniu podporucznika otrzymał przydział do 11 Pułku Ułanów. Z pułkiem bierze udział w walkach wojny polsko–bolszewickiej. Podczas wojny: „za niezwykłą odwagę, waleczność oraz bohaterskie czyny” został odznaczony Orderem Virtuti Militari[2].

W 1921 przeniesiony do rezerwy w stopniu rotmistrza. W latach 1922–1939 w Radomiu prowadził rodzinną fabrykę maszyn rolniczych. Był też członkiem zarządu Związku Legionistów Polskich. Następnie polityk sanacji, w latach 1930–1938 z okręgu radomskiego poseł na Sejm II RP III i IV kadencji. Od 1932 był sekretarzem generalnym Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Jako bliski współpracownik premiera Walerego Sławka brał udział w tworzeniu konstytucji kwietniowej[2].

W kampanii wrześniowej w stopniu majora walczył w szeregach WBPanc.-Mot. Następnie po ciężkich walkach pod Krasnobrodem dostał się do niewoli niemieckiej. Osadzony w Oflagu Woldenberg. W 1945 powrócił do Radomia, gdzie prowadził dalej swój prywatny zakład, upaństwowiony w latach pięćdziesiątych[2]. Następnie szykanowany przez UB. Później zostaje chałupnikiem produkującym zabawki.

W 1962 był współzałożycielem Radomskiego Towarzystwa Naukowego. Był też prezesem Klubu Miłośników Radomia oraz współpracownikiem Muzeum Regionalnego i PTTK, od 1975 inspektorem Miejskiego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki.

Zmarł 10 września 1983. Pochowany w kwaterze legionistów na radomskim cmentarzu rzymskokatolickim.

Awanse [2]

  • wachmistrz – 1914
  • podporucznik – 1918
  • rotmistrz – 1922
  • major – 1938

Życie prywatne

Żonaty z Zofią Nachtlicht, bez dzieci[2].

Publikacje

  • Michał Tadeusz Brzęk-Osiński: Legionista i piłsudczyk 1905–1939. Radom: Radomskie Towarzystwo Naukowe.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Związek Legionistów Polskich: 1936-1938 r.: sprawozdanie Zarządu Głównego Związku Legionistów Polskich, Warszawa 1938, s. 34.
  2. a b c d e f g h Polak (red.) 1991 ↓, s. 111.
  3. CAW ↓, sygn. I.120.1.125, s. 11.
  4. Premier Sławek odznaczony Orderem Orła Białego. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 159 z 16 lipca 1935. 
  5. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 („za zasługi na polu pracy niepodległościowej i społecznej”).
  6. M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227 („za pracę w dziele odzyskania niepodległości”).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
Osiński Michał.jpg
Poseł na Sejm IV kadencji (1935–1938) II Rzeczypospolitej
PL Epolet mjr.svg
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).