Michał Tadeusz Brzęk-Osiński

Michał Tadeusz Osiński
Brzęk
Ilustracja
Michał Tadeusz Brzęk-Osiński w 1935
major major
Data i miejsce urodzenia

29 września 1892
Radom

Data i miejsce śmierci

10 września 1983
Radom

Przebieg służby
Lata służby

1914–1921
1939–1945

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

Pierwsza Kompania Kadrowa
1 pułk ułanów (LP)
11 pułk ułanów
WBPanc.-Mot.

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Późniejsza praca

poseł na Sejm RP III i IV kadencji (II RP)

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920-1941, czterokrotnie)

Michał Tadeusz Brzęk-Osiński (ur. 29 września 1892 w Radomiu, zm. 10 września 1983 tamże) – major kawalerzysta Legionów Polskich i Wojska Polskiego, polityk okresu II Rzeczypospolitej, Szef Wydziału Organizacyjnego Komendy Naczelnej Związku Legionistów Polskich w latach 1936–1938[1].

Kawaler Orderu Virtuti Militari i Orderu Odrodzenia Polski.

Życiorys

Urodził się 29 września 1892 w rodzinie właściciela fabryki Florentyna i Anieli z Wójcickich[2]. W 1912 ukończył szkołę handlową w Radomiu, później studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki w Gothen Anhalt (lub Heidelbergu[2]). Od 3 sierpnia 1914 był żołnierzem Pierwszej Kompanii Kadrowej, a następnie 1 Pułku Ułanów (LP) Władysława Beliny-Prażmowskiego, piłsudczyk. Wraz z pułkiem brał udział w walkach pod Konarami, Kostiuchnówką, pod Wolą Pawłowską, Urzędowem, pod Trojanówką. Od 5 lutego do 31 marca 1917 był słuchaczem kawaleryjskiego kursu oficerskiego przy 1 Pułku Ułanów w Ostrołęce. Kurs ukończył z wynikiem dobrym. Posiadał wówczas stopień wachmistrza szefa[3]. Latem tego samego roku, po kryzysie przysięgowym, został internowany w Szczypiornie, a później w Łomży. Pseudonim legionowy nadał mu przełożony Stanisław Grzmot-Skotnicki.

Po zwolnieniu działał przez rok w POW w Warszawie. Od listopada 1918 żołnierz odrodzonego Wojska Polskiego. W stopniu podporucznika otrzymał przydział do 11 Pułku Ułanów. Z pułkiem bierze udział w walkach wojny polsko–bolszewickiej. Podczas wojny: „za niezwykłą odwagę, waleczność oraz bohaterskie czyny” został odznaczony Orderem Virtuti Militari[2].

W 1921 przeniesiony do rezerwy w stopniu rotmistrza. W latach 1922–1939 w Radomiu prowadził rodzinną fabrykę maszyn rolniczych. Był też członkiem zarządu Związku Legionistów Polskich. Następnie polityk sanacji, w latach 1930–1938 z okręgu radomskiego poseł na Sejm II RP III i IV kadencji. Od 1932 był sekretarzem generalnym Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Jako bliski współpracownik premiera Walerego Sławka brał udział w tworzeniu konstytucji kwietniowej[2].

W kampanii wrześniowej w stopniu majora walczył w szeregach WBPanc.-Mot. Następnie po ciężkich walkach pod Krasnobrodem dostał się do niewoli niemieckiej. Osadzony w Oflagu Woldenberg. W 1945 powrócił do Radomia, gdzie prowadził dalej swój prywatny zakład, upaństwowiony w latach pięćdziesiątych[2]. Następnie szykanowany przez UB. Później zostaje chałupnikiem produkującym zabawki.

W 1962 był współzałożycielem Radomskiego Towarzystwa Naukowego. Był też prezesem Klubu Miłośników Radomia oraz współpracownikiem Muzeum Regionalnego i PTTK, od 1975 inspektorem Miejskiego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki.

Zmarł 10 września 1983. Pochowany w kwaterze legionistów na radomskim cmentarzu rzymskokatolickim.

Awanse [2]

  • wachmistrz – 1914
  • podporucznik – 1918
  • rotmistrz – 1922
  • major – 1938

Życie prywatne

Żonaty z Zofią Nachtlicht, bez dzieci[2].

Publikacje

  • Michał Tadeusz Brzęk-Osiński: Legionista i piłsudczyk 1905–1939. Radom: Radomskie Towarzystwo Naukowe.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Związek Legionistów Polskich: 1936-1938 r.: sprawozdanie Zarządu Głównego Związku Legionistów Polskich, Warszawa 1938, s. 34.
  2. a b c d e f g h Polak (red.) 1991 ↓, s. 111.
  3. CAW ↓, sygn. I.120.1.125, s. 11.
  4. Premier Sławek odznaczony Orderem Orła Białego. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 159 z 16 lipca 1935. 
  5. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 („za zasługi na polu pracy niepodległościowej i społecznej”).
  6. M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227 („za pracę w dziele odzyskania niepodległości”).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

PL Epolet mjr.svg
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
Osiński Michał.jpg
Poseł na Sejm IV kadencji (1935–1938) II Rzeczypospolitej