Michał Zebrzydowski
Radwan | |
Rodzina | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec | |
Matka | Barbara Lubomirska |
Żona | Marianna Stadnicka |
Dzieci | Anna Zebrzydowska i Helena Zebrzydowska |
Michał Zebrzydowski herbu Radwan (ur. 19 sierpnia 1613, zm. 19 kwietnia 1667) – wojewoda krakowski w 1667 roku, miecznik koronny w latach 1647-1667, starosta krakowski w latach 1664-1667[1], starosta lanckoroński w 1636 roku, starosta śniatyński w 1647 roku[2], rotmistrz wojska powiatowego województwa krakowskiego w 1648 roku[3].
Syn Jana miecznika koronnego i Barbary Lubomirskiej z Wiśnicza, córki Sebastiana Lubomirskiego.
Na temat wczesnej młodości brak dokładniejszych informacji. W 1634 r. powrócił z podróży po obcych krajach, którą odbył wspólnie z młodszym bratem Franciszkiem Florianem. Między 1634 a 1636 r. wszedł w związek małżeński z Marianną Stadnicką ze Żmigroda. Z tego związku urodziły się dwie córki: Anna, która poślubiła Jana Karola Czartoryskiego (podkomorzego krakowskiego) i Helena, która wyszła za mąż za Jana Opalińskiego (cześnika koronnego).
Poseł sejmiku proszowickiego na sejm ekstraordynaryjny 1635 roku, poseł na sejm ekstraordynaryjny 1647 roku[4]. Był posłem na sejm 1646 roku[5]. W 1647 roku król Władysław IV Waza powołał Michała Zebrzydowskiego na urząd miecznika koronnego. Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 31 lipca 1648 roku[6]. Wyznaczony komisarzem do rady wojennej w 1648 roku[7]. W czasie wojny kozackiej (1648) zgromadził wojsko i wyruszył na wschodnie rubieże Rzeczypospolitej, lecz nie wiadomo dokładnie kiedy. Spod Beresteczka przez króla Jana Kazimierza został wysłany na Podhale w celu stłumienia buntu chłopskiego, któremu przewodził Aleksander Kostka-Napierski, w czym uprzedził go Piotr Gembicki, biskup krakowski. W czasie najazdu szwedzkiego, na polecenie Jana Kazimierza, Michał Zebrzydowski formował wojsko. W 1655 r. wyjechał na Węgry, ale kiedy Szwedzi zajęli Lanckoronę, powrócił (1656), odzyskał ją, a następnie wyzwolił z rąk najeźdźców Podgórze i Podhale. Gdy nastał pokój, szlachta domagała się od swych posłów na sejm publicznego podziękowania miecznikowi za zasługi położone dla kraju.
W 1664 r. Michał Zebrzydowski został starostą generalnym krakowskim, a w trzy lata później wojewodą krakowskim. Jesienią 1659 r. zaczął chorować. Zmarł w Lanckoronie 19 kwietnia 1667 roku. Został pochowany w kościele w Kalwarii pod kaplicą Matki Bożej Kalwaryjskiej.
Wraz z jego śmiercią zamknęły się dzieje rodziny Zebrzydowskich.
Wywód genealogiczny
4. Mikołaj Zebrzydowski | ||||||
2. Jan Zebrzydowski | ||||||
5. Dorota Herburtówna z Felsztyna | ||||||
1. Michał Zebrzydowski | ||||||
6. Sebastian Lubomirski | ||||||
3. Barbara Lubomirska z Wiśnicza | ||||||
7. Anna Branicka z Ruszczy | ||||||
Bibliografia
- o. Aleksander Sitnik OFM: Dzieje Rodu Zebrzydowskich.
Przypisy
- ↑ Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy / oprac. Krzysztof Chłapowski, Stefan Ciara, Łukasz Kądziela, Tomasz Nowakowski, Edward Opaliński, Grażyna Rutkowska, Teresa Zielińska. Kórnik, 1992, s. 218.
- ↑ Urzędnicy województwa krakowskiego XVI-XVIII wieku. Spisy. Oprac. Stanisław Cynarski i Alicja Falniowska-Gradowska. Kórnik 1990, s. 275.
- ↑ Dariusz Kupisz, Wojska powiatowe samorządów Małopolski i Rusi Czerwonej w latach 1572 – 1717, Lublin 2008, s. 422.
- ↑ Przemysław Paradowski, W obliczu „nagłych potrzeb Rzeczypospolitej”. Sejmy ekstraordynaryjne za panowania Władysława IV Wazy, Toruń 2005, s. 261.
- ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 46.
- ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 86.
- ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 79.
Media użyte na tej stronie
Autor: Vector image created by Bogaty. Based in part on the vector images created by Bastianow. Original work published by Tadeusz Gajl in "Herby szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodów" (Gdańsk, 2003, ISBN 8388595121)., Licencja: CC BY-SA 4.0
W polu czerwonym chorągiew kościelna złota o trzech strefach z krzyżykiem tejże barwy na szczycie.