Michael Praetorius

Michael Praetorius
Ilustracja
Michael Praetorius, miedzoryt (1606)
Data i miejsce urodzenia

15 lutego 1571
Creuzburg

Data i miejsce śmierci

15 lutego 1621
Wolfenbüttel

Instrumenty

organy

Gatunki

muzyka liturgiczna

Zawód

kompozytor, kapelmistrz, organista

Michael Praetorius (ur. 15 lutego 1571 w Creuzburgu, zm. 15 lutego 1621 w Wolfenbüttel) – niemiecki kompozytor, kapelmistrz i organista, przedstawiciel przełomu renesansu i wczesnego baroku.

Życiorys

Budynek mieszkalny artysty w Wolfenbüttel (2012)

Był synem luterańskiego pastora Michaela Schulteisa, ucznia Johanna Waltera. Po latach nauki w Torgau i Zerbst/Anhalt studiował teologię i filozofię we Frankfurcie nad Odrą[1], gdzie w 1587 został organistą w tamtejszym kościele Mariackim.

Praetorius pisał muzykę liturgiczną, ale też taneczną. Na początku XVII w. był najsławniejszym kompozytorem niemieckim, wykorzystującym w swojej twórczości nowy koncertujący styl włoski. Jego kompozycje wokalno-instrumentalne to m.in. Musae Sioniae[1] (Muzy Syjońskie), 8-12 głosowe psalmy i pieśni religijne, hymny, Megalynodia z 8-głosowym Magnificat, motety.

Praetorius był znany również jako twórca instrumentalnej muzyki świeckiej, przede wszystkim tanecznej. Jego zbiór tańców pt. Terpsichore z 1612 zawiera utwory inspirowane formami tanecznymi różnych narodów[1] i stanowi jeden z ciekawszych zbiorów muzyki tanecznej swojej epoki (obok m.in. twórczości Tielmana Susato).

Oprócz dzieł kompozytorskich bardzo znaczące jest jego wielkie dzieło teoretyczne, poświęcone instrumentom i instrumentacji, pt. Syntagma musicum...[1] (I cz. 1615, II cz. pt. Organographia, 1619, z atlasem Theatrum instrumentorum, III cz. 1619). Jest to doskonałe źródło do poznania instrumentów XVII w. (obok dzieła M. Mersenne'a Harmonia universelle, 1636). Autor opisuje bardzo wiele odmian instrumentów, zarówno dworskich jak też regionalnych i narodowych; wspomina także o instrumentach polskich.

Do słynniejszych utworów Praetoriusa należy znana i śpiewana do dziś (głównie w Niemczech) kolęda Cudowna różdżka wzrosła (Es ist ein Ros' entsprungen).

Bibliografia

Przypisy

  1. a b c d Michael Praetorius, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2017-09-28] (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wohn- und Brauhaus des herzoglichen Kapellmeisters Michael Pretorius in Wolfenbüttel IMG 1403.jpg
Autor: Losch, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ab 1612 das Wohn- und Brauhaus des herzoglichen Kapellmeisters Michael Praetorius in Wolfenbüttel, Niedersachsen, Deutschland.
Michael Praetorius.jpg
Michael Praetorius (1571-1621); 1606; 20:15 cm