Michaił Kasciuk

Michaił Kasciuk
Państwo działania

 Białoruś

Data i miejsce urodzenia

26 marca 1940
Mościszcze, rejon nowogródzki

Data śmierci

5 lutego 2019

Profesor, doktor nauk historycznych
Alma Mater

Grodzieński Państwowy Instytut Pedagogiczny

Habilitacja

1980 – historia

Profesura

1987

Dyrektor Instytutu Historii Narodowej Akademii Nauk Białorusi
Instytut

Instytut Historii Narodowej Akademii Nauk Białorusi

Okres zatrudn.

1988 lub 1989 – 1999

Michaił Kasciuk
Data i miejsce urodzenia

26 marca 1940
Mościszcze

Data śmierci

5 lutego 2019

Przewodniczący Narodowego Komitetu Historyków Republiki Białorusi
Okres

od ?
do ?

Prezes Białoruskiego Zrzeszenia Historyków
Okres

od ?
do ?

Odznaczenia
Medal Franciszka Skaryny

Michaił Pauławicz Kasciuk (biał. Міхаіл Паўлавіч Касцюк[a], ros. Михаил Павлович Костюк, Michaił Pawłowicz Kostiuk; ur. 26 marca 1940 w Mościszczu w rejonie nowogródzkim, zm. 5 lutego 2019[1]) – białoruski historyk, doktor nauk historycznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora habilitowanego), profesor i akademik Narodowej Akademii Nauk Białorusi.

Życiorys

Urodził się 26 marca 1940 roku we wsi Mościszcze, w rejonie nowogródzkim obwodu baranowickiego Białoruskiej SRR, ZSRR[b]. W 1963 roku ukończył Grodzieński Państwowy Instytut Pedagogiczny. W 1980 roku uzyskał stopień doktora nauk historycznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora habilitowanego). W 1987 roku zdobył tytuł profesora. W 1987 roku został członkiem korespondentem, a w 1996 roku – akademikiem Narodowej Akademii Nauk Białorusi (NANB)[2]. Temat jego dysertacji doktorskiej brzmiał: Działalność Komunistycznej Partii Białorusi w dziedzinie wychowania ideowo-politycznego chłopstwa w okresie budowy socjalizmu (Mińsk, 1979)[3]. Od 1969 roku pracował w Instytucie Historii Akademii Nauk Białoruskiej SRR. Od 1970 roku był uczonym sekretarzem. W latach 1975–1981 pełnił funkcję uczonego sekretarza przy Komitecie Centralnym Komunistycznej Partii Białorusi. Od 1981 roku pracował jako zastępca dyrektora, a od 1989[2] (według innego źródła – od 1988[3]) do 1999 roku – dyrektor Instytutu Historii NANB. Następnie był prezesem Białoruskiego Zrzeszenia Historyków, przewodniczącym Narodowego Komitetu Historyków Republiki Białorusi[3].

Działalność naukowa

Michaił Kasciuk w swojej pracy naukowej zajmuje się badaniem socjalno-ekonomicznych i społeczno-politycznych problemów historii Białorusi, głównie okresu radzieckiego (historii chłopów, klasy robotniczej, inteligencji), budowy narodu i państwa, życia społeczno-politycznego, rozwoju kultury Białorusi, opracowuje problem radzieckiego kierowania społeczeństwem i inne[2]. Pozytywnie odnosi się do radzieckiego okresu historii Białorusi. Jego zdaniem władza radziecka odniosła znaczne osiągnięcia w dziedzinie rozwoju socjalno-ekonomicznego i kulturalnego. Był to, według niego, wynik nie tylko robotniczej aktywności ludu, ale także szeroko stosowanych metod administracyjno-kierowniczych, wysokiej centralizacji kierownictwa i unifikacji różnych dziedzin działalności społeczeństwa. Zdaniem Kasciuka przejawiło się to szczególnie w życiu społeczno-politycznym[2].

Prace

Michaił Kasciuk jest autorem ponad 150 prac naukowych, w tym 10 indywidualnych i zbiorowych monografii[3], współautorem encyklopedii. Są to m.in:

  • (we współautorstwie): Historyja Biełaruskaj SSR. T. 4. 1975. (biał.).;
  • (we współautorstwie): Pieramoha kałhasnaha ładu u Biełaruskaj SSR. 1981. (biał.).
  • (główny redaktor, we współautorstwie): Historyja raboczaha kłasa Biełaruskaj SSR. T. 2. 1985. (biał.).
  • Trudowoj wkład kriestjanstwa w pobiedu i uproczenije socyalizma: Na matieriałach BSSR. Mińsk: 1986. (ros.).
  • Socyalisticzeskije cennosti trużenikow sieła: istorija, sowriemiennost′, pierspiektiwy. Mińsk: 1989. (ros.).
  • Formirowanije kollektiwistskich idiej w biełorusskoj dieriewnie (1918−1929 gg.). „Woprosy Istorii”. 11, 1983. (biał.). 
  • Sledowat′ prawdie istorii. „Kommunist Biełorussii”. 1, 1988. (ros.). 
  • Kollektiwizacyja: kak eto było. „Polit. sobiesiednik”. 4, 1989. (ros.). 
  • (we współautorstwie): Harysy historyi Biełarusi. Cz. 1−2. 1994−1995. (biał.).
  • Stalinszczyna i Biełaruś. „Biełaruski Histaryczny Czasopis”. 1−2, 1995. (biał.). 
  • „Biez histarycznych wiedau nielha paspiachowa budawać niezależnuju dziarżawu”. „Biełaruskaja Minuuszczyna”. 1, 1996. (biał.). 
  • Obszczeje i osobiennoje w prowiedienii sowietskoj nacyonalnoj politiki w Biełorusskoj SSR. W: Rossija w XX w.: problemy nac. otnoszenij. Mińsk: 1997. (ros.)..

Odznaczenia

Życie prywatne

Michaił Kaściuk był żonaty, miał synów. Był prawosławny[3].

Uwagi

  1. Zapis według oficjalnego wariantu języka białoruskiego. Alternatywna forma zapisu, według tzw. wariantu klasycznego (taraszkiewicy): Міхаіл Паўлавіч Касьцюк (czyt. Michaił Pauławicz Kaściuk).
  2. Jednostka administracyjna istniejąca de facto, legalna z punktu widzenia władz ZSRR. Z punktu widzenia prawa międzynarodowego – w gminie Wsielub powiatu nowogródzkiego województwa nowogródzkiego II Rzeczypospolitej. Formalnie miejscowość weszła w skład ZSRR 16 sierpnia 1945 roku na mocy umowy granicznej pomiędzy Polską a ZSRR.

Przypisy

  1. Умер единственный в стране академик-историк Михаил Костюк. Sputnik, 5 lutego 2019. [dostęp 2019-02-05]. (ros.).
  2. a b c d Encykłapiedyja... s. 143.
  3. a b c d e f Kto... s. 139.
  4. А. Лукашэнка: Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь з 8 верасня 2010 г. № 474. Narodowy Internetowy Portal Prawny Republiki Białorusi, 2010-09-08. [dostęp 2016-05-16]. (biał.).

Bibliografia

  • Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, s. 313, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.
  • pod red. Hienadzia Paszkoua: Encykłapiedyja historyi Biełarusi u 6 tamach. T. 4: Kadety – Laszczenia. Mińsk: „Biełaruskaja encykłapiedyja” imia Pietrusia Brouki, 1997, s. 432. ISBN 985-11-0141-9. (biał.).

Media użyte na tej stronie