Michel Schwalbé

Michel Schwalbé
Imię i nazwisko

Mieczysław (Mojżesz) Michał Schwalbe

Data i miejsce urodzenia

27 października 1919
Radom

Pochodzenie

żydowskie

Data i miejsce śmierci

9 października 2012
Berlin

Instrumenty

skrzypce

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

skrzypek, pedagog

Instrument
skrzypce
  • „King Maximilian, Unico” Stradivarius (Cremona, 1709)
  • „Sleeping Beauty” Stradivarius (Cremona, ok. 1704)
Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RFN Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Grób Michela Schwalbégo na cmentarzu żydowskim w Berlinie

Michel Schwalbé właśc. Mieczysław (Mojżesz) Michał Schwalbe (ur. 27 października 1919 w Radomiu, zm. 9 października 2012 w Berlinie)[1]polski skrzypek i pedagog pochodzenia żydowskiego, działający głównie w Szwajcarii i Niemczech.

Życiorys

Kształcił się u Maurycego Frenkla, a następnie u Jerzego Zajdermana w Szkole Muzycznej im. S. Moniuszki w Warszawie. Od 1933 studiował w Paryżu grę skrzypcową pod kierunkiem George’a Enescu i Julesa Bouchereta oraz kameralistykę i dyrygenturę u Pierre’a Monteux[1][2]. W 1935 wziął udział w I Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. H. Wieniawskiego w Warszawie i został nagrodzony dyplomem honorowym[1].

Po wybuchu II wojny światowej uciekł z okupowanego Paryża do Lyonu podlegającego reżimowi Vichy, a następnie w 1942 do Szwajcarii[1]. W latach 1944–1946 był koncertmistrzem Orkiestry Szwajcarii Romańskiej[2][3]. W tym czasie był także pierwszym skrzypkiem orkiestry festiwalowej podczas Festiwalu w Lucernie, gdzie miał okazję spotkać ówczesnych czołowych dyrygentów, m.in. Artura Toscaniniego, Wilhelma Furtwänglera, Ernesta Ansermeta oraz nieznanego jeszcze szerzej Herberta von Karajana[2][4]. W latach 1946–1948 koncertował z założonymi przez siebie Genfer Trio i Schwalbé-Quartett. W 1948 został zwycięzcą Międzynarodowego Konkursu Muzycznego w Scheveningen[2][3][4]. W 1957 przeniósł się do Berlina i na zaproszenie Herberta von Karajana został koncertmistrzem Filharmoników Berlińskich. Na tym stanowisku pozostał przez blisko 30 lat, do 1986.

Odbył wiele podróży koncertowych po Europie[1]. Grał na skrzypcach Stradivariusa „King Maximilian, Unico” z 1709, użyczonych mu na stałe przez fundację Axela Springera[2][5]. W 1972 grał również na skrzypcach „Sleeping Beauty” Stradivariusa z ok. 1704[6].

Schwalbé prowadził szeroką działalność pedagogiczną. W latach 1948–1957 był profesorem Konserwatorium Genewskiego. Od 1963 wykładał na Berlińskim Uniwersytecie Sztuk Pięknych, a w 1984 w Yehudi Menuhin School w Stoke d'Abernon. Prowadził kursy mistrzowskie w Mozarteum w Salzburgu, w Londynie i w Britten–Pears School for Advanced Musical Studies w Aldeburgh, a także w Stanach Zjednoczonych i Japonii[1][2].

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec. Kawaler Legi Honorowej.

Wybrane nagrania płytowe

  • Richard Strauss: Ein Heldenleben (Życie bohatera) – opus 40, Berliner Philharmoniker, Michel Schwalbé, Herbert von Karajan, Deutsche Grammophon (1959)
  • Richard Strauss: Also sprach Zarathustra (Tako rzecze Zaratustra) – opus 30, Berliner Philharmoniker, Michel Schwalbé, Herbert von Karajan, Deutsche Grammophon (1974)
  • Piotr Czajkowski: Der Schwanensee (Jezioro łabędzie) – suita z baletu, opus 20, Berliner Philharmoniker, Michel Schwalbé, Herbert von Karajan, Deutsche Grammophon
  • Antonio Vivaldi: Die vier Jahreszeiten (Cztery pory roku) – Michel Schwalbé, Herbert von Karajan, Berliner Philharmoniker, Deutsche Grammophon (1985)

Przypisy

  1. a b c d e f Błaszczyk 2014 ↓, s. 221.
  2. a b c d e f Anne Inglis: Michel Schwalbé obituary (ang.). W: The Guardian [on-line]. 29-10-2012. [dostęp 2020-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-02)].
  3. a b Biographien: Michel Schwalbé (niem.). W: Klassik Heute [on-line]. [dostęp 2020-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-02)].
  4. a b Christine Lemke-Matwey: Michel Schwalbé. Des Meisters erste Geige (niem.). W: Der Tagesspiegel [on-line]. 26-10-2009. [dostęp 2020-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-02)].
  5. Antonio Stradivari, Cremona, 1709, the 'King Maximilian, Unico' (ang.). W: Tarisio [on-line]. [dostęp 2020-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-02)].
  6. Alessandra Barabaschi: The ‘Sleeping Beauty’ Stradivari (ang.). W: Tarisio [on-line]. 04-07-2018. [dostęp 2020-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-02)].

Bibliografia

  • Leon Tadeusz Błaszczyk: Żydzi w kulturze muzycznej ziem polskich w XIX I XX wieku. Słownik biograficzny. Warszawa: Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce, 2014, s. 221. ISBN 978-83-939735-1-4. (pol.)

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

GER Bundesverdienstkreuz 3 BVK 1Kl.svg
Baretka: Order Zasługi RFN – Krzyż Zasługi I Klasy.
Jüdischer Friedhof Heerstraße Berlin Okt.2016 - 8.jpg
Autor: Z thomas, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grab von Michel Schwalbé auf dem Jüdischer Friedhof Heerstraße